Evaluatie embryowet - Rijksuniversiteit Groningen

hoefte te hebben aan opheffing van dit verbod. Eventueel onderzoek kan worden gedaan met restmateriaal,
dat ruim voorhanden is in ingevroren toestand. Er doet zich in verband met dit verbod overigens
wel een specifiek probleem voor. Bij het trainen van medewerkers in bepaalde handelingen
wordt eerst geoefend met afgekeurd patiëntenmateriaal, maar moet op een gegeven moment met
‘gaaf’ patiëntenmateriaal gewerkt worden. Een bijzonder probleem is dat medewerkers voor het kunnen
doen van ICSI een eicel moeten leren injecteren met een zaadcel. Training op dierlijk materiaal is
geen alternatief, vanwege de soortspecifieke eigenschappen van menselijke eicellen. Dit betekent dat
deze medewerkers een embryo speciaal tot stand brengen voor een ander doel dan het tot stand
brengen van een zwangerschap, hetgeen is verboden. Een gedegen training wordt echter van groot
belang geacht.
De Embryowet verbiedt voorts de keuze op geslacht om niet-medische redenen in artikel 26. Een aantal
beroepsbeoefenaren vindt dat het mogelijk moet zijn om, in bijzondere omstandigheden, ook om
andere redenen geslachtskeuze toe te laten, bijvoorbeeld bij paren die al een aantal kinderen van hetzelfde
geslacht hebben. Anderen zijn tegen een verruiming van de redenen voor geslachtskeuze. De
NVOG ziet als grootste bezwaar tegen geslachtskeuze om niet-medische redenen dat vrouwen die
zonder medisch ingrijpen zwanger kunnen worden, een medische behandeling moeten ondergaan.
6.3 Ervaringen en meningen van patiënten en donoren
Om te achterhalen hoe de terbeschikkingstelling van geslachtscellen en embryo’s in de praktijk wordt
ervaren, is een peiling verricht. Daarin is ook gevraagd naar de mening over het gebruik van
(rest)embryo’s voor andere doeleinden dan zwangerschap. De bij deze peiling gehanteerde methodiek
is beschreven in hoofdstuk 1. Enige relativering bij de uitkomsten is geboden. Het benaderen van een
doelgroep als geslachtsceldonoren kent namelijk onderzoekstechnisch nogal wat beperkingen. Om te
beginnen is niet bekend welk deel de respondenten uitmaken van de totale populatie donoren. Verder
zijn de respondenten allen mensen die op de één of andere wijze te maken hebben (gehad) met
vruchtbaarheidsproblemen. Het waren vooral vrouwen, en vrijwel allen bekend bij de wensouders.
Voor een deel van de respondenten was de behandeling al langere tijd geleden, zodat er sprake kan
zijn van recall bias. De digitale vragenlijst heeft vier weken on line gestaan en kon dus alleen worden
ingevuld door ‘toevallige’ bezoekers. Deze factoren maken dat geen sprake kan zijn van een honderd
procent betrouwbare meting. De uitkomsten geven vooral een impressie van de werking van de wet
op enkele onderdelen.
In totaal hebben 124 mensen aan de peiling meegewerkt. 53 respondenten maakten gebruik van de
digitale vragenlijst, van wie 32 dat anoniem deden. 71 respondenten (33%) vulden de schriftelijke
vragenlijst in, van wie 31 anoniem. De gemiddelde leeftijd van de respondenten was op het moment
van invullen 37 jaar.
Tabel 2
Verdeling van respondenten naar geslacht
N=124 aantal %
Man 6 5
Vrouw 118 95
Totaal 124 100
67