toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toponimia <strong>eta</strong> <strong>kartografia</strong>: <strong>oinarrizko</strong> <strong>eskuliburua</strong>. Nerea Mujika Ulazia 62lerroak erabil daitezke. Azken batean, gai hon<strong>eta</strong>n, ikertzaile bakoitzak aurkitukodu bere metodoa.Ikerk<strong>eta</strong>ren helburua kontuan hartuta, kokapenaren zehaztasunak baloredesberdina hartzen du: J. Corominesek zion “Onomasticon Cataloniae”ri buruzhelburua batez ere linguistikoa zela <strong>eta</strong> orduan ez zuela leku-izenaren kokapenzehatza helburutzat, gutxi gorabeherakoa baizik (1970: 258-259). Catalunyanjarraituz, ICCak ostera zioen biltzen diren toponimoen ahalik <strong>eta</strong> kokapenzehatzena lortu behar zela (1985: 29). Guk ere halaxe uste dugu.Entitate geografikoaren identifikazioaEntitate geografikoa <strong>eta</strong> leku-zenbakiaEntitate geografikoa identitate argia duen lurrazalaren zatia da. Entitategeografiko natural<strong>eta</strong>n (ad. hondartza, gailurra...), artifizial<strong>eta</strong>n (plaza, ubidea,zubia...) edo administratibo<strong>eta</strong>n (eskualde, parke natural...) sailkatzen dira.Toponimia-lan<strong>eta</strong>n toponimoak zer identifikatzen duen jakin behar dugu. Azkenbatean, entitate geografikoa lurrazaleko leku bat da <strong>eta</strong> unitate zehatz batosatzen du.Leku mota desberdinak ditugu irizpideen arabera:- Hedapenaren arabera: puntualak (ad. ermita), lineala (ad. erreka), zonala(ad. basoa)- Hierarkiaren arabera: nagusiak (ad. herria), ertainak (auzoa), txikia(baserria), oso txikia (soloa)- Entitate geografiko motaren arabera: oronimoak (mendi, muino...),hidronimoak (itsaso, ibai...), odonimoak (kale, errepide...)...Ikuspuntu hon<strong>eta</strong>tik, ikerk<strong>eta</strong> toponimiko baten <strong>oinarrizko</strong> unitatea lekuada; leku bakoitza entitate geografiko bat da (tontorra, erreka, basoa, kalea,museoa...). Inkesta toponimikoan leku batendako izen bakarra edo bat bainogehiago jasotzea gerta daiteke.Batzu<strong>eta</strong>n, lekua “zatituta” agertzen da udalerri biren edo gehiagorenartean edo/<strong>eta</strong> orri bat edo gehiagoren artean. Horregatik, lekuak, <strong>kartografia</strong>npuntu edo puntu kartografiko bat edo batzuk izan ahal ditu. Puntua, 1:5.000eskalako orri-zenbakiak <strong>eta</strong> ordena-zenbakiak osatzen dute (ikus III.2.1. atala).Inkestatzaileak toponimoa bere lekuan kokatu, mugatu <strong>eta</strong> zehazteak <strong>eta</strong>entitate geografikoaren arabera sailkatzeak eragin handia izango du tratamendugeografikoan; adibidez, letra mota hautatzean, letrek hartu behar dutenhedapenean (bilduago edo solteago), eskalaren araberako hautak<strong>eta</strong> egitean...
Change language