1383.3.2. BİO’larla İlgili Yaşanan Hukuki SorunlarBİO’ların Türk Hukuku açısından bazı konularda sorun yarattığı noktasındagenel olarak görüş birliği vardır 404 . Özellikle Anayasal konumları ve idare teşkilatıiçindeki yerleri, idarenin bütünlüğü ilkesi ve yargısal denetim ortaya çıkan esaslısorunlardır. Bu sorunlar nedeniyle BİO’ların kabulünün, idarenin parçalanmasıanlamına geldiği dahi savunulmaktadır 405 . Bu sorunlar ve ardından yapılantartışmalar Türk hukukunu da etkilemektedir. 4063.3.2.1. BİO’ların Anayasal Konumu Nedeniyle Ortaya Çıkan SorunlarBİO'ların anayasal konumları incelenirken özellikle çözümlenmesi gerekensorun, bu kurumların Anayasanın belirlediği idari organizasyon (teşkilatlanma)içerisinde nasıl konumlandırılacaklarıdır. 407T.C. Anayasa’sının 123. maddesinin 1. fıkrasında “İdarenin kuruluş vegörevleriyle bir bütün olduğu ve kanunla düzenleneceği”, 2. fıkrasında “İdareninkuruluş ve görevlerinin merkezden yönetim 408 ve yerinden yönetim 409 esaslarınadayanacağı”, 3. fıkrasında ise “Kamu tüzel kişiliğinin ancak kanunla veya kanununaçıkça verdiği yetkiye dayanarak kurulacağı” belirtilmiştir.Anayasa, 123. maddenin 2. fıkrasında yer alan “merkezden yönetim veyerinden yönetim ilkelerine” ilişkin herhangi bir açıklamada bulunmamış, sadece404DURAN, “Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler”, s.8 vd; GÖZÜBÜYÜK/TAN, “İdare Hukuku” s.392 vd; GÜNDAY, “İdare Hukuku”, 2004, s.507 vd; TAN, “Bağımsız İdari Otoriteler veyaDüzenleyici Kurullar”, s.33; ULUSOY, “Bağımsız İdari Otoriteler”, s.30 vd; AKINCI, “Bağımsızİdari Otoriteler ve Ombudsman”, s. 128.405 ODYAKMAZ, Z., Rekabet Kurumu’nun Türk İdare Teşkilatı İçindeki Yeri ve Önemi, AnkaraBarosu Hukuk Kurultayı 2002, Ankara Barosu Konferanslar Dizisi: 3, s. 94.406 ALTUNDİŞ., a.g.m., s.6.407 ULUSOY., a.g.e., s.87.408 Merkezden yönetim ilkesi, devlet idaresinin merkezi idare tarafından gerçekleştirilmesi, tüm idarihizmetlerin tek elden, adına başkent adı verilen yerden sunulması anlamına gelmektedir.409 Yerinden yönetim ilkesi ise, bazı idari hizmetlerin devlet tüzel kişiliği dışında ayrı bir kamu tüzelkişiliğini haiz kuruluşlar tarafından yerine getirilmesidir. Bu ilkenin coğrafi alan itibarıylauygulanması sonucu “yer yönünden yönetim kuruluşları” (mahalli idareler), hizmet itibariyleuygulanması sonucu ise “hizmet yerinden yönetim kuruluşları” oluşur.
