Ayrıntılı Bilimsel Program ve Bildiri Özetleri - YAEM2010

YAEM 2010
YÖNEYLEM ARAÞTIRMASI VE ENDÜSTRÝ MÜHENDÝSLÝGI 30. ULUSAL KONGRESÝ
Böylece, enerji iþletmelerinin hisse senedi fiyatlarý da doðal olarak bu
risklere maruz kalmakta ve bu þirketlerin hisse senedi fiyatlarýnýn yön
tahminleri (artma, azalma ya da sabit kalma) bireysel ve kurumsal
yatýrýmcýlar açýsýndan önem kazanmaktadýr. Bu çalýþmada ÝMKB'de
iþlem gören ve ana faaliyet konusu enerji üretimi olan, seçilmiþ beþ
þirketin hisse senedi fiyatlarýnýn yön tahminleri, Yapay Sinir Aðý (YSA)
teknikleri ile elde edilmeye çalýþýlmýþtýr. Çalýþmada LVQ ve MLP að
yapýlarý kullanýlarak en iyi YSA performansý artýrýlmýþtýr.
Adaptif Küresel En Ýyi Harmoni Arama Algoritmasý ile Yapay
Sinir Aðlarýnýn Eðitimi
1 1 2
Sinem Kulluk , Lale Özbakýr , Adil Baykasoðlu
1 Erciyes Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliði
Bölümü, Kayseri
2 Gaziantep Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Endüstri Mühendisliði
Bölümü, Kayseri
Yapay sinir aðlarýnýn eðitiminde genetik algoritmalar, tabu arama,
deðiþken komþuluk arama gibi meta-sezgisel algoritmalar yaygýn
olarak kullanýlmakta ve oldukça yüksek eðitim doðruluklarý
vermektedir. Bu çalýþmada tahmin etme ve sýnýflandýrmada oldukça
yaygýn kullanýma sahip çok katmanlý ileri beslemeli yapay sinir
aðlarýnýn eðitimi için Harmoni Arama (HA) algoritmasýnýn uygulanmasý
gösterilmiþtir. HA, müzisyenlerin doðaçlama sürecinden esinlenerek
geliþtirilmiþ rastsal meta-sezgisel bir algoritma olup son yýllarda
uygulandýðý çeþitli alanlarda oldukça iyi sonuçlar verdiði bilisel yazýnda
ifade edilmiþtir. Yapay sinir aðlarýnýn eðitiminde harmoni arama
algoritmalarýndan basit HA'nýn doðaçlama yapýsýndan farklý bir yapý
kullanan; “harmoni hafýza deðerlendirme oraný”, “perde ayar oraný” ve
“bant geniþliði parametrelerini” dinamik olarak ayarlayabilen Adaptif
Küresel En iyi Harmoni Arama (AKEHA) algoritmasý kullanýlmýþtýr.
Yapay sinir aðlarýnýn veri gösterimine uygun bir yapý AKEHA
algoritmasýna uyarlanmýþtýr. Yöntem, deneysel olarak bir referans veri
kümesinde test edilip, doðrulanmýþtýr. Elde edilen sonuçlar geri-yayýlým
algoritmasý ve basit HA ile karþýlaþtýrýlmýþtýr.
391