toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...

Toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua. Nerea Mujika Ulazia 64- Banaketa politiko-administratiboab) “Mapa Topográfico Nacional”a: sestra-kurben, sare hidrografikoaren,lur-erabileren eta bestelako informazioaren interpretazioanoinarritutako identifikazioa.c) Deskribapena: lekukoak egindako tokiaren deskribapenean oinarritutakoidentifikazioa. Lekukoak duen gaitasuna eta inkestatzailearentrebetasuna izango dira garrantzitsuak.d) Lekura, bertara joatea: hau da, dudarik gabe, metodorik fidagarrienanahiz eta sarritan, beste arrazoi batzuengatik (denbora, baliabideak...)zalantzazko kasuetarako bakarrik erabili.Hala eta guztiz ere, aholku hauek guztiak jarraitu ondoren, askotan ez dalan erraza izaten entitate geografiko batzuen artean bereizketa egitea; halaxeazaltzen zigun, kasu desberdinen bidez, P. Galék 2001. urteko “Toponimia-lanenmetodologia ikastaroan” eman zuen eskolan. Besteak beste, orografian (mendiguneaeta mendizerra, mendikate, mendizerra eta gailurreria...) hidrografian (badia,senaia eta kala...)... gertatzen dira maizen zailtasun horiek.A. Usabiagak Andoaingo toponimia-lanean ere zailtasun honen berri ematenzuen:“sarritan zaila gertatu zaigula antzeko entitateen arteko bereizketaegitea: muinoa, gaina eta mendia, adibidez, zehazki zer diren jakiteaeta zerk ezberdintzen dituen... Guzti honen ondorioz beharrezkosumatzen dugu entitate geografikoen definizio zehatz eta zorrotzbat egitea. Definizio horren beharra dago ere generiko odonimikoeidagokionez, generiko bera duten komunikazio bideak –kaleak,etorbideak, pasealekuak...e.a.- ezaugarri amankomunak izan beharbailituzkete” (1993: 23)A. Usabiagak plazaratzen zuenari –entitate geografikoen definizioa egitekobeharra- dagoeneko eman zaio erantzuna 89 .Azken urtean Euskal Herriko errealitate geografikoari begiratuta 382entitate geografiko definitu ditu UZEIk aditu batzorde baten laguntzarekin 90 .Ondoren, entitate geografiko bakoitzari dagokion euskarazko ordaina finkatu dahorretarako sortutako Normalizazio Batzordean. Glosario hau Euskal Herriko89 Izen Geografikoen Glosarioa, Eusko Jaurlaritza, Vitoria-Gasteiz, 200190 Batzordea erakunde desberdinetako filologoek eta geografoek eratu dute: I. Etxebeste (UZEI); M. Alberdi, A.Díaz de Lezana eta P. Sagardoy (HPSko teknikariak); M. Azkarate (Euskaltzaindia); M. Gorrotxategi(Euskaltzaindiaren Onomastika Batzordea); J.I. Telleria (IGNko teknikaria); P. Galé (Euskaltzaindia. Onomastikabatzordea); Guillermo Meaza (Eukal Herriko Unibertsitateko Geografia Fisikoko katedraduna) eta N. Mujika(Deustuko Unibertsitateko Geografia irakaslea).