Statistisch en demografisch verslag 2010 - Centrum voor gelijkheid ...

2.1.5.2. Een sterke Europese immigratie 26 die verandert
De jaren 1990 en het begin van het millennium stonden in het teken van de terugkeer van
migranten uit Centraal- en Oost-Europa en bij de meeste Europese immigraties gaat het op
vandaag nog altijd om onderdanen uit de 15 oude lidstaten van de Europese Unie (Figuur
2.11, tab. 2.1). Eind jaren 1990 en met uitbreiding in mei 2004 is de stroom uit de nieuwe
lidstaten en vooral uit Polen sterk gegroeid. Met de toetreding van Roemenië en van Bulgarije
in 2007 zijn de binnenkomsten van uit die landen opmerkelijk gestegen (Figuur 2.14). Toch
blijven die stromen redelijk beperkt in vergelijking met de instroom uit de oude lidstaten van
de Europese Unie. De Europese immigratie afkomstig uit landen die geen deel van de Unie
uitmaken, neemt meer chaotische vormen aan. De voornaamste stroom vanuit Turkije is
traditioneel de enige niet-EU stroom. Toch viel er in de jaren 1990 een stagnatie vast te
stellen. De jaren 1990 werden eveneens gekenmerkt door een sterke instroom van
asielzoekers op het ogenblik dat de crisissen in Bosnië en Kosovo het hevigst waren, nl. in het
begin en aan het einde van het decennium. Die instroom blijft echter maar tijdelijk en beperkt
vergeleken met de continue ‘golven’ van EU-migratie. Deze instroom van asielzoekers wordt
vanaf 1995 wat vertekend door het uitsluiten uit de statistieken van de asielzoekers (Figuur
2.11).
In 2009 kwam iets meer dan 1 op 3 EU-immigranten uit een van onze 4 buurlanden
(Frankrijk, Nederland, Duitsland en Luxemburg) (Figuur 2.12). Deze nabije migratie
evolueert snel en betreft meer dan gewone migratie langs de grenzen. De toename van de
migratiestromen vanuit Frankrijk en Nederland is perfect te vergelijken met de niet-Europese
stromen. De stroom van immigratie vanuit Frankrijk bereikte reeds pieken tijdens de jaren
1960 maar tijdens de crisis van de jaren 1970 kwam daar verandering in. Hij bereikte een
historisch hoogtepunt in 2008 met meer dan 15.000 immigranten, om in 2009 weer licht terug
te vallen (13.306 immigranten). In die jaren was Frankrijk het belangrijkste herkomstland
voor internationale immigranten (Figuur 2.13). In het geval van de Nederlanders (Figuur 2.13)
is de groei meer lineair maar daarom niet minder opvallend. Dat maakt dat een aanzienlijk
deel van de legale immigranten in België uit Nederland komt. De instroom ligt onder het
Franse niveau, maar is met iets meer dan 9.400 immigranten in 2009 nagenoeg identiek aan
de migratiestroom met Polen en Marokkanen.
Naast de buurlanden komt er ook een groot deel van de migraties vanuit andere lidstaten van
de Europese Unie met als voornaamste landen Italië, Groot-Brittannië, Portugal en Spanje. De
enige nieuwe migratiestromen die zich de laatste jaren opvallend hebben doorgezet zijn die
vanuit Polen (instroom van iets meer dan 10.345 personen in 2009), Roemenië (6.568
personen) en Bulgarije (3.592 personen). Het is dus passend de belangrijke toename van de
immigratie uit de nieuwe lidstaten van de Unie nogmaals te onderstrepen (Figuur 2.14). Om
een idee van haar grootteorde mee te geven, voor hun toetreding in 2003, was de totale
omvang van de instroom van uit de – twaalf – landen die Nieuwe Lidstaten worden genoemd,
goed voor 7% van het totaal van de binnenkomsten van vreemdelingen terwijl in 2009 hun
aandeel goed is voor 19 %. In 2009 stagneerde de instroom uit die nieuwe lidstaten. Hoewel
het toch nog te vroeg is om de impact hiervan te evalueren en de verdere evolutie ervan te
26 In alle tabellen en grafieken valt Turkije binnen de categorie ‘Europa’, conform het statistische gebruik en de
classificaties die binnen de Belgische (ADSEI) en de Europese (Eurostat) statistiek worden gehanteerd. We zijn
er ons van bewust dat deze classificatie tot controverse kan leiden. Om alle verwarring te vermijden, hebben we
beslist een onderscheid te maken tussen onderdanen van de Europese Unie en onderdanen uit de rest van de
wereld. In de mate van het mogelijke hebben we ook gepoogd de specifieke situatie van Turkije apart te
behandelen.
34