Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Hans Schemann. Factores modelo xeométricos descritibles e non descritibles para a constitución semántica de expresións idiomáticase perspectivas na elaboración dun dicionario idiomático monolingüe e bilingüe galegoartificialmente; pois no fondo pertencen ó mesmo problema, é dicir, non se levan a caboindependentemente unha da outra.A investigación das expresións idiomáticas, así tratada, busca levar luz a tan importante etan común separación que se fai entre os contextos lingüísticos libres e fixados; pois esaseparación é frutífera como axioma de explicación pero continúa sendo escura na súaaxiomática.O estudo das expresións idiomáticas analiza o problema de ata qué punto os vínculos(“bounds forms”) irregulares ou fixos, por definición ou de por sí non explicables conconceptos, poderían, non obstante, ser explicados dalgún xeito. Este estudo sitúase nunnivel de transición desde a prelóxica ó campo da lóxica da lingua.3.2.1. Na segunda parte do noso capítulo analítico ocupámonos das imaxes que formanunha unidade. Todo un conxunto desas imaxes baséase, como vimos, nunha estruturaxeométrica, pero, en contraposición ós conxuntos idiomáticos onde esta estrutura por normaestá presente 19 só ó comezo ou témola que deducir do noso coñecemento do significado dosconstituíntes, nas imaxes que forman unha unidade está máis ou menos patente. Outra partedas imaxes que forman unha unidade, en cambio, non se pode organizar segundo talestrutura xeométrica, así como tamén numerosas unidades non idiomáticas nas que non sedesenvolve tal estrutura. Recoñécese nisto que a descrición xeométrica dos fenómenoslingüísticos, en realidade a posibilidade de representalos a través destes modelos, ten os seuslímites. A lingua é máis ca xeometría, matemáticas ou calquera outra ciencia; é unha dascondicións que a fan posible.As imaxes lingüísticas ante todo implican que se di A e se pensa B. Cada signo, así comocada signo lingüístico, reférese a outra cousa (referencia). O significado non se atopa nosigno –como se le a miúdo erroneamente: o significado indícase a través do signo(lingüístico) entre aquilo que se di (co signo) e aquilo que se pensa que é indicado polosigno, que quere dicir o signo; hai un salto e isto fixa xustamente a (ou mellor, un momentoda intencionalidade da lingua), que non é outra cousa cá forma lingüística ou trasladada polalingua da intencionalidade do pensamento. De aí que cada expresión, cada xesto, cadacadro, cada escultura, cada peza musical “reflicta” a intencionalidade –segundo a formaespecífica da expresión do pensamento. Pois a intencionalidade é sempre idéntica peroexprésase dun xeito diferente nas distintas “modalidades de expresión” só expresándoo dunxeito é posible traducir o que se quere dicir cunha forma, por exemplo unha peza musical,cara a outra forma, por exemplo unha pintura ou un texto escrito, o que quere dicir a linguaarticulada. O home como ser dotado de pensamento, fala de distintas maneiras referíndoseó mesmo. Por este motivo é posible traducir dunha lingua articulada a outra lingua.“Expresión” e “intencionalidade” son os fenómenos fundamentais últimos na terminoloxíade Goethe: fenómenos primarios (“Urphänomene”) As imaxes ilustran este salto demaneira explícita: falar “con imaxes” torna a intencionalidade do espírito manifesta –imaxeentendida aquí no seu sentido máis xeral, isto é, non está limitada ó sentido da vista, estáligada a calquera figura de transposición (tropos). Por iso, a idiomática –entendida como a19 Naturalmente poden estar unidos uniformemente nos conxuntos idiomáticos partes ou “grupos” deconstituíntes (a través da transmisión).Cadernos de Fraseoloxía Galega, 9, 2007, 195-221 213