Mª Carm<strong>en</strong> Paz Roca. Aínda novos manuscritos paremiolóxicos de Vázquez Saco819. Non necesita auga a cuba, desde anac<strong>en</strong>cia hasta a cuba. (ms28,13r:Manuscrito que conserva D. Juan de Naya -Bibliotecario de la R.A.G.: Beade).820. O fume vai pra detrás do lar: ascaras de gato, déix<strong>en</strong>se estar. (ms28,73r:Paradela).821. O qu'un toronxo queira ver,díall'un candil a <strong>en</strong>c<strong>en</strong>der. (ms28,3v).Toronxo = praga = p<strong>en</strong>t<strong>en</strong>exo.822. O que non agrada, sempre sobra.(ms28,32r: Sober).823. O que non é cego, b<strong>en</strong> ve por unollo. (ms24,20r: Buciños).824. O que non se quere logo vai.(ms28,32r: Sober).825. O que queira fandango qu'o*traiga no morral. (ms28,32r: Sober).826. O que s'asaña perde máis que*gana, coquéanlle a cabeza e cóm<strong>en</strong>llea vianda. (ms28,32r: Sober).827. Pedra sin rebo, tira, *gallego.(ms28,32r: Gondrame, Páramo). Rebo lo recog<strong>en</strong>los diccionarios (Carré) con la significación decascajo: piedra m<strong>en</strong>uda. Significa también unapiedra de mayor tamaño que se usa <strong>para</strong> volcarsobre todo el partido judicial de Chantada y <strong>en</strong> lastierras limítrofes de Pontevedra.828. Pitos e n<strong>en</strong>os, pronto os temos.(ms29,38r).829. Pola garamalleira vaise ó canizo.(ms27,64r: Luis Otero Pim<strong>en</strong>tel <strong>en</strong> Camiño deSantiago. Comedia sobre costumbres gallegas).830. Qu<strong>en</strong> b<strong>en</strong> pousa, mal ergue.(ms25,3r: L<strong>en</strong>ce Santar - Mondoñedo).831. Se non é o día de Santa Lucía, édeloutro día. (Véxase CFG5:14647). (ms26,25r, 204).832. Si as cousas son caras non poñasnarices *raras. (ms29,78r: Fernando LobatoGarcía).MOLER833. Allos na cuña non val<strong>en</strong> pra moerc<strong>en</strong>teo. (ms25,3r: L<strong>en</strong>ce Santar - Mondoñedo).MUERTE834. A can morto non lle teñas medo.(ms29,256r: Lugo). (es) A perro muerto no let<strong>en</strong>gas miedo. (R. Marín)835. A morte é certa i-a hora incerta.(ms29,249r: Lugo).(es) Muerte cierta, horaincierta. (R. Marín)836. A morte non avisa. (ms29,249r: Lugo).(es) La muerte suele no avisar: cuando m<strong>en</strong>os lopi<strong>en</strong>sas, ahí va. (R. Marín)837. A morte nunca leva a culpa.(ms29,247r: Sober).838. Chora o morto polo vivo. (ms27, 60r:Verín. José Mª Pereda Álvarez. Douro-Litoral, 5ªserie, VII-VIII, Porto, 1953, págs. 19-52). A vecesse llora por una persona que se cree va a morir <strong>en</strong>seguida: sana ella y llora por los que le lloraban.839. Morre corre corre e corre morremorre. (ms29,248r: Lugo). Muere el jov<strong>en</strong> quepuede correr y vive el viejo que siempre estámuri<strong>en</strong>do.840. Mórrete e verás. (ms29,256r: Lugo).(es) Muérete y verás. (M. Kleiser)841. Non hai qu<strong>en</strong> <strong>en</strong>gañe a un como amorte. (ms29,249r: Silvarrey).842. O crego morre de frío; o probe, deinch<strong>en</strong>te; e de fame o rico. (ms29,118v:Pol). Var.: O probe morre de <strong>en</strong>ch<strong>en</strong>te; o rico, defame; e o crego, por non estar qu<strong>en</strong>te.843. O máis forte teme a morte.(ms29,251: Lugo). (es) El más fuerte teme la. (H.)844. O que morre descansa. (ms29,256r:Lugo). (es) Qui<strong>en</strong> se muere descansa. (R. Marín)845. Se queres morrer b<strong>en</strong>, *c<strong>en</strong>acarneiro asado e bótate a dormir.(ms29,24r: Luis Martínez Fernández).846. X<strong>en</strong>te mala, vida larga. (ms29,257r:Lugo). (es) G<strong>en</strong>te mala, vida larga. (M. Kleiser)MUJER847. A boa dama mírase á levantada dacama. (ms28,9r: Taboada).848. A muller que come a nata non t<strong>en</strong>*suerte na manteiga. (Véxase CFG5:15117)(ms26, 24r, 190). Véase Santa Marta d'Ortigueira,a muller que come a nata non t<strong>en</strong> parte namanteiga.849. A muller que se namora da roupae non do home non t<strong>en</strong> *vergonza nacara porque a roupa se rompe [...].(ms29,83r: Antas de Ulla).850. A primeira muller, señora; asegunda, escoba; i-a terceira, *reina.(ms29,4r).Cadernos de Fraseoloxía Galega, 9, 2007, 247-293 277
