Beleidsregels 2009 - Svb

SVB Beleidsregels
| Deel II Internationaal
4
Artikel 1, onder a is niet alleen van belang voor de vraag welke personen in de
hoedanigheid van werknemer of zelfstandige onder de personele werkingssfeer van de
verordening vallen, maar ook voor de afbakening van het werknemersbegrip enerzijds en
het zelfstandigenbegrip anderzijds. Deze laatste afbakening is relevant aangezien Vo.
1408/71 voor werknemers en zelfstandigen in titel II en in titel III afzonderlijke
bepalingen kent. Hierbij geldt ten aanzien van titel II dat het onderscheid tussen
werknemers en zelfstandigen niet kan worden gemaakt aan de hand van de Nederlandse
socialezekerheidswetten, zoals dit wel het geval is bij toepassing van titel III.
De SVB beantwoordt de vraag wie voor de toepassing van titel II als werknemer of als
zelfstandige moet worden aangemerkt als volgt. Uit bijlage I, onderdeel I, onder R van
Vo. 1408/71 volgt dat de persoon die in dienstbetrekking zijn beroepswerkzaamheden
uitoefent als werknemer moet worden aangemerkt. Voor het begrip dienstbetrekking
sluit de SVB zoveel mogelijk aan bij de criteria zoals die zijn ontwikkeld onder de vigeur
van de Wet op de Loonbelasting 1964. Degene die beroepswerkzaamheden uitoefent,
maar op grond van deze criteria niet in dienstbetrekking staat en wiens
arbeidsverhouding evenmin krachtens de Wet op de Loonbelasting 1964 als
dienstbetrekking beschouwd kan worden, wordt aangemerkt als zelfstandige. Andersom
geldt dat de persoon die wél geacht kan worden in dienstbetrekking te staan in de zin
van de Wet op de Loonbelasting 1964 als werknemer wordt beschouwd. Voor de
toepassing van de bepalingen van titel II geldt dat dit laatste is bevestigd in bijlage VI,
onderdeel R, punt 7 van Vo. 1408/71.
Het begrip ‘beroepswerkzaamheden’ wordt ruim uitgelegd. Het is niet noodzakelijk dat
de zelfstandige een rechtstreekse geldelijke tegenprestatie voor zijn werkzaamheden
ontvangt. Het volstaat dat de betrokkene in het kader van zijn werkzaamheden
vergoedingen ontvangt die hem geheel of gedeeltelijk in staat stellen in zijn
levensonderhoud te voorzien, ook indien dergelijke vergoedingen door derden worden
opgebracht. Geestelijken die worden onderhouden door hun gemeente, vallen aldus
onder het zelfstandigenbegrip. Overigens acht de SVB de criteria zoals beschreven in
Deel I, Wonen in Nederland, werken buiten Nederland, SB1035 ter zake van de
invulling van het begrip arbeid van overeenkomstige toepassing.
Jurisprudentie
HvJ EG 23 oktober 1986, zaak 300/84 (Van Roosmalen), Jur. 1986, 3097, RSV 1987/9
CRvB 11 mei 1988, RSV 1989/10
CRvB 22 oktober 1993, RSV 1994/70
HvJ EG 30 januari 1997, zaak C-340/94 (De Jaeck), Jur. 1997, I-461, RSV 1997/158,
«USZ» 1997/59
SB2122
Postactieven
artikel 2 Vo. 1408/71
Blijkens de tekst van artikel 2 is de verordening van toepassing op werknemers en
zelfstandigen op wie de wetgeving van een of meer lidstaten van toepassing is of geweest
is. De SVB gaat ervan uit dat de toevoeging van de woorden ‘geweest is’ met zich
meebrengt dat de personele werkingssfeer van de verordening zich mede uitstrekt tot
diegenen die in het verleden de hoedanigheid van werknemer of zelfstandige in de zin
van artikel 1, onder a) hebben gehad, maar deze hoedanigheid niet langer hebben. Deze
groep wordt hierna aangeduid met de term ‘postactieven’. Postactieven kunnen zich op
alle bepalingen van de verordening beroepen, tenzij uit de bewoordingen van en de