download piraterij - Lebowski Publishers

Matt Mason - Piraterij.qxd 22-7-2009 10:14 Pagina 150
door de stad die uit een psychedelische droom ontsnapt leken.
Ze bevatten meer energie dan de derde rail waar de metro’s hun
stroom uit haalden.
Niet bijten!
De kings en crews die in het metronetwerk van New York de
macht grepen waren een sociaal experiment in diversiteit.
Bovendien illustreert hun aanpak hoe rechten van intellectuele
eigendom zonder enige wetgeving in de praktijk kunnen werken.
In een wereld die door het piratendilemma geregeerd
wordt, is dat van groot belang.
Naast graffitischrijvers zijn er ook andere groepen die nieuwe
manieren bedenken om met intellectuele eigendom om te
gaan. De manier waarop stijlen de kop opstaken in de elitewereld
van graffitikings en crewleden vertoont opvallende overeenkomsten
met de wereld van de beste Franse chef-koks.
In een in 2006 verschenen paper onderzochten Emmanuelle
Fauchart en Eric von Hippel van mit het culinaire establishment
van Frankrijk. Ze waren geïnteresseerd in de werking van
informele, meer op sociale normen dan op wetten gebaseerde
systemen om intellectuele eigendom te reguleren. Wat ze vonden,
lijkt sterk op het systeem dat graffitikunstenaars hanteren.
De paper stelt dat die informele systemen in gevallen waar een
wet op de intellectuele eigendom ontbreekt een belangrijke
aanvullende of vervangende waarde kunnen hebben. Zowel in
graffiti als in de Franse keukens ontstaan complexe stijlen die
vaak niet de bescherming genieten van auteursrechtwetten,
patenten of merken. In beide werelden kan het zogeheten
‘biting’, het stelen van andermans ideeën, ernstige gevolgen
hebben. Of je nu in de keuken van een Parijs restaurant een
exquise bechamelsaus bereidt of een knappe piece aanbrengt
op de zijkant van een metro, er is een informeel systeem waar
de twee betrokken gemeenschappen zich aan houden. Het
systeem waarborgt dat beide gemeenschappen zich blijven vernieuwen.
In een informeel systeem dat door de leden van een gemeen-
150