Mª Carm<strong>en</strong> Paz Roca. Aínda novos manuscritos paremiolóxicos de Vázquez Saco851. As mulleres son o demo. (ms29,91r:Severo).852. En fiar mais <strong>en</strong> coser gana a vidaa moller. (ms29,55v: Francisco Dopazo Rial(Santiago, 12-4-53): Arzúa).853. Máis ou m<strong>en</strong>os xeitosa, muller pormuller, val máis a nosa. (ms28,33r:Carballino).854. Muller composta saca a outra daporta. (Véxase CFG5:14997). (ms26, 24r, 196).855. Muller monteira non poder sercasandeira. (ms28,49r: Santa Eug<strong>en</strong>ia deAsma).856. Muller que asubía, nunca fillocría. (ms29, 88r: Mercado de Santa Lucía, ACruña. Álvarez Giménez, E. Refranero agrícolagallego. Pontevedra, 1904. Citado por Luís deHoyos Sainz <strong>en</strong> Manual de Folklore, páx. 511).Tradición oral.857. Muller sin s<strong>en</strong>tido, tempo perdido.(ms29,88r: Peisaco, San Martín de Lestón,Laracha, Carballo, A Cruña. Álvarez Giménez, E.Refranero agrícola gallego. Pontevedra, 1904.Citado por Luís de Hoyos Sainz <strong>en</strong> Manual deFolklore, páx. 511).858. O corpo da n<strong>en</strong>a está na t<strong>en</strong>da.(ms25,3r: La Vida Gallega <strong>en</strong> Cuba. Enero,1956).859. Para vivir mal e non ganar nada, émillor muller honrada. (ms28,3v).860. Si a lonxe chegar queres, non temetas cas mulleres. (ms29,49r: J. SantiagoPérez).MURMURACIÓN861. Nin de noite tras das sebes nin dedía tras das paredes. (ms28,2r).MÚSICA. DANZA862. Da panza sai a chanza. (ms24,42r:F.V.S. Tuiriz).863. Non sempre está o pandeiro prafestas. (ms29,22v: Jesús Moldes Monroy.Cangas do Morrazo).864. O que de novo baila b<strong>en</strong>, de velloinda lle dá o xeito. (Véxase CFG5:15617).(ms26, 26r, 243).865. O que de novo baila dreito, devello dálle xeito. (ms28,35r: Villamane,Cervantes).NACER866. Cada un nace onde o pare a súanai. (ms27,64r: Luis Otero Pim<strong>en</strong>tel <strong>en</strong> Camiñode Santiago. Comedia sobre costumbres gallegas).NECEDAD867. O qu'é burro, pida ó demo que oleve. (ms24,27v: F.V.S.)..NECEDAD. NÚMERO DE LOSNECIOS868. Cando un burro fala, catorceescoitan. (ms29,72r: Jesús Tubío Sanjuán).869. Cando un burro fala, o outroornea. (ms29,21r: Jesús Moldes Monroy. Cangasdo Morrazo).NIEVE870. Día de neve, día alegre. (ms29,189r:Sober).871. Xeada no lodo, auga *hasta ocodo. (Véxase CFG5:15997). (ms26, 30r, 351).Variante del anterior Xeada na lama, auga n'acama.NOCHE872. De noite tódolos gatos son parvos.(ms29,122r: Manuel Portela Balayo. 4º curso).OBEDIENCIA873. A obed<strong>en</strong>cia é a millor pinit<strong>en</strong>cia.(ms28,3v).OCASIÓN874. Nos neales do ano pasado, non haipaxaros hogano. (ms29,114r: Villamane,Cervantes). Neales = nidos. Falta <strong>en</strong> nuestrosdiccionarios.875. O que sin capa casa, sin capa pasa.(ms28,3r). Hai qu'aprobeitarse das ocasiós.OCIOSIDAD876. O que non t<strong>en</strong> que facer, compraunha casa e vólvea a v<strong>en</strong>der. (ms28,34r:Otero de Rey).Reprobación del ocio877. Qu<strong>en</strong> t<strong>en</strong> mans <strong>para</strong> o traballonon debe andar de vadallo. (ms29,91r:Severo).OFICIOS878. Ao aguacil da sala, moita adehala.(ms28,39v: D.R.A.G).278 Cadernos de Fraseoloxía Galega, 9, 2007, 247-293