MAĆICY SERBSKEJE 1895

Mythiske bytosće łužiskich Serbow. 25— Pozdźišo je wódny muž často pod woknami Rudźanskeje korčmysydał: mužik w rubjanym kabaće a deleka wokoło mokry.Zo pak bychu sebi jeho dobreho zdźerželi, su jemu často nĕštodawali, a hdyž su tykancy pjekli, tykanca. Khwilu pak jemuničo wjacy dawali njejsu, na čož je so wón jara rozhnĕwał. Dužje počał wulki dešć hić. Korčmarjec mały hólc pak je při tympadnył a to z bjezwočom do jamki, kotraž bĕše přez wolacustopu nastała. A dokelž je jamka tehdy połna wody była, dhaje so hólčk zasrĕbnył a preč je był. Tak je so wódny muž wjećił.J. B. Šołta: Łužičan 1876, 68.W bajcy, kotruž mam wot Mĕrćinkoweje z Narćaneje Winicy,so powĕda wo „nykusec hólcach“ w Lubušu. Ći su sebiraz jenu wjesnu holcu z rejow domoj přiwjedli, a su rybjacemjaso hromadźe jĕdli. Stary nykus přišedši rjekny: „Tu tak zakřesćanami smjerdźi.“ Hólcy wotmołwjeja kaž přeco. „Pozdźišosu ći hólcy zasej na reje čišli, a ta holca z nimi ničowjacy mĕć chcyła njejo. A duž su jej prajili, zo wona cyłe lĕtodo wody stupić njesmĕ. A to wona tež činiła njejo.“Tež Smoleŕ podawa podobnu bajku z Łaza. Tam tež zawjedźeraz wódna holčka swojeho lubeho „rjaneho Jurija“ k sebidomoj do hata Ramuša. Tam pak bĕchu Jurija cyle přistojnjepowitali a pohosćili, a wódny muž njepytaše jemu ničo złe sčinić.*)172. Šibała wódna holčka.Nyksowka jo chyjźiła do Brjazyna, źož jo mĕła lubego,na reju. Dłujko njejsu Brjazynske wĕźeli, až to jana nyksowkajo; pótn su ju spóznali na tych mokřych hobrubkach. Gaž jošła z reje prec, ga jo ju ten gylc přewoźał. Wyn mĕjašo cerjenyšal hokoło se hobwĕzany, a za njen jo ta nyksowka źaržała.Gaž stej k wóźe přišłej, jo wyn ten šal rozwĕzał a toś pón jose pušćił; howacej by jogo nutř do wódy tergnuła.Powĕdaše stara Kopacka ze Strjažowa.Tajke su wosebitosće wódneho muža, jeho žony a dźĕći.Jich žiwjenje pak njeje wĕčne: po ludowej wĕrje jich nje-*) Přir. hišće Schulenb., Volkssag. 27. Veckenstedt, 28. Podobnebajki maju tež Češa, Polacy a Nĕmcy. W jenej pólskej bajcy sebi potomhólc bjerje nykusowu dźowku za žonu. Ciszewski, 169.