ophelderingen.

158 Göttingfche Beoordeeling, enz •
louter dc eigen woorden van den Schryver) die naar
maate zy minder verftaan, te harder gefchreeuw maaken
van zig af te weeren , heeft hy in zyn boek een beflisfenden
toon aangenomen , dewyl de houding en de
fpraak van befchroomde befcheidenheid in eenen onderzoeker
den zwakften dikwils ftout maakt. (Voorreden
voor de tweede Uitgaave bl. i\, N. V. XXXf.) Allen,
die zyn. gefchrift openjyk berispen (ald. bl. 34, N. V.
XLVI.) hebben niets anders te wagten, dan dat het
verftandig Gemeen hen tot dien tyd, dat zy iets beters
zullen bezorgd hebben , houden zal voor Lieden, die
zeiven niet weeten, -wat. Gelukzaligheid zy , en die den
Godsdienst meer aanzien als een woordenpraal, endenzelven
meer behandelen als een ambagt, dan als eene
aanwyzing-voor .den mensch, om vergenoegd te zynen
zyn hart te verbeteren. Niet één der Godgeleerden
kwam het in de gedagten, om het denkbeeld van Ge.
Iukzaligheid te bepaalen; (volgens de Inleiding bl. 2—5.)
te vergeefs bladerde de Schryver alle hem bekende oude en
nieuwe Leerboeken door, om hetzelve te vinden. Maar hy doet
het in dit werk; en alwie onder zyne Godgeleerde Leezeren,
door den Geeft der oude Hervbrmeren bezield , moeds genoeg
heeftom zig van deftaafsche banden van verjaarde Leerboeken
te ontfiaan, en zig uit den doolhof van willekeurige
onderftellingen van menfchen te redden, dien biedt
hy daarmede een leiddraad aan. Hy hoopt (J. 37. Aanmerking)
dat 'er thans niet veel meer Leeraaren zullen
zyn, die in de befchaafdheid halve en heele Eeuwen ten
agteren-zyn, want dat hy anders zyn boek nog niet zou
hebben laaten drukken. En eindelyk, volgens §. 88,
heeft de Weereld van dit gefchrift de derde groote
Hervorming te wagten. Ik leeve en leere, zegt de Schryver
, buiten het regtsgebied der Priefterei en Schriftgeleerden
in even gelyke omftandigheden, waaronder Paulus en Luther
my het voorbeeld der vrymoedigheid hebben nagelaaten, en z. v.
Zulke verwagtingen heeft de Schryver van zyn werk!
Dit