View/Open - BORA - Universitetet i Bergen

ulike nivå som vart representert i klassen. 98 Reformpedagogikken vert synleg i læreplanen på
70 talet, saman med dialogpedagogikken som søker å skape eit likeverdig høve mellom lærar
og elev. Ideen om at lærestoffet skal tilpassat elevens lokale kultur dukkar også opp her.
Vi ser ofte at ein læreplan fungerer som ein reaksjon mot den føregåande. Eit døme på det er
nettopp etter mønsterplanen i 1974 der lærarane fekk større fridom til å velje lærestoff og
differensiere undervisninga. Etter kvart såg ein at dette vart vanskeleg og dermed vart dette
stramma inn og krav om effektivisering kom på bana. Ein ny og strammare plan vart forma og
såg dagens lys i 1987. 99 Denne planen legg vekt på læringsmiljø, lærarsamarbeid og kollektiv
planlegging ved skulane. Men ikkje før M 87 blei tatt i bruk vart det reist krav om
effektivisering og meir vekt på kunnskapsformidling. På 90 talet vart det bestemt at
grunnskulen skulle utvidast frå 9 til 10 år frå 1997, og med dette vart det nødvendig med nye
læreplanar. For fyste gong vart det laga eit læreplanverk der delar var felles for heile
utdanningssystemet, det vil seie at både grunnskule, vidaregåande opplæring og
vaksenopplæring vart inkludert. Dette læreplandokumentet er det mest omfattande nokosinne.
Kunnskapsinnhaldet og arbeidsformer er formulert i måltermar som seier klart kva elevane
skal arbeide med i kvart fag. Læreplanen fører også vidare dei aktivitetspedagogiske
tradisjonane og legg særleg vekt på at ein må ta omsyn til variasjon i elevføresetnadane. Her
er det satt av ein viss prosentdel til tverrfagleg tema og prosjektorganisert arbeid. 100 Tanken
bak planen er i ettertid kritisert for å vere for ambisiøs då den vil ta vare på frie
aktivitetspedagogiske arbeidsformer og samtidig syte for omfattande kunnskapsformidling i
faga. Dette viste seg at vere eit noko urealistisk mål då det vert for omfattande å arbeide
prosjektorientert og samtidig kunne klare å gjennomgå eit stort omfang med lærestoff.
Aktuelle læringsteoriar i dagens skule
Vi ser ei nokså stor variasjonsbredde innan desse læreplanane, og kvar for seg har dei satt sitt
preg og utvikla tankar rundt undervisning og læring i ulike retningar. Denne spennvidda kan
også vere med å forklare korleis dagens skule har tatt form. Dei mange impulsane frå ulike
pedagogiske ideologiar har vore med på å skape ein skule med ein brei pedagogisk plattform,
der restar frå fleire ideologiar er representert samtidig. Kunnskapsløftet er den læreplanen som
det i dag undervisast etter og den har fått ei noko anna formulering. Her finn vi kunnskap – og
98
Imsen (2003)s. 196
99
Imsen (2003) s. 197
100
Læreplanverket for den 10-årige grunnskolen (1996) Det kongelige kirke-, utdannings og
forskningsdepartementet. S. 71-72
54