9. Sayı; TURAN-SAM KIŞ Sayısı, 2011

Batı bilirkişilerince yapılan değerlendirmeğe göre “Sahrada Fırtına” operasyonuTürkiye’yi toplam 7 milyar dolar civarında zarara sokmuştu. 138 Bu kaybın tazminatıkarşılığında Türkiye Irak karşıtı müttefik devletlerden vat edilmiş 4.5 milyar para karşılığıancak 1milyar dolar alabilmişti. 139 O en büyük zorlukla da 500 binden fazla Kürt göçkünününIrak’tan Türkiye’ye geçmesiyle ve Kürt militan çetelerinin sürekli sınırı geçmesi zamanıkarşılaştı.Yeni Irak karşıtı harekâtın başlanmasıyla ve B.Klinton yönetiminin gerçekleştirdiği“Tilki Sahrada” operasyonunun yapılmasıyla Türkiye Başbakanı B.Ecevit Türkiye ve Irakarasında arazi bütünlüğünün korunmasında her iki tarafın ilgili olduğuna değinerek Bağdat’akarşı güç göstermekte acele etmemeğe çağırdı.Daha o zaman, 11 Eylül 2001 olaylarından sonra Afganistan ve Irak’a asker çıkarmaolanağından sonra B.Ecevit Türkiye’nin Irak’a gitmesine karşı olduğu uyarısını yaptı. O busavaşı “bölgedeki dengeyi kaosa dönüştürebilen saldırı” olarak değerlendirmişti. 140R.T.Erdoğan’ın başkanlığını yaptığı İslami eğilimli AK Partinin yönetime gelmesiyleTürkiye hükümeti ABD ve Müslüman ülkeleri arasında manevra politikası yapmaya başladı.Irak Amerika krizinin keskinleşmesi halinde bu ülkelerin çoğu BM’nin daha önce alınan Irakkararına ve şiddet uygulamaya karşı çıktı. Irak krizinin çözümü ve bununla sıkı bağı olan Kürtsorunu böylesine suya sabuna dokunmama durumuna bir tek Akara değil, hem de Washingtonda düştü.Türkiye’ye ABD’nin 62 binlik askeri kontenjanını sınırları içinde yerleştirmesikarşılığında tazminat vat edildi. Bu tazminatın 6 milyar doları direk yardım olarak, 26 milyardolarıysa Türk ekonomisinin Irak savaşından etkilenmesi karşılığında kredi şeklindeolacaktı. 141Fakat bu cömertliğin asıl amacı bu değildi, Birleşik Devletlerin bununla bileTürkiye’nin borçlarını kapatmaya çalışması onun Kürt nüfusu yaşayan Kuzey Irak’a askerçıkarmasına direk olarak katılmaması karşılığındaydı. En baştan Türkiye yönetimi zenginpetrol kaynakları olan Kelkük’ü ve bir zamanlar Türkiye’nin bir vilayeti olmuş Musul’uyeniden kendi denetimine alma isteğini hiçbir zaman saklamıyordu. Washington KuzeyIrak’ın bu petrolle zengin bölgelerini denetimine almak için Türkiye üzerinden geçmekteAnkara’nın rızasını alamayınca, acil olarak Kuveyt üzerinden askeri çıkarma yapma zorundakaldı. 142Irak çevresinde oluşan yeni krizin özelliği şundaydı ki, o uluslararası terörle mücadeleve yarım yüzyıldan uzun süren Orta Doğu çatışması ortamında gelişmekteydi. Orta Doğu’dakiIrak krizi sırasında Türkiye’yi ve NATO’yu daha çok çekme bir yandan yer yer gerginliklerinortaya çıkarak artma eğiliminin bölgesel boyutlara ulaşma sakıncası, öte yandan – bir tek Irakkrizinin değil, hem de ona sıkı bağlı olan Kürt sorunun çözümünün değişik yaklaşımıyüzünden NATO’nun çöküş belirtilerinin daha çok görülmeye başlamasıdır. Batılısiyasetçilerin tanımına göre, bu zeminde olan fikir ayrılıkları “NATO’nun “Soğuk Savaş”sonrası en ciddi krizine” neden oldu. 143Geçen yüzyılın 80-90’lı yıllarında Kürt harekâtı Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğubölgelerinde örgütlenerek yaptığı silahlı eylemler ve terör daha geniş boyutlarına ulaştı. Ençok da görülen bu çatışmalar Kürtlerin kendi aralarında, kabileler ve partiler arası taraftarlarıve A.Öcalan’ın karşıtları arasında olan, Irak’ın kuzeyindeyse – KDP taraftarları ve karşıtlarıM.Barzani ve KYB C.Talabani arasındaki çelişkiyi yansıtıyordu. Bu Irak Kürtlerine zamanzaman Türk ordusuna karşı çabalarını birleştirmeğe değil, bilakis Irak’ın kuzey bölgelerindekiA.Öcalan yanlıların takip ve mahvedilmesine de engel olamadı.138 http://www.vpk-news.ru/article.asp?pr-siqn=archive.2005./05.articles. conceptions_01139 http://www.vpk-news.ru/article.asp?pr-siqn=archive.2005./05.articles. conceptions_01; http: // www.polit.ru/analitics/2007/01/05/tur_iran.html140 Cumhuriyet, 05.04.2001; http://www.vpknews.ru/article.asp?prsiqn=archive.2005./05.articles. conceptions_01141 http://www.vpk-news.ru/article.asp?pr-siqn=archive.2005./05.articles. conceptions_01142 Cumhuriyet, 05.04.2001; Cumhuriyet, 19.07.2003.143 http: // www.polit.ru/analitics/2007/01/05/tur_iran.html91