Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
û ev fliklê he standiye: »mehîneke boz«. Herwisa cardî ji bo sivikahiyê<br />
»-inên«-a »hespinên boz« bûye »-inen« û ev fliklê he standiye:<br />
»hespinen boz«.<br />
Xelkên botî pronavên iflarkî »ya« û »yê«-yê, pirê caran, serbixwe<br />
dihêlin. Yanî ew dibêjin »mehînek ya boz« û »Hespek yê Ristemî«.<br />
Lê belê xelkên torî – digel ko ew jî botî ne – »mehîneka boz«<br />
dibêjin.<br />
fiANEK 2<br />
Di nivîsandina veqetandeka navdêrên nebinavkirî ya ji bo yekejimara<br />
zayenda nêr de, heta niho tevilheviyek heye. Ji ber ko bisporên<br />
gramera kurdiyê heta niho vê veqetandekê wekî ko hertim tewang<br />
be bi parkîta tewangê »î«-yê dinivîsînin.<br />
Lê belê veqetandekên navdêrên nebinavkirî jî wekî veqetandekên<br />
navdêrên binavkirî ne: ji bo yekejimara zayenda nêr »-ê«, ji<br />
bo yekejimara zayenda mê »-a« û ji bo gelejimara herdu zayendan<br />
»-ên«. Xweseriya navdêrên nebinavkirî ew e ko »yek« û »hin« jî<br />
wekî veqetandek bi wan ve dibin: »-ek-ê«, »-ek-a« û »-in-ên«.<br />
Di klasîkên kirmanciyê de û di kirmanciya botî, hacî beyrî, hekarî<br />
û behdînî de ev awa têt bi kar anîn û ji aliyê gramerê ve jî<br />
bingeh jê re heye.<br />
Ji lewra Ehmedê Xanî di »Mem û Zînê« de veqetandeka navdêrên<br />
nebinavkirî, ya ji bo yekejimara zayenda nêr, holê dinivîsîne:<br />
Her mîrekê wan bi bezlê Hatem<br />
Her mêrekê wan bi remzê Ristem<br />
Heger em van du rêzan jêk vekin dê holê bixwehîn:<br />
Her yek mîr yê di wan bi bezlê Hatem<br />
Her yek mêr yê di wan bi remzê Ristem<br />
Gava ko »di«-ya klasîk bikeve û pronava nebinavkirî »yek« bêt pafliya<br />
bêjeya pifltî xwe dê holê lê bêt:<br />
Her mîrek yê wan bi bezlê Hatem<br />
Her mêrek yê wan bi remzê Ristem<br />
86 • BINGEHÊN RASTNIVÎSANDINA KURDIYÊ