toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toponimia <strong>eta</strong> <strong>kartografia</strong>: <strong>oinarrizko</strong> <strong>eskuliburua</strong>. Nerea Mujika Ulazia 84III. DATUEN TRATAMENDUAAhozko iturrien <strong>eta</strong> iturri idatzien hustuk<strong>eta</strong> egindakoan, erantzun dieguplanteatu genituen lehen galderei: nola deitzen da leku hau, nola deitzen zen, nondago <strong>eta</strong> zer da... Orain hurrengo urratsa eman behar dugu galdera berri batzueierantzuna emanez: orri hon<strong>eta</strong>n zein leku hautatuko dugu, leku hon<strong>eta</strong>rako zeintoponimo hautatuko dugu, nola idatzi behar dugu?Toponimoak definizioz bi osagai ditu: osagai berezia edo espezifikoa,entitate geografikoari izen propioa ematen diona <strong>eta</strong>, beraz, mota berekoentitateen artetik bereizten duena (Aizkorri, Urbasa, Elgea...) <strong>eta</strong>, gehien<strong>eta</strong>n,osagai generikoa, entitate geografikoaren izaera modu orokorrean adieraztenduena (mendia, erreka, auzoa, plaza...). Bakoitzak tratamendu egokia <strong>eta</strong> apartekoabehar du: tratamendu geografikoan lekuen sorrera, berrantolak<strong>eta</strong> <strong>eta</strong> hautak<strong>eta</strong>,toponimoaren kokapen zehatza, entitate geografikoaren kodifikazioa, koordenatugeografikoak... finkatzen dira. Tratamendu linguistikoan aldaera desberdinenazterk<strong>eta</strong> sinkronikoa (gehien<strong>eta</strong>n, ahozko toponimo<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> toponimokartografiko<strong>eta</strong>n oinarriturik) <strong>eta</strong> diakronikoa (ahozko toponimo<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> toponimodokumentatu<strong>eta</strong>n oinarriturik), araututako irizpideen aplikazioa <strong>eta</strong> bertsioenproposamena egiten da. Tratamendu mota bi hauek beharrezkoak dira toponimoenazterk<strong>eta</strong> osoa egiteko <strong>eta</strong> horr<strong>eta</strong>rako, lan hauek diziplina bakoitzeko adituek(geografoek <strong>eta</strong> filologoek batez ere) egin behar lituzketela deritzogu.III.1. OINARRIZKO GAI BATZUKTratamendu bakoitza azaldu aurretik, izen geografikoen arautzeari begiraEuskal Autonomia Erkidegoko mailan aplikatu diren arau edo irizpide batzuen berriemango dugu. Ikertzaileek <strong>eta</strong> lantaldeek, askotan, ez dute zertan irizpiderikasmatu, finkatuta dagoena <strong>eta</strong> erabiltzen dena ezagutu behar dute. Beharbada,irizpide hori<strong>eta</strong>ko batzuekin ikertzailea ez da bat etorriko <strong>eta</strong> ikerk<strong>eta</strong>renhelburuak irizpideok aldatzeko aukera ematen badio, beste bide bat har dezake;hala ere, erabaki hori irizpideak zeintzuk diren ezagutu ondoren hartu behar lukebeti.
Change language