Statistisch en demografisch verslag 2010 - Centrum voor gelijkheid ...

In tegenstelling met de andere thema’s beschikt België dus wel over statistische publicaties
inzake asiel. Vaak echter ontbreekt de samenhang tussen al deze verspreide publicaties, die de
lezer soms met twijfel achterlaten. De verschillen die opduiken tussen de verschillende
instanties zijn vaak te wijten aan verschillende berekeningsmethodes, afwijkende definities en
aan de wijze waarop bepaalde specifieke gevallen worden verwerkt. Zo kan één persoon
verschillende keren asiel aanvragen. In zijn jaarverslagen publiceert het Commissariaat-
Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) ook cijfers over meervoudige
asielaanvragen. Sommige organisaties tellen de mensen, terwijl andere de dossiers tellen die
op verschillende mensen betrekking kunnen hebben. We vermelden dat de nieuwe Europese
verordening betreffende communautaire statistieken over migratie en internationale
bescherming verplicht om statistieken te publiceren over het aantal eerste asielzoekers en
over beslissingen in verband met personen. Deze statistische informatie komt van de DVZ en
wordt door Eurostat gepubliceerd. De verschillen tussen de statistieken doen niets af aan de
betrouwbaarheid van de registraties. Ze laten wel ruimte voor onzekerheid over de precieze
toestand en – erger nog – ze kunnen leiden tot foute analyses omdat er niets geweten is over
de precieze berekeningsmethodes.
Op basis van de registratie van de asielaanvragen en de beslissingen zou het, naast het aantal
aanvragen en beslissingen, mogelijk moeten zijn om het aantal hangende aanvragen en de
duur van de procedure te berekenen. Zelden wordt immers een berekening gemaakt en vaak
blijft het bij een raming. Een dergelijke berekening maakt het nochtans mogelijk een beter
beeld te krijgen van de werklast op het vlak van asiel.
Om een percentage van erkenning te berekenen dat een synthese maakt van deze verspreide
gegevens, past het om het aantal definitieve positieve beslissingen in verband te brengen met
een aantal aanvankelijk ingediende aanvragen. Het aantal definitieve positieve beslissingen in
het kader van de asielprocedure, in eerste aanleg of in beroep, is vrij gemakkelijk te
achterhalen. Het kan moeilijker zijn om het aantal negatieve beslissingen te berekenen, daar er
verschillende niveaus bestaan waarop een negatieve beslissing kan worden genomen en er in
een bepaald aantal gevallen beroep ingesteld kan worden tegen deze negatieve beslissingen.
We mogen het aantal positieve beslissingen van het jaar niet in verband brengen met het
aantal aanvragen in datzelfde jaar. De definitieve beslissing betreffende een aanvraag wordt
soms immers pas vele jaren na het indienen van de aanvraag genomen. Gelet op de snelle
evolutie van het aantal aanvragen zou het feit waarbij het aantal positieve beslissingen van
een jaar in verband wordt gebracht met het aantal aanvragen in datzelfde jaar een sterk
vertekend beeld geven. We mogen het aantal positieve beslissingen ook niet zomaar zien als
een percentage van het totale aantal beslissingen in de loop van een jaar, want deze indicator
geeft een al even vertekend beeld als het vorige (Legoux, 1995; van der Erf, 1998). Dit
impliceert dus dat de aanvragen moeten worden opgevolgd om een niet vertekend percentage
van erkenning te berekenen (Poulain, 1996; van der Erf, Heering en Spaan, 2006; Perrin en
Poulain, 2006b). In theorie kan een definitief erkenningspercentage alleen worden berekend
wanneer alle aanvragen van een jaar zijn verwerkt. Bij wijze van overgang kunnen er echter
tussentijdse erkenningspercentages worden berekend na 1, 2, 3… jaar, ook al kunnen deze
tussentijdse percentages sterk de invloed ondergaan van de evolutie van de werklast van de
bevoegde asielinstanties, van de mogelijke opstopping van de procedure en van de verlenging
van de procedure als gevolg hiervan. In België konden het CGVS of de DVZ (Perrin, 2005c)
of wetenschappers (Poulain, 1996; Perrin en Poulain, 2006b) dergelijke
erkenningspercentages van tijd tot tijd intern en per cohorte berekenen. Er worden echter geen
gegevens officieel gepubliceerd en er zijn vandaag geen gegevens over dit onderwerp
16