MAĆICY SERBSKEJE 1895

128 Adolf Černý:(hl. č. 196). Wo tom, kak bu wonjeswjećena cyrkej sydło złehoducha, zapisach slĕdowacu powĕsć:178. Rozpadana cyrkej w Ruśoch.We jsy Ruśoch pla Błobošojc jo rozpadana cerkwja. Staregrono jo, až su tam nĕga cerkwju twarili; hokolne murje su bylichytře husoko južo natwarjone. Toś přiźe tam jadn handlaŕ (překupc)ze kopicu swini. Nĕt njejsu wĕźeli, źo te swinje přeznoc gromadu spóraś, a toś su je zawrjeli do teje zachopjonejecerkwje. A co maš cyniš! Wót tog’ casa su mógli twariś takwjele, ak su ’cyli, dale njejsu wĕcej přišli. Což su wódnjo natwarili,to jo w nocy zasej se zrozwalowało. Druge gronje, ažjo mały carny cłowješk z carnyma wółkoma wšykno wótwozył,což te su wódnjo přitwarili. Gaž njejsu dalej přijś mógali,ga su wóstajili. Pózdźej jo kśĕł ten knĕz daś rozkopaś te murje;ale njejsu mógali jich do kusow krydnuś. Tak stoje te rozpadanemurje k nahumĕśu*) hyšći źinsajšy źeń.**)Powědaše stary Mudra z Bĕłeje pola Grodka. Zapisane w tamnejpodrĕči.Pokhad čertow wukładuje sebi serbski lud po bibliji wotzłych jandźelow. W delnjołužiskej pĕsni (kotruž zapisachw Třawnicy) so praji:Wy byžym raju su jańźele,wy tej heli su złe duchi.Jańźele rĕdnje spiwaju,złych duchow dołoj chytaju;lĕtaju dołoj, lĕtajutak ako prochi ze słyńca.W katholskich stronach so praji, zo zli jandźeljo padachu tři dnya tři nocy jako dešćik z njebjes. Nĕhdźe njesyju ludźo dźeń poMichała, přetož tehdy su pječa čerći z njebjes padali. Po zdźĕlenjuSchulenburga (W. Volkssag. 252) so napřećiwo tomu praji,*) K powučenju, k přikładej.**) Tuž so swinja wobhladuje jako nječiste zwĕrjo. W nĕmskich powĕsćachbjerje na so čert podobu swinje (Grimm, Deutsche Mythologie948). Čĕske dźĕći maju wuličenje pii swojich hrach: „Ryje, ryje černásvinĕ na krchovĕ křen; na koho to jméno padne, ten musí jít ven.“ Toso zda tež pokazować na dawnu přiwĕru, zo so čert zjewja w podobje čornejeswinje.