Evaluatie embryowet - Rijksuniversiteit Groningen

81 van de 118 vrouwelijke respondenten hadden eicellen gedoneerd, 3 van hen restembryo’s. Geen
enkele man bleek geslachtscellen of restembryo’s te hebben afgestaan. Van de 84 donaties waren er
82 bestemd voor de zwangerschap van een ander. Twee donaties van restembryo’s waren voor wetenschappelijk
onderzoek. Aan respondenten die eicellen of restembryo’s hadden gedoneerd, is gevraagd
of de donatie voor of na 1 september 2002 plaatsvond (inwerkingtreding van de Embryowet).
Tabel 3
Verdeling van donaties naar tijdstip en het type gedoneerd materiaal
N= 84 eiceldonatie embryodonatie
aantal % aantal %
voor 1 september 2002 35 42 0 0
aanvang voor, afronding na 1 september 2002 5 6 0 0
na 1 september 2002 41 49 3 4
Van de 81 eiceldonoren doneerde het merendeel voor bekenden. 32 donoren waren bevriend met de
wensmoeder, 37 familie. Vaak waren donor en wensmoeder zussen. In twaalf gevallen bestond er
geen directe relatie tussen donor en ontvanger. In drie van die twaalf gevallen reageerde de donor op
een oproep van de wensmoeder of -ouders via internet of een krant.
De Embryowet verbiedt in artikel 5 lid 2 donatie anders dan om niet. Wel bleek het in de praktijk geaccepteerd
om de donor een onkostenvergoeding te bieden. Uit de vragenlijsten blijkt dat driekwart
van de donoren geen vergoeding had ontvangen. Zestien donoren hadden een onkostenvergoeding
ontvangen, drie donoren waren ook anderszins betaald.
Twee donoren hadden het gevoel door hun omgeving overgehaald te zijn tot donatie, geen enkele
door medewerkers van het ziekenhuis. In bijna de helft van de gevallen heeft de gynaecoloog een gesprek
gevoerd met de donor zonder aanwezigheid van de ontvangers van de eicellen of embryo’s.
Vóór inwerkingtreding van de wet vond zo’n gesprek in een op de drie gevallen plaats, na de invoering
van de wet in twee op de drie. Vóór de invoering van de Embryowet had een op de tien respondenten
daarnaast een gesprek met een maatschappelijk of psychosociaal werker. Na invoering van de wet
waren dat er vier op de tien. Verder werden gesprekken gemeld met ivf-artsen, co-assistenten en verpleegkundigen.
Drie donoren gaven aan met de METC te hebben gesproken, één op de vier meldde
dat de METC betrokken was.
Vóór de Embryowet werd 43 procent van de donoren alleen mondeling ingelicht en kreeg 49 procent
van de donoren ook schriftelijke informatie aangereikt. Daarna kreeg 80 procent van de donoren de
patiëntinformatie zowel mondeling als schriftelijk. Eén donor gaf aan helemaal niet geïnformeerd te
zijn en in zestien procent van de gevallen was de informatie alleen mondeling verschaft. Zowel vóór
als sinds de Embryowet werd in ongeveer 65 procent van de donaties de toestemming schriftelijk gegeven.
De donoren kunnen de procedure stopzetten wanneer ze dat willen. Vóór de Embryowet werd dit aan
65 procent van de donoren gezegd, sindsdien aan 77 procent. De overige donoren gaven aan dat hun
dit niet gezegd was of dat ze zich dat niet konden herinneren.
Vóór de invoering van de wet vroeg de gynaecoloog in ruim de helft van de gevallen expliciet naar het
doel van de donatie, sedertdien was dat 64 procent. De donor kan besluiten tot wijziging van het doel
waarvoor zij eicellen of embryo’s doneert. Vóór de Embryowet gaf 45 procent aan dat hen niets verteld
was over die mogelijkheid (waarvan bijna de helft zegt zich niet te kunnen herinneren of hierover
68