ophelderingen.

U4 Zevende Opheldering. Over
Weereld rondgedraaid, omdat niemand hunner het
inwendige daarvan kondeopenen of daarin zien; ook
is Voor hun, die geene uurwerkmaakers zyn, maar
dezelven alleenlyk gebruiken, de kennis van het uitwendige
voldoende , om ze zig ten nutte te maaken.
Gelyk onze oogen derzelver bepaalden kring van gewaarwording
hebben, en alleen het vermogen datgeene
te kennen en te onderfcheiden, hetwelk groot en naby
genoeg is, om in onzen ftaat eene aanmerkelyke
verandering te weeg te brengen; zo hebben ook de
oogen van ons verftand hunnen vastgeftelden kring,
binnen welken alleen zy maar duidelyk kunnen
zien, en deeze (trekt zig eeniglyk uit tot den ftaat
der dingen, zo verre die eenen merkelyken invloed
op onzen toeftand hebben. Hieruit kennen wy
veele, maar op verre na niet alle, de eigenfchappen
der geestelyke en lighaamelyke Weereld, maar
nooit derzelver eerfle grondkragten en beflanddeelen.
Hieruit volgt dan , dat wy het zekerst te werk
gaan, als wy onze reden in deezen haaren kring van
werking met de uiterfle zorgvuldigheid aanwenden,
om veele zinnelyke waarneemingen regelmaatig te
doen; dezelven tot aan eenvoudige, klaare gewaarwordingsdenkbeelden
te ontwikkelen ; uit derzelver
vergelykinge de algemeene eigenfchappen van de
verfchillende foorten der dingen naar te vorfchen ;
daaruit het verband tusfehen oorzaaken en werkingen,
zo ver wy kunnen, voor ons duidelyk te
maaken , en eindelyk verder hieruit de beste middelen
voor onze oogmerken en algemeene regelen eens
goeden gedrags afteleiden. Dan