toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua - Euskara - Euskadi ...

Toponimia eta kartografia: oinarrizko eskuliburua. Nerea Mujika Ulazia 70Lekukoa material grafikoen aurrean nola moldatzen den neurtuko dugu: berebaserria ondo kokatzen duen adibidez, erreferentziak hartzen dituen, eskalazjabetzen den... Oso egoera desberdinak aurki ditzakegu lekukoen artean: mapekikoedo argazkiekiko ezinikusia duena edo beste muturreko lekukoa, oso ondomoldatzen dena eta gustukoa duena gainera mapa edo argazki artean ibiltzea.Lehenengo kasuan, inkestatzailearen eginbeharra izango da galderen bidezargazkian agertzen direnei buruz kontu eskatzea; bigarren kasuan, inkestatzaileaklana errazagoa izango du.Inkestaren bigarren zatian ostera, egiaztapen-inkestan, ditugun materialak(inkesta orokorrean jasotako informazioa mapara edo ortofotorrira itzulita,minuta toponimikoa, zerrenda toponimikoak...) erakutsiko dizkiogu zenbait kontuargitzeko: zalantzazko kasuak, jaso barik gelditu direnak edo aurretikjasotakoarekin bat ez datozenak...Non apuntatu informazioa?Inkestatzaile desberdinengandik jaso izan dugun esperientziaren arabera,badirudi erosoena maparen edo ortofotorriaren gainean errotulagailu berezi batezeta bertan idaztea dela. Oinarri kartografiko hauek ordena-zenbakiak eroangodituzte; horrez gain, zalantzazko entitateei edo inguru zehatzei ere markabereziak ezarri ahal zaizkie eta inkestatzaileak ahalik eta argien idatziko duordena-zenbakia (aurretik ez badago), toponimoa eta haren kokapena eta hedapenazehaztuko ditu (ikus I.2.5.2. atala). Dokumentu hau inkestatzailearentzako lehenzirriborroa izango da eta bertan ahalik eta informazio argiena jasoko du. Etxean,grabazioa entzun ondoren, zuzenketa batzuk jasango ditu eta, beharbada, bigarreninkesta egin ondoren, zalantzak argitu ondoren, bigarren zuzenketa izango du.Beste informazio osagarria (testuingurua, entitate geografikoarendeskribapena, etimologia, oharrak...) koaderno batean jasoko dugu 102 .Informazio hau guztia amaieran fitxa batera pasatuko dugu (ikus II.3.4.4.).II.3.4. INKESTAInkesta toponimiko desberdinak plantea daitezke abiapuntu, helburu, epeeta baliabide desberdinen arabera. Mota askotako inkestak daude: aldez aurretikinoiz toponimia inkestarik egin ez bada edo egin dena oso kalitate eskasekoa bada,inkesta orokorra egingo dugu; herri batek aurretik jasotako informazio102 J. Terradok ere gauza bera aholkatzen du: “En nuestra opinión es preferible la libreta a las fichas, pues éstasfácilmente cambian de orden y pueden perderse durante la excursión. La organización y distribución del espaciode la libreta depende de cada encuestador” (1999: 35).”