36atamanın siyasal olmayan organ veya makamların gösterecekleri adaylar arasındanyapılmasına gidilmektedir. İtalya ve Yunanistan gibi ülkelerde (Türkiye’de de RTÜKüyelerinin atanması gibi), uzlaşma endişesi ile, siyasal güçler arasında dengelitemsile olanak verecek usuller geliştirilmiştir. 113Görev konuları, klasik kamu hizmetlerine oranla geniş anlamlarıyla dahateknik ve bilimsel nitelikte olduğundan; buralarda görevlendirilecek kişilerin birtakım uzmanlık dallarından seçilmelerinde yarar ve hatta gereklilik vardır. Bu açıdanpersonel ve özlük haklarında genel personel düzenlemelerinden ayırıcı ve pozitifiyileştirmeler getirilmiştir. Ayrıca bu kuruluşların çözmek durumunda kaldıklarıproblemler, genellikle çıkar çelişkilerinden kaynaklanmış olacağı için ilgili toplumkesimlerini veya örgütlerini temsil eden kişilerin de karar süreçlerine katılmaları dasağlanmaktadır. 114BİO’ların karar alma organı durumundaki kurullarına atananlar belirli bir süreiçin atanmaktadırlar. Örneğin RTÜK, SPK, EPDK, BDDK ve RK üyelerinin görevsüreleri 6 yıl, KİK üyelerinin süresi 5 yıl olup KİK üyeleri bir daha seçilemezken,EPDK, SPK, BDDK üyeleri tekrar seçilebilmektedir. Bu kurulların üyelerinin görevsüreleri dolmadan görevden alınabilmeleri de özel koşullara bağlanmıştır. Özelliklegörevle bağdaşmayan durumların ortaya çıkması veya atamada aranan koşullarınyitirilmesi veya suç işlenmesi durumlarında üyelerin görev süreleri dolmamış olsa dagörevden alınabilmelerine olanak tanınmaktadır. Ancak bu konuda da düzenlemelerarasında farklılıklar vardır. Örneğin; RTÜK (m.9) ve RK (m.25) üyeleri, üyeliklebağdaşmayan durumların ortaya çıkması halinde görevlerinden veya üyeliktençekilmiş sayılmaktadır. Aynı durumda bulunan SPK üyeleri ise ancak 2499 sayılıkanunun 19.maddesi gereği Bakanlar Kurulunca görevden alınabilmektedir. 115BİO’larda üyeliklere atamaların süre ile sınırlanması ve bu süreler dolmadangörevden alınmalarının zor ya da olanaksız olması bunların bağımsızlığı açısındanönem taşımaktadır. Siyasal iktidarlar ne yazık ki, bu bağımsızlığı zedeleyen tutum ve113 TAN, a.g.m., s.3-32.114 KESTANE, D., “Kamu Kesiminde İdari Kuruluşların Genel Görünümü ve İdari Yapıda YeniOrganizasyonlar Olarak Bağımsız İdari Otoriteler (Üst Kurullar),” Maliye Dergisi, S:139, 2002, s.27-50. http://www.sgb.gov.tr/calismalar/ yayinlar/md/md139/kestane.pdf, (14.02.2006)115 AYDIN, AKTEL, AVŞAR, a.g.m., s.112.
37davranışlar sergilemektedir. Özellikle BİO’ların kurul ve üyeliklerine atama vesüreleri konusunda yasal değişiklikler yaparak ve görevde bulunanları görevden almayoluna gitmektedir. Örneğin; SPK Karar Kurulu üyelerinin görev süresi 1988 yılında3 yıla indirilmiş 1999’da 6 yıla çıkarılmış, 2001’de BDDK üyeleri 1 yılınıdoldurmadan kanuna eklenen geçici bir madde ile görevden alınmışlardır. 116BİO’ların karar organlarına belli bir süre için atanmış üyelerin bu tür yöntemlerlegörevden alınmaları, yeni atamaların da aynı yöntemle görevden alınabileceklerikaygısı taşımalarına neden olacağından bu kurumların karar organlarının bağımsız vetarafsız çalışmalarında büyük olumsuzluklar yaratmaktadır. 117BİO’ların karar organı olan kurullara atananlar için üyelikle bağdaşmayanişler yasalarda açıkça düzenlenmiştir. Örneğin; 4054 sayılı yasanın 25. maddesinegöre RK başkan ve üyeleri özel bir yasaya dayanmadıkça resmi veya özel hiçbirgörev alamazlar, ticaretle uğraşamaz, ortaklıklarda pay sahibi olamazlar, görevebaşlamadan önce 30 gün içinde sahip oldukları hazine borçlanma senetleri hariç hertürlü sermaye piyasası mevzuatı anlamındaki taşınır değerlerini 3. dereceye kadarkan, 2. dereceye kadar sihri hısımları dışındakilere satmak veya devretmek suretiyleelden çıkarmak zorundadır. Ancak amacı toplumsal yardım ve eğitim işlerineyönelmiş derneklerle vakıflardaki görevler ve kar amacı gütmeyen kooperatifortaklığı yasak kapsamı dışındadır. 118Benzeri yasaklamalar diğer kurulların da kuruluş kanunlarında yeralmaktadır. Bu tür yasaklamalarla kurul üyelerinin her çeşit çıkar çevreleriyle maddive manevi bağının kesilmesine, böylece kurul üyelerinin sadece hukuka vevicdanlarına uygun karar vermesini sağlayacak bağımsızlığa kavuşturulmasıhedeflenmektedir. 119116 14.01.1988 tarihli 311 sayılı KHK. RG. 19.02.1988 tarih ve 19740 sayı.117 KARACAN, A.İ., “Özerk Kurumların Özerkliği,” Rekabet Dergisi, S : 8, 2001, s.20.118 AYDIN, AKTEL, AVŞAR, a.g.m., s.113.119 AKINCI, a.g.e., s.227.
