Statistisch en demografisch verslag 2010 - Centrum voor gelijkheid ...

2.1.5. Een Europese immigratie ondanks de evoluties en percepties
2.1.5.1. Overzicht
Het is belangrijk om eerst even de nieuwe methode voor statistieken over internationale
migraties onder de loep te nemen. Sinds 2008 omvatten de immigratiestatistieken per
nationaliteit de aangegeven immigraties, de registerwijzigingen - asielzoekers die erkend of
geregulariseerd werden - en de herinschrijvingen van vreemdelingen die het land hebben
verlaten zonder dat aan te geven 22 . Voor 2008 hielden de cijfers voor de instroom per
nationaliteit enkel rekening met de aangegeven immigraties - en dus niet met
registerwijzigingen en herinschrijvingen van geschrapte personen - en werd de instroom per
nationaliteit met andere woorden onderschat. De gegevens die de ADSEI in 2008 en 2009
heeft gepubliceerd, geven een getrouwer beeld van de migratiestromen, vooral van groepen
die traditioneel veel asielzoekers hebben.
Die nieuwe methode om de instroom per nationaliteit te berekenen verklaart 61% van de
immigratiestijging in 2008. Die verhoging door de nieuwe methode varieert weliswaar tussen
de verschillende nationaliteiten (Figuur 2.9). Voor niet-EU-burgers en immigranten uit
Afrika en Azië hangt 77% tot 91% van de toename in 2008 samen met de nieuwe statistische
methode van de ADSEI. Hoewel de aanpassing ons een beter inzicht verschaft in de
migratiestromen – door erkende of geregulariseerde asielzoekers mee op te nemen – moeten
we die toename in 2008 toch met de nodige terughoudendheid interpreteren. De evenredige
daling in 2008 van de instroom van EU-burgers is deels te verklaren door die nieuwe
methode en door een beter inzicht in de toestroom uit niet-EU-landen.
Naast de aangepaste methode is het ook interessant om de verhoogde immigratiestroom van
bepaalde migrantengroepen vanaf 2009 te verduidelijken. In 2009 en 2010 stelde de Dienst
Vreemdelingenzaken (DVZ) een sterke groei vast van het aantal regularisaties op basis van
het oude artikel 9.3 en de nieuwe artikelen 9bis en 9ter uit de wet van 15 december 1980. Dat
toegenomen aantal regularisaties kan te maken hebben met de nieuwe regularisatiecriteria uit
de instructie van 19 juli 2009 23 . Net zoals de hogere instroom omwille van de regularisatiegolf
die in 1999 werd ingezet, kan de nieuwe procedure deels de hogere instroom in 2009 van
bepaalde migrantengroepen verklaren. Uiteindelijk heeft die nieuwe regularisatie-instructie –
die door de Raad van State al in december 2009 werd vernietigd – de immigraties
geregistreerd sinds 2009 en over een beperkte tijdsspanne ongetwijfeld kunstmatig
opgeblazen.
In tegenstelling tot wat wordt aangenomen, betreft immigratie de laatste jaren vooral
onderdanen uit EU-lidstaten (Figuur 2.8). Zo ging het bij de 126.877 immigraties in 2009, om
66.855 onderdanen uit EU-lidstaten (52 %) en die migranten komen vooral uit de 15 oude
lidstaten van de Europese Unie zoals die tot 2004 bestond (42.766, of 34 % van de volledige
instroom). Het aandeel van de onderdanen van de lidstaten die in 2004 en 2007 zijn
toegetreden, is tussen 2004 en 2009 bijna verdubbeld, van 10% naar 19%. Van de nieuwe
lidstaten is vooral de migratiestroom uit Polen het sterkst, maar ook Roemenen en Bulgaren
dragen – zij het dan in mindere mate – bij tot de toename (tab. 2.1). Daar moeten we nog aan
toevoegen dat door die toename de instroom uit die nieuwe lidstaten nu groter is dan de
22 In 2008 en 2009 maakten registerwijzigingen (erkende of geregulariseerde asielzoekers) 11% van de instroom
uit, 6,4% van de immigraties waren herinschrijvingen van vreemdelingen die hun vertrek niet hadden
aangegeven.
23 Instructie vernietigd door de Raad van State in december 2009.
30