Evaluatie embryowet - Rijksuniversiteit Groningen

9
Bevindingen in onderlinge samenhang,
conclusies en aanbevelingen
In dit hoofdstuk worden de in het voorgaande beschreven bevindingen met elkaar in verband gebracht,
waarbij ook eventueel opduikende knelpunten aan de orde komen. Uit de te trekken conclusies
vloeien, mede gelet op de bedoeling van de wetgever, veelal aanbevelingen voort, soms gericht
aan de wetgever en soms aan een andere geadresseerde. De getallen tussen haakjes verwijzen naar
het hoofdstuk of de paragraaf in kwestie. De inhoud en indeling van de Embryowet vormt de leidraad.
Achtereenvolgens komen aan de orde: de algemene bepalingen (9.1), de zeggenschap over geslachtscellen
en embryo’s (9.2), wetenschappelijk onderzoek met embryo’s (9.3), wetenschappelijk onderzoek
met foetussen (9.4), verboden handelingen met geslachtscellen en embryo’s (9.5), het toezicht (9.6),
en tot slot enkele aandachtspunten die meer zijdelings verband houden met de wet (9.7). Beantwoording
van de in het eerste hoofdstuk geformuleerde onderzoeksvragen volgt nog in het afsluitende
hoofdstuk 10.
9.1 Algemene bepalingen
9.1.1 Het begrip geslachtscellen
De wetgever heeft in artikel 1 geslachtscellen gedefinieerd als ‘menselijke zaad- en eicellen’. Daaronder
vallen volgens de Memorie van Toelichting ook onrijpe zaad- en eicellen. Uit de inventarisatie van
vragen rond eiceldonatie in de toekomst (8.5) blijkt, dat geslachtscellen wellicht ook kunstmatig zouden
kunnen worden verkregen, bijvoorbeeld uit menselijke embryonale stamcellen. Dit roept de vraag
op, of ook dergelijke kunstmatige gameten en andere functionele equivalenten onder de wettelijke
definitie vallen. Hierover is duidelijkheid gewenst vanwege de gevolgen voor de toepasselijkheid van
de Embryowet. Een definitie die kunstmatige geslachtscellen buitensluit, impliceert dat dan ook het
maken van hybriden met behulp van kunstmatige geslachtscellen buiten de wet zou vallen, en daarmee
buiten het verbod van artikel 25 onder a.
De conclusie is dat de wettelijke definitie van ‘geslachtscellen’ de vraag openlaat of ook kunstmatige
geslachtscellen en functionele equivalenten eronder vallen. Het verdient aanbeveling dergelijke geslachtscellen
onder de Embryowet te brengen. Daarvoor is strikt genomen misschien geen wetswijziging
nodig, maar voor de rechtszekerheid is het raadzaam om deze verruiming van het begrip geslachtscellen
in de Embryowet tot uitdrukking te brengen.
97