9. Sayı; TURAN-SAM KIŞ Sayısı, 2011

ANАLОQLARXassəMünasibətİzahediSəbəb-TətbiİllüstraUyğunluqcinəticəqisiyaŞək.1. Analogiyanın didaktik təsnifatıStrukturfunksionalSistemləşdiriciXassələrin analoqlaşdırılması - analoqdan müəyyən xassənin köçürülməsindənibarətdir. Analoqdan öyrənilən obyektə münasibət köçürüldükdə münasibətlərinanaloqlaşdırılmasından söhbət gedir. Lakin, qeyd etmək lazımdır ki, gerçək idrak prosesindəxassə və münasibətlərin analoqlaşdırılması arasında sərhəd çox mütəhərrik və şərtidir. Təmizxassələrin və ya münasibətlərin analoqlaşdırılması demək olar ki, olmur. Çox vaxt obyektlərarasında münasibət eyniliyindən xassə eyniliyi nəticəsi və əksinə alınır.Q.S.Altşuller elmi metodların yaradıcılığın müxtəlif mərhələlərində istifadəolunma yeri və qaydası haqqında tövsiyyələr vermişdir [12].Yuxarıda deyilənlərin nəticəsində analogiyanın aşağıdakı qrafik modelini təklifetmək olar. Bu model elmi idrak metodu kimi analogiyanın mahiyyətini və quruluşunu əksetdirir:Burada, ÖO – öyrənilən obyekt; A – analoq – öyrənilən obyektlə oxşarlığımüəyyənləşdirilən obyektdir və birincinin öyrənilməsi vasitəsi kimi çıxış edir; analoquseçərkən, fərqli görünən analoqlara diqqət yönəltmək vacibdir; AƏ – analoqlaşdırmanın əsasıolan ümumi əlamətlər - öyrənilən obyektin və onun analoqunun əlamətlərinin,münasibətlərinin, strukturlarının, funksiyalarinin ümumiliyi haqqında məlumat; YM –öyrənilən obyekt haqqında yeni məlumat;56