Drugi broj - sic

tematfizi~kom) u procesu predškolskog, osnovnog i srednjegobrazovanja, mlade Bosance i Hercegovce u univerzitetskehumanisti~ke klupe dovodi spremne zakona~no konstruiranje kolektivnog identiteta i zadosezanje statusa diplomiranih Bošnjaka, Hrvata iSrba. Insistiram na humanisti~kim klupama jer upravohumanisti~ke i društvene nauke, odnosno studijhumanisti~kih i društvenih nauka, slu`e u Bosni iHercegovini, u prvom redu, kako za konstruiranjekolektivnog etni~kog identiteta tako i za davanje diplomaBošnjacima, Srbima i Hrvatima koji }e nakonnekoliko godina studiranja, odnosno etni~kog odgajanja,i sami u vrti}ima/obdaništima, osnovnim i srednjimškolama odgajati nove generacije svojih sunarodnjakaspremnih na rat protiv prvih susjeda.Studij humanisti~kih i društvenih nauka u tranzicijskojkontramultietni~koj Bosni i Hercegovini slu`i,najkra}e kazano, treniranju in`injera etni~kih duša.Staljinisti~ki in`injering duše nije ništa drugo dokonstruiranje kolektivnog identiteta, pri ~emu postajebjelodano da savremeni etni~koidentitarni ratoviu Bosni i Hercegovini u svojoj suštini jesu totalitaristi~ki,a razloge tome mogu}e je tra`iti ne tek utotalitarizmu kao karakteristici kolektivnog identitetanego i u totalitarizmu religija na kojima bosanskohercegova~kietni~ki identiteti jesu izrasli. Staljinoviin`injeri duša, te hiljade pisaca, pjesnika, knji`evnihkriti~ara, lingvista (kakvim je i sam Staljin bio!), filozofa,povjesni~ara - tih prokletih humanista!, bili supodre|eni, preko Partije i Staljina, ideji postvarenjakomunisti~ko-staljinisti~ke utopije, a bosanskohercegova~kikonstruktori etni~kih identiteta podre|enisu, preko nacionalisti~kih kriminalnih politi~kih partija,ideji osvajanja etni~ki ~istog i etni~kiograni~enog teritorija ili barem teritorija na kojem }ejedna ve}inska etnija nad drugom/im manjinskom/imetnijom/ama trenirati krvavu strogo}u svog~istog i ~vrstog identiteta.Tako sagledan, studij humanisti~kih i društvenihnauka u postpotopnoj, da parafraziram vrsnog mladogpjesnika Almira Kolara, Bosni i Hercegovinipostaje jednim od najefikasnijih i najopasnijih vidovaideološke proizvodnje - ~ime proizvodnja pedagoškihi humanisti~ko-društvenih kadrova, umaloda ka`em intelektualaca, i jeste.Ukupan sistem kriterija kvaliteta i kvantiteta znanjapotrebnog za dobivanje diplome je postavljenizrazito nisko i netransparentno, ~ime se, s jedne strane,`eli dose}i statisti~ko bla`enstvo i la` visokogprocenta visokoobrazovanih pripadnika jedne etnije,a s druge strane, centri mo}i - a univerzitet je institucijamo}i par excellence - ne `ele budu}im in`injerimaetni~kih duša ote`ati ili ugroziti put do statusaetni~kih prosvjetitelja.Ideologija rata pre`ivljava ratTakvom katastrofalnom, bolje kazati apokalipti~nomepistemološkom stanju pogoduju i haoti~nizakonski okviri kojima se regulira obrazovanje, gdjeje nadle`nost obrazovanja spuštena, dapa~e srozana,na administrativno-teritorijalni nivo kantona/`upanijeu Federaciji BiH. U Republici Srpskojobrazovanje je, ipak, ostavljeno na nivou entiteta,što, opet, nije ni u kom slu~aju hvalevrijedno, jer etni~kamonolitnost RS-a ne zahtijeva kako teritorijalnui etni~ku tako i epistemološku, odnosno pedagoškusukobljenu disperziju. Poznato je, naime, dasu federalni kantoni proizvod ratne i postratnebosanskohercegova~ke etnogeopolitike, pri ~emu jeprvi i najve}i kriterij raspodjele teritorije me|uetnonacionalisti~kim elitama koje, shodno demokratijskomlegitimitetu, predstavljaju interese etnija,bio upravo procenat pripadnika jedne etnije naodre|enom teritoriju.Kantonizacijom bošnja~ko-hrvatskog dijela Bosnei Hercegovine ostvaren je ipak ratni cilj podjelebosanskohercegova~kog društva - pri ~emu dr`avaadministrativno-politi~ki ne mora nikada biti podijeljenana nove dr`avne jedinice - jer je ve}ina politi~kih(tutorsko-represivnih) nadle`nosti nad duhom prepuštenaupravo kantonima, dok Federacija BiH nominalnoima ulogu koordinatora i nadzornika, u ~emu,bez obzira na politi~ke (ne)promjene nikada nijeuspijevala. S uglavnom etni~ki ~istim kantonima (ili:pašalucima i `upanijama) etnonacionalisti~ke elitesa~injene od politi~ara, univerzitetskih profesora,akademskih djelatnika, pisaca, pjesnika, histori~ara,slikara, novinara - prokletih humanista!, veoma uspješnove} skoro dvije decenije rade na zaglupljivanjui ne samo intelektualnom ugnjetavanju pripadnikasvoje etnije. Ovo ne samo intelektualno, dakle, ekonomsko,`ivotinjski kapitalisti~ko ugnjetavanje i izrabljivanjepuka i milleta zadugo ne}e postati temeljnimproblemom bosanskohercegova~kih društavajer upravo puk/millet i njegove elite/mo}nici poštujuprešutni me|uklasni sporazum, po kojem siromaštvojednih a bogatstvo drugih nije problem sve dok trajenadgradnja etnije, odnosno stvaranje nacije sa svojimvlastitim teritorijem.U Republici Srpskoj situacija, iako formalno razli~ita,suštinski je ipak ista: etnonacionalisti~ka elitaizrabljuje i ugnjetava narod kojem je ipak najve}icilj o~uvanje i stabilnost etni~ki ~iste teritorije. Takoje i ukupni sistem obrazovanja, a tako i kulturne iznanstvene proizvodnje sveden na odbranu ratomdobivene teritorije i opšte institucionalno ja~anjepoliti~ko-društvenog sistema u kojem sva mo} odlu-~ivanja i djelovanja pripada jednoj etniji, preko njenihdemokratski izabranih etnonacionalisti~ih elita.Stoga je za o~ekivati da }e “republi~kosrpsko” društvopostati društvom etni~kog znanja prije nego li“federacijsko” izi|e iz svoje faze konstruiranja etni-(sic!) 61