29.08.2013 Views

download piraterij - Lebowski Publishers

download piraterij - Lebowski Publishers

download piraterij - Lebowski Publishers

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Matt Mason - Piraterij.qxd 22-7-2009 10:14 Pagina 151<br />

schap (graffiticrews of eersteklas chef-koks) wordt bewaakt,<br />

leidt het breken van de regels tot het verlies van je reputatie. En<br />

in beide gemeenschappen geldt die reputatie als een belangrijke<br />

vorm van kapitaal. Dergelijke overtredingen kunnen er zelfs<br />

toe leiden dat je uit de inner circle wordt gegooid, wat in beide<br />

gevallen rampzalig zou zijn. De paper voert aan dat de Franse<br />

chef-koks hun werk op drie manieren beschermen:<br />

1. ‘Een chef-kok mag de innovatie van een andere chefkok<br />

nooit exact kopiëren.’ Dit is wat in graffiti biting<br />

heet; een beschuldiging van biting kan de status van<br />

een kunstenaar een fatale klap toebrengen.<br />

2. ‘Een chef-kok die een geheim recept van een collega<br />

vraagt en dat ook krijgt, mag die informatie nooit<br />

zonder toestemming aan anderen doorspelen.’<br />

Graffitikunstenaars delen informatie over het verbeteren<br />

van nieuwe stijlen op dezelfde manier met<br />

elkaar; soms spuiten ze zelfs het copyrightsymbooltje<br />

naast hun werk.<br />

3. ‘Collega’s geven de credit voor het recept altijd aan de<br />

oorspronkelijke bedenker.’ Graffitikunstenaars schrijven<br />

soms de namen van hun invloeden naast hun<br />

werk. Je kunt zelfs op muren en treinen over de hele<br />

wereld stukken aantreffen die zijn gemaakt als hommage<br />

aan grootmeesters, zoals bijvoorbeeld dondi.<br />

In beide gevallen beschermen dus informele, impliciet aanwezige<br />

eigendomsrechten de bedenkers, maar ook scheppen ze de<br />

voorwaarden voor toekomstige vernieuwingen. Chef-koks en<br />

graffitischrijvers gaan vaak in de leer bij mensen die al meer<br />

bereikt hebben, en je hebt meer kans om uitgenodigd te worden<br />

in de hogere echelons als men erop kan vertrouwen dat je<br />

je aan bovenstaande regels zult houden. Beide werelden zijn<br />

georganiseerd in groepen: chef-koks hebben hun keukenbrigades,<br />

graffitikunstenaars hun crews. Binnen deze gemeenschappen<br />

wisselen mensen met een gelijke status intellectuele eigendom<br />

uit. Kunstenaars werken samen om de unieke stijlen en<br />

eigenschappen van hun werk beter tot uiting te laten komen.<br />

151

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!