View/Open - BORA - Universitetet i Bergen

Modernismens formspråk, den humane organiske retninga, funksjonell systemarkitektur,
strukturalisme, brutalisme, idealisme, postmodernisme, dekonstruktivisme og den
fenomenologiske filosofien er alle teoriar som har sett synlege spor i arkitekturformene dei
siste 50 åra 143 . Ut i frå dette mangfaldet kan vi ikkje definere nokon enkel teori og prinsipp
som arkitektane arbeider ut i frå. Ser vi til utforminga av Apeltun skule kan vi sjå att eit
formspråk som hentar sine referansar frå ulike stilarretningar og epokar i historia. Ein slik
blanding av stilutrykk kan samanliknast med den pedagogikken som pregar vår eiga samtid.
Dagens skule er i stadig endring og dei mange læreplanane og reformene som har tatt form
dei siste 30 åra står som konkrete dømer på denne endringsprosessen. Reformene har vore
knytt til omgrep som likskap, likeverd, samordning og fellesskap. 144 Pedagogikken vert
etterkvart prega av ei dobbel stemme der ein finn både ein ”teknisk /autoritær” pedagogikk
side om side med ein ”fri” orientering. 145 På den eine sida kan ein finne ein individorientert
målsetting om å gjere den enkelte best mogleg rusta til å fungere på eigen premissar i ein
sterkt omskiftande røyndom. Men på den andre sida kan ein sjå pedagogikken ut i frå ein
samfunnsorientert målsetting om å forme ein velfungerande person for det eksisterande
samfunn. Vi kan seie at pedagogikken omfattar den enkeltes personlege og sosiale tilpassing.
På den måten kan ein plassere ideologien med ein fot innanfor den rasjonelle fornuftstyrte
filosofien og andre foten innanfor den romantiske retninga der utgangspunktet er mennesket
sjølv. Gunn Imsen skriv i boka Lærerens verden at element frå dei ulike pedagogiske
perspektiv har sett spor etter seg i den norske offentlege grunnskulen, men det er sjeldan slik
at ein reindyrkar ein enkelt teori i dagens skule. Dagens praksis er ein blanding av restar frå
mange ulike impulsar som har lagra seg opp i åras laup. 146 Læreplanane som vert formulert i
vår samtid bærer preg av dette. Barns oppseding og opplæring forgår i eit nytt
oppvekstlandskap. Målet er å utvikle kompetanse til å meistre det samfunnet som barn og
vaksne er ein del av. Dette er sjølvsagt ein ny type kompetanse enn det ein ser i tidlegare
jordbruksamfunn og industrisamfunn. Det er no behov for generell kompetanse på fleire
omfattande områder. 147 Det postindustrielle samfunnet er prega av stor flyt av kunnskap,
kommunikasjon og informasjon. Massemedia har ei avgjerande rolle som underhaldingskanal
og spreiing av informasjon. Eit slik mangfaldig samfunn treng samfunnsborgarar med brei
opplæring innfor mange ulike felt. Dette kravet kan imøtekommast av ein allsidig pedagogikk
143
Lund (2001). S. 8
144
Harald Thuen og Sveinung Vaage(red.) Pedagogiske profiler. Norsk utdanningstenking fra Holberg til
Hernes. (Abstrakt forlag AS 2004) s. 223
145
Thuen og Vaage (2004)s. 261
146
Imsen (2003) s. 77
147
Frønes, I.(1997): Oppvekst i det moderne. I Et sted å lære. Oslo: Cappelen Akademiske forlag. Kap.1. s. 13
73