GIÁO TRÌNH THỰC HÀNH HÓA HỮU CƠ TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH (2016)

Các xeton không cho phản ứng này, phản ứng dùng để nhận biết
alđehyt và xeton.
2.2.27. Dung dịch thuốc thử 2,4-dinitrophenylhydrazin
Tìm các alđehyt và xeton dựa vào sự tạo thành các tinh thể có màu
vàng hoặc đỏ có điểm nóng chảy rõ rệt 2,4-dinỉtophenylhydrazon
Các hợp chất 2,4-dinitrophenylhydrazon của các alđehyt và xeton có
nhóm cacbonyl không liên hợp với nhóm chức khác có màu vàng, còn nếu có
liên hợp với nối đôi C=C hoặc với vòng benzen cho màu đỏ cam.
2.2.28. Dung dịch thuốc thử semicacbazit
Tìm các alđehyt và xeton , quinon thông qua dẫn xuất semicarbazon
có điểm chảy xác định. Cần lưu ý phản ứng cần có xúc tác axít nhưng không
quá mạnh, tốt nhất pH = 4-5, dùng đệm natriaxetat vì phản ứng đòi hỏi cả
semicacbazit tự do và nguồn proton:
2.2.29. Dung dịch Na 2 CO 3
Tìm axít carbocylic, anhydrit sau khi thuỷ phân, dựa vào sự tạo khí
CO 2 bay ra:
2 RCOOH + Na 2 CO 3 2 RCOONa + CO 2 + H 2 O
Phenol, mecaptan (tio alcol, tiophenol) không phản ứng, không có khí
CO 2 bay ra.
2.2.30. Dung dịch Na 2 CO 3
Nếu chất khảo sát tan trong dung dịch Na 2 CO 3 đồng thời giải phóng
CO 2 làm đục nước vôi trong thì đó là axít carboxylic
2 RCOOH + Na 2 CO 3 2 RCOONa + CO 2 + H 2 O
2.2.31. Mẫu thử vôi tôi xút
Nhận biết axít cacboxylic dựa vào sản phẩm phân hủy tạo thành. Ví dụ
với axít axetic cho khí CH 4 (cháy được, không tan trong H 2 SO 4 đặc), với axít
benzoic cho benzen (có mùi đặc trưng, cháy cho muội khói), với axít salixylic
cho phenol (có mùi mạnh hoặc cho dung dịch màu tím với FeCl 3 ),…
99