139merkezden yönetimi “merkezi idare” adı altında taşra teşkilatına indirgemiş 410yerinden yönetime ilişkin olarak da yer yönünden yönetim kuruluşlarına değinmişhizmet yerinden yönetim kuruluşlarından bazılarını ise ayrıca düzenlemiştir.Gerek kuruluş kanunları, gerekse tasarı metni incelendiğinde Türkiye’dekiBİO’ların, devlet tüzelkişiliğinden ayrı tüzel kişilikleri ve özerk bütçeleri bulunmasıve bunun sonucu olarak verdikleri zararlardan bizzat kurum olarak sorumlututulabilmeleri ve davalı ve davacı olabilmeleri, organik ve işlevsel özellikleri ilebirlikte dikkate alınırsa, bu kurumların yerinden yönetim kuruluşlarının tipiközelliklerini taşıdıkları ve merkezi idareye hiçbir şekilde dahil olmadıklarıgörülmektedir. Bir kurumun yerinden yönetim kuruluşu olarak kabul edilebilmesiiçin gerekli temel şartlar olan, kamu tüzel kişiliğine sahip olma ve merkezi idareninistisnai gözetim yetkisi (idari vesayet denetimi) dahilinde organik, işlevsel, teknik vefinansal yönden özerkliğe sahip olma şartları gerçekleşmiş olmaktadır. Bu durumda,BİO’ları Türk Hukuku’nda, idari teşkilatlanma içinde yerinden yönetim kuruluşlarıkapsamında değerlendirmek gerekmektedir. 411 Ancak bunun yanında bu kurumlarınyerinden yönetim kuruluşları içerisinde de hangi kategoriye girdiği konusunda farklıgörüşler ileri sürülmektedir. Bazı yazarlar bu kurumları, hizmet yerinden yönetimkuruluşları (kamu kurumları) 412 kategorisine dahil ederken; bazı yazarlar mahalliidareler ile hizmet yerinden yönetim kuruluşları dışında “üçüncü bir yerindenyönetim kuruluşu” 413 kategorisi içinde değerlendirmektedirler.Anayasa Mahkemesi, 03.01.2002 tarih ve 4733 sayılı “Tütün ve TütünMamulleri, Tuz ve Alkol işletmeleri Genel Müdürlüğünün Yeniden Yapılandırılmasıile Tütün ve Tütün Mamullerinin Üretimine, İç ve Dış Alım ve Satıma, 4046 sayılıkanunda ve 233 sayılı KHK’de Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun”, Anayasaya410 ARDIÇOĞLU, A., Rekabet Kurumunun İdari Yapısı, İşlemleri ve Yargısal Denetimi,Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara-2002, s.14.411 ULUSOY., a.g.e., s.90.412 GÖZLER, “İdare Hukuku”, s. 490.413 GÜNDAY, “Bağımsız İdari Otoriteler”, RK Yayınları, Yayın No. 80, s. 76; ULUSOY, “Bağımsızİdari Otoriteler”, s. 93.
- Page 6 and 7:
vi1.4.1.3. Denetim ……………
- Page 8 and 9:
viii2.7. ŞEKER KURUMU (ŞK) ……
- Page 10 and 11:
xKısaltmalar:a.g.e. Adı geçen es
- Page 12 and 13:
xiiTABLOLAR DİZİNİSayfaTablo 1.1
- Page 14 and 15:
2Dünyada BİO’lar ilk olarak 188
- Page 16 and 17:
4BİRİNCİ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDAR
- Page 18:
6sektörde düzeni ve hukuka uygunl
- Page 21 and 22:
9şartlarda iyi çalıştığına,
- Page 23 and 24:
111.2.1. Anglo-Sakson Ülke Uygulam
- Page 25 and 26:
13önemli olanlarındandır. ABD’
- Page 27 and 28:
15sözcükler geçebilmektedir. 198
- Page 29 and 30:
17kaçınabilmeleridir. Bu nedenle
- Page 31 and 32:
19Sonuç olarak, AB düzenlemelerin
- Page 33 and 34:
21Otoritesi’nin, Almanya örneği
- Page 35 and 36:
23yönetim yönetilenler ilişkiler
- Page 37 and 38:
25kurulların kurul başkanı ve ü
- Page 39 and 40:
27konularında her türlü sektöre
- Page 41 and 42:
29Geniş Kapsamlı, birden fazla se
- Page 43 and 44:
31Özerklik, merkezden yönetimin s
- Page 45 and 46:
33edilmektedir. Organların oluşum
- Page 47 and 48:
