01.06.2013 Views

Ayrıntılı Bilimsel Program ve Bildiri Özetleri - YAEM2010

Ayrıntılı Bilimsel Program ve Bildiri Özetleri - YAEM2010

Ayrıntılı Bilimsel Program ve Bildiri Özetleri - YAEM2010

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

YAEM 2010<br />

YÖNEYLEM ARAÞTIRMASI VE ENDÜSTRÝ MÜHENDÝSLÝGI 30. ULUSAL KONGRESÝ<br />

Ulaþým Aðlarýnda Geçiþ Ücretlendirmesi için CVaR Ýçeren<br />

Rassal Ýki Seviyeli <strong>Program</strong>lama Modelleri<br />

1 1 2 1<br />

Semih Yalçýndað , Þevket Ýlker Birbil , Orhan Feyzioðlu , Nilay Noyan<br />

1 Sabancý Üni<strong>ve</strong>rsitesi Mühendislik <strong>ve</strong> Doða Bilimleri Fakültesi,Üretim<br />

Sistemleri <strong>ve</strong> Endüstri Mühendisliði Bölümü,Ýstanbul<br />

2 Galatasaray Üni<strong>ve</strong>rsitesi,Endüstri Mühendisliði Bölümü,Ýstanbul<br />

Ulaþým sistemlerinde “gü<strong>ve</strong>nilirlik” sistemin ulaþým aðý deðiþkenlerinin<br />

deðerlerindeki belirsiz sapmalarý ne ölçüde kaldýrabildiðini gösterir.<br />

Baðlantý kapasitelerinde <strong>ve</strong>ya yollar üzerindeki boþ akýþ sürelerinde<br />

deðiþikliklere, <strong>ve</strong> böylece yolculuk sürelerinin rassal olmasýna neden<br />

olan olaylara örnek olarak küçük çaplý kazalar, hava þartlarýndaki<br />

deðiþimler <strong>ve</strong> yol tadilatlarý <strong>ve</strong>rilebilir. Bütün bu belirsizliklere raðmen<br />

ulaþým sistemi belirli bir seviyede hizmet <strong>ve</strong>rmek durumundadýr. Bu<br />

çalýþmada ulaþým sisteminin gü<strong>ve</strong>nilirliði bir sürdürülebilirlik<br />

performans ölçüsü olarak ele alýnmakta <strong>ve</strong> bunu ölçmek için rassal<br />

yolculuk sürelerinin deðiþkenliklerine baðlý olmak üzere yolculuk süresi<br />

gü<strong>ve</strong>nilirliði kullanýlmaktadýr. Trafik atamalarý üzerinden<br />

sayýsallaþtýrýlan yolculuk suresi gü<strong>ve</strong>nilirliðini dikkate alarak yönetim<br />

kararlarýný bulan çeþitli iki seviyeli eniyileme modelleri öneriyoruz.<br />

Yolculuk süresi deðiþkenlik ölçütü olarak “koþullu riske maruz deðer<br />

(conditional value-at-risk, CVaR)”, geçiþ ücretlendirmesi kararlarýný<br />

etkilemek üzere iki basamaklý eniyileme modelinin üst seviyesine<br />

eklenmiþtir. CVaR olasý yüksek yolculuk sürelerini kontrol etmekte<br />

kullanýlan bir risk ölçütüdür. Belirsizlikler bir senaryo kümesi<br />

kullanýlarak modellenmiþ <strong>ve</strong> üst seviye problem rassal program olarak<br />

yazýlmýþtýr. Alt seviyedeki trafik atama probleminde yolcular rota<br />

tercihlerini üst seviyede <strong>ve</strong>rilen kararlar altýnda ortalama süreyi<br />

dikkate alarak yapmaktadýrlar. Önerilen problemler GAMS<br />

programlama dili kullanýlarak modellenmiþ <strong>ve</strong> doðrusal olmayan denge<br />

kýsýtlý program çözücü kullanýlarak sonuçlar elde edilmiþtir. Standart<br />

bir test ulaþým aðý için sayýsal sonuçlar sunulacaktýr.<br />

347

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!