de conceptrichtlijn 'Mensen met migraine…aan het werk!' - NIP

Evidence-based richtlijn ‘Mensen met migraine... aan het werk!’Persoonlijke factoren vormen iemands individuele achtergrond. In het kader van werk wordtonderscheid gemaakt tussen algemene persoonlijke factoren en werkgerelateerde persoonlijkefactoren. Algemene persoonlijke factoren zijn demografische factoren, zoals leeftijd engeslacht en eigenschappen zoals karakter, lichamelijke conditie en leefstijl. Werkgerelateerdepersoonlijke factoren zijn bijvoorbeeld beroep, werkplezier, ambitie en inzetbaarheid.LiteratuurAlgemene persoonlijke kenmerken, die van invloed kunnen zijn bij migraine op het werk.Migraine doet zich frequent voor in de meest productieve jaren van het leven; de top ligt tussende 25 en 55 jaar. Migraine kan zich al op kinderleeftijd voordoen en manifesteert zich ook oplatere leeftijd, maar de frequentie en de intensiteit van de aanvallen zijn dan in het algemeenlager.Migraine komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen; in een verhouding van ongeveer 3:1.Dit is deels toe te schrijven aan de migraine welke optreedt rond de menstruatie, demenstruele migraine. In de ICF wordt menstruatie onder functies (stoornissen) geplaatst.Volgens een review (MacGregor, 2008) heeft meer dan een kwart van alle vrouwen op enigmoment in het leven last van migraine. Bij meer dan de helft van deze migrainepatiënten komtmigraine voor rond de menstruatie. 10% hiervan krijgt alléén rond de menstruatie migraine(pure menstruele migraine); bij de overige 90% komt migraine ook voor buiten demenstruatieperiode. In Nederlands onderzoek (Couturier, 2003) komt pure menstruele migrainevoor bij 3% van de vrouwen.Menstruele migraine is praktisch altijd migraine zonder aura; dit geldt ook voor vrouwen dienormaal last hebben van migraine met aura.De menstruele migraineaanvallen zijn in het algemeen zwaarder en meer belemmerend dan deandere migraineaanvallen van de persoon met migraine. De aanvallen duren vaak langer en zijnminder goed te couperen met de gebruikelijke aanvalsbehandelingen(zie hoofdstuk 4)(Couturier, 2003).Bij vragenlijstonderzoek onder migrainepatiënten worden meerdere persoonlijke kenmerkengenoemd.In een prospectieve studie van Wöber (Wöber, 2007) onder ruim 300 personen met migraineworden naast menstruatie ook sterke vermoeidheid en een stijve nek genoemd als factoren, dieeen migraineaanval kúnnen uitlokken, bij daarvoor gevoelige personen.Deze verschijnselen komen ook naar voren in de retrospectieve studie van Kelman (2007).Genoemde verschijnselen, die als uitlokkers van aanvallen kunnen worden beschouwd, zoudenook prodromen kunnen zijn (Blau,1992; Linde, 2006; zie hoofdstuk „Wat verstaan we ondermigraine‟). Dan zijn de klachten aankondigers van de aanval en geen uitlokkers.- 50 -