35yasa); bazılarında da “kurul
- Page 49 and 50:
37davranışlar sergilemektedir. Ö
- Page 51 and 52:
39kuruluşlar, üçlü bir denetimi
- Page 53 and 54:
41BDDKKurulSalt Çoğunluk (lisansi
- Page 55 and 56:
43davaları, normal olarak kanunun
- Page 57 and 58:
45sorumluluklarını ne kadar fazla
- Page 59 and 60:
47çerçevesinde, yönetimin mali f
- Page 61 and 62:
49özerklikleri açısından önem
- Page 63 and 64:
511.4.2.1. Düzenleme YetkileriDüz
- Page 65 and 66:
53açıklama isteyebilir, teşebbü
- Page 67 and 68:
55ilgili mülki, amirlerce kapatıl
- Page 69 and 70:
57Bunun gibi, İstanbul Menkul Kıy
- Page 71 and 72:
59geçmişte yarattığı sorunlara
- Page 73 and 74:
61ihtiyaç duyulmuştur. Öte yanda
- Page 75 and 76:
63tablo ve raporlar ile diğer belg
- Page 77 and 78:
65aykırılık halleri, AB kurumlar
- Page 79 and 80:
67altı yıldır ve yeniden seçile
- Page 81 and 82:
69yeniden değerlendirmek, birleşm
- Page 83 and 84:
71Cumhurbaşkanlığınca, Anayasa
- Page 85 and 86:
73Üst Kurulun üyelerinin seçimin
- Page 87 and 88:
75Tablo 2.1. Karasal Televizyon Kur
- Page 89 and 90:
77istenerek (yapılan yayınların
- Page 91 and 92:
79piyasalardan düşük maliyetle a
- Page 93 and 94:
81ve finansal kiralama şirketlerin
- Page 95 and 96:
83Kurumun kendisine tahsis edilen m
- Page 97 and 98:
85idari düzenleme yapma ve işletm
- Page 99 and 100: 872.5.2. Kuruluş AmaçlarıDüzenl
- Page 101 and 102: 89telekomünikasyon şirketinde his
- Page 103 and 104: 91düzenlemelerin yapılması gerek
- Page 105 and 106: 93denetlenmesinden ve piyasada Kanu
- Page 107 and 108: 952.6.5. EPDK’nın Bağımsızlı
- Page 109 and 110: 97Öte yandan tarımda yaşanan gel
- Page 111 and 112: 99gerektiğinde bu kuruluşlara üy
- Page 113 and 114: 101Kararı ile Tütün, Tütün Mam
- Page 115 and 116: 103hastalık, kaza veya başka bir
- Page 117 and 118: 105Bakanlığınca belirlenecek esa
- Page 119 and 120: 107sektöre eğitim vermek, ihalele
- Page 121 and 122: 109düzenlemelerin yapılmasını s
- Page 123 and 124: 111Tablo 2.2. BİO’ların Kurulu
- Page 125 and 126: 113Tablo 2.4. BİO’ların Bütçe
- Page 127 and 128: 115ŞK 7 5 ETAPDK 7 5 EKİK 10 5 HK
- Page 129 and 130: 117EPDKŞKTAPDKKİK- Hint Teknik ve
- Page 131 and 132: 119TKEPDKDevelopment Research Centr
- Page 133 and 134: 121ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDA
- Page 135 and 136: 123sayılabilir. Bu bağlamda 1980
- Page 137 and 138: 125yararının kamu hizmetlerinin g
- Page 139 and 140: 127Diğer kanunlarda olduğu gibi B
- Page 141 and 142: 129BİO’lar, siyaset yapma sürec
- Page 143 and 144: 131gerçekleştirmelerini kolaylaş
- Page 145 and 146: 133edilen kırsal kesimdeki şebeke
- Page 147 and 148: 135açıkça öngörülmemiş ve d
- Page 149: 137alınamayacaklarını ve süresi
- Page 153 and 154: 141yönetim kuruluşlarına nazaran
- Page 155 and 156: 1433.3.2.2. İdarenin Bütünlüğ
- Page 157 and 158: 145BİO’lar, tüm dünyada olduğ
- Page 159 and 160: 147doğrudan yetkiye sahip olmamas
- Page 161 and 162: 149gibi konular yer almaktadır. Y
- Page 163 and 164: 151KAYNAKÇAKitaplar:AKINCI, M., Ba
- Page 165 and 166: 153Makaleler:AZRAK, A.Ü., “Bağ
- Page 167 and 168: 155ODYAKMAZ, Z., “Rekabet Kurumu
- Page 169 and 170: 157Raporlar:RTÜK 2007 Yılı Tahmi
- Page 171 and 172: 159, (12.01.2007).http://www.rtuk.o
- Page 173: 161ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler:Ad