View/Open - BORA - Universitetet i Bergen

Avslutning
Skulearkitekturen i denne oppgåva viser bredde og variasjon, noko som gjev innblikk i eit
utviklingsførelaup som prega 1900 talet. Byggverka hentar sine referansar frå ulike
arkitekturhistoriske stiluttrykk som samsvarar med den aktuelle tidsepoken skulane tok form.
Spørsmålet om dei sentrale pedagogiske læringsteoriane er eit avgjerande moment i utviklinga
kan svarast på ved å samanlikne arkitektur og teori. Det viser seg at det arkitektoniske
formspråket avslører tydelege spor av læringsteoriane som regjerte til ulike tider i hundreåret.
Framstillinga gjev også ein peikepinne på ei kategorisering av skulebygningane der to grupper
utmerkar seg. Formspråket ved Rothaugen og Landås er symmetrisk, enkelt og organisert på
ein repeterande måte, noko som karakteriserar bygga innan merkelappen auditorieskule.
Denne karakteristikken høver til den formidlande og bokstyrte pedagogikken som vart
praktisert ved desse skulane. I den andre gruppa finn ein eit meir levande, organisk eksteriør
og eit variert indre som markerer dei tre andre skulane som laboratorieskular. Eit slikt merke
samsvarer med eit barnesentrert pedagogiske lærdomsyn prega av individuell vekst,
utforsking og aktivitetsprega undervisning. Svaret på spørsmålet er difor at læringsteoriane
påverkar utviklinga av skulearkitekturen og kan lesast som synlege spor i arkitekturen. Ser vi
vidare til samanheng mellom det idéhistoriske utgangspunktet og skulebyggas
arkitekturhistoriske referanse opnar det seg nye perspektiv til problemstillinga. Diskusjonen
gjekk vidare til det symbolske aspektet i skulanes eksteriør.
Samanlikning av arkitektur og ideologi
Utforminga av Rothaugen og Landås viser til ein skulekvardag prega av styring, kontroll,
disiplin og tradisjon, noko som også kan karakterisere arkitekturteoriar som historisme og
modernisme der reglar og tradisjonar står som sentrale element i framstilinga. Det er tydeleg
at skulearkitekturen endra seg i takt med samfunn og pedagogiske svingingar i tida. Etterkvart
som dialog, medbestemming og eit ynskje om å tilfredstille brukarens behov dukkar opp som
viktige faktorar kan ein sjå at skulane let seg forme etter nye arkitekturprinsipp. Større fridom
og ein organisk arkitekturform som høver til det pedagogiske innhaldet let seg påvise i
utforminga av Loddefjord, Steiner-skulen og det moderne skulebygget Apeltun. Ein ideologi
prega av aktivitet og interesse treng eit formspråk som møter dei nye læringsaktivitetane.
Dette kjem til syne i eit levande, komplekst og samansatt formuttrykk som appellerar til barns
leik og aktivitet.
101