Descarga en formato PDF - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Xesús Ferro Ruibal. Cando chove e dá o sol... ¿Un fraseoloxismo internacional poliédrico?sol e neva ( ’ “Sol e neve, casan os señores /osprincipais /os soberanos”).En serbio e en croata van casa-los xitanos (Cigani se xene ~ cigani se zhenerespectivamente). Lémbrese a choiva xitana (1.2.).Os croatas de Dalmacia teñen outra metáfora: din que casan os frades (sunce i kisha,fratri se zhenu, Bert Vaux).En español de Uruguay casa o pastor: Cuando llueve y hace sol, son las bodas delpastor (Carlos Crida) e xa vimos en 1.5. que este fenómeno lle producía alegría.1.7.5. ¿Casamento ou apareamento?Os galegos dicimos que pola Candeloria casan os paxariños e eu lembro que nos anoscincuenta do pasado século presenciei varios anos seguidos que na misa dese día nacapela do Rosario en Bonaval (Santiago de Compostela) se bendicía no altar omatrimonio de dúas pombas e á saída da misa ceibábanse; non sei se ese rito continúavivo pero daquela todos eramos conscientes, mesmo os rapaces, de que aquel rito laicoe ancestral incrustado na liturxia católica aludía eufemisticamente ó apareamento quepor esa época inician as aves. Ben, pois Bert Vaux transmite que o seu informante deTanzania afirma que tamén alí, cando se di que casa o elefante, todo o mundosobreentende que o que se quere dicir é que se aparean os elefantes.1.7.6. Sexo animal, diabólico, anciánNesta mesma dirección de entende-lo casamento como metáfora atenuativa oueufemística de apareamento sexual, van os testemuños máis explícitos que imos veragora. En Córsega (Bert Vaux) e en Italia dise que o demo fai o amor (Quando piovecol sole il diavolo fa l'amore. Piove e c'è il sole e il diavolo fa l'amore) 14 ; mesmo se dique xoga. ¿Con quen o fai? ¿Con quen xoga? Coas meigas (Piove e c'è il sole, ildiavolo fa l'amore con le streghe) ou coa súa muller pero, neste caso, engadindo odetalle de que ela o agarra a el polos cornos: Piove e c'è il sole / e il diavolo fa all'amorcon la sua donna: / lei lo piglia per le corna 15 . En inglés dise que o demo está bicandoa súa muller ( the devil's kissing his wife).Tamén se di en Italia que cando chove e fai sol as vellas fan o amor (Quando piove colsole le vecchie fanno l'amore 16 ) ou, máis veladamente, Quando piove col sole, qualchevecchia va in amore 17 . Hai aquí algo que nos lembra a peza teatral de Castelao Osvellos non deben de namorarse, que, contra o que unha primeira lectura parece indicar(amor ancián = amor repulsivo 18 ), reflexiona sobre o difícil que é para a xente máis14 www.0web.it/aforismi/proverbi.htm?pag=49 [27/07/2007].e tamén www.montagnedoc.it/template_scheda.php?ID=666&tipo=scheda&cat=29 [27/07/2007].15 http://www.filastrocche.it/nostalgici/filastro/piove.htm [27/07/2007].16www.0web.it/aforismi/proverbi.htm?pag=49 e www.e-sco.ch/Giornalone/Proposte/acqua/acqua.html[27/07/2007].17 www.monteneronline.it/arte/detti2.htm [27/07/2007].18 A opinión común é que amor de vello a unha moza é amor inconveniente, porque é perigoso tanto para asaúde del, coma para a opinión allea (andan na boca da xente, porque unha moza minte finxindo que amaCadernos de Fraseoloxía Galega, 9, 2007, 67-94 75