- Page 6 and 7: vi1.4.1.3. Denetim ……………
- Page 8 and 9: viii2.7. ŞEKER KURUMU (ŞK) ……
- Page 10 and 11: xKısaltmalar:a.g.e. Adı geçen es
- Page 12 and 13: xiiTABLOLAR DİZİNİSayfaTablo 1.1
- Page 14 and 15: 2Dünyada BİO’lar ilk olarak 188
- Page 16 and 17: 4BİRİNCİ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDAR
- Page 18: 6sektörde düzeni ve hukuka uygunl
- Page 21 and 22: 9şartlarda iyi çalıştığına,
- Page 23 and 24: 111.2.1. Anglo-Sakson Ülke Uygulam
- Page 25 and 26: 13önemli olanlarındandır. ABD’
- Page 27 and 28: 15sözcükler geçebilmektedir. 198
- Page 29 and 30: 17kaçınabilmeleridir. Bu nedenle
- Page 31 and 32: 19Sonuç olarak, AB düzenlemelerin
- Page 33 and 34: 21Otoritesi’nin, Almanya örneği
- Page 35 and 36: 23yönetim yönetilenler ilişkiler
- Page 37 and 38: 25kurulların kurul başkanı ve ü
- Page 39 and 40: 27konularında her türlü sektöre
- Page 41 and 42: 29Geniş Kapsamlı, birden fazla se
- Page 43 and 44: 31Özerklik, merkezden yönetimin s
- Page 45 and 46: 33edilmektedir. Organların oluşum
- Page 47: 35yasa); bazılarında da “kurul
- Page 51 and 52: 39kuruluşlar, üçlü bir denetimi
- Page 53 and 54: 41BDDKKurulSalt Çoğunluk (lisansi
- Page 55 and 56: 43davaları, normal olarak kanunun
- Page 57 and 58: 45sorumluluklarını ne kadar fazla
- Page 59 and 60: 47çerçevesinde, yönetimin mali f
- Page 61 and 62: 49özerklikleri açısından önem
- Page 63 and 64: 511.4.2.1. Düzenleme YetkileriDüz
- Page 65 and 66: 53açıklama isteyebilir, teşebbü
- Page 67 and 68: 55ilgili mülki, amirlerce kapatıl
- Page 69 and 70: 57Bunun gibi, İstanbul Menkul Kıy
- Page 71 and 72: 59geçmişte yarattığı sorunlara
- Page 73 and 74: 61ihtiyaç duyulmuştur. Öte yanda
- Page 75 and 76: 63tablo ve raporlar ile diğer belg
- Page 77 and 78: 65aykırılık halleri, AB kurumlar
- Page 79 and 80: 67altı yıldır ve yeniden seçile
- Page 81 and 82: 69yeniden değerlendirmek, birleşm
- Page 83 and 84: 71Cumhurbaşkanlığınca, Anayasa
- Page 85 and 86: 73Üst Kurulun üyelerinin seçimin
- Page 87 and 88: 75Tablo 2.1. Karasal Televizyon Kur
- Page 89 and 90: 77istenerek (yapılan yayınların
- Page 91 and 92: 79piyasalardan düşük maliyetle a
- Page 93 and 94: 81ve finansal kiralama şirketlerin
- Page 95 and 96: 83Kurumun kendisine tahsis edilen m
- Page 97 and 98: 85idari düzenleme yapma ve işletm
- Page 99 and 100:
872.5.2. Kuruluş AmaçlarıDüzenl
- Page 101 and 102:
89telekomünikasyon şirketinde his
- Page 103 and 104:
91düzenlemelerin yapılması gerek
- Page 105 and 106:
93denetlenmesinden ve piyasada Kanu
- Page 107 and 108:
952.6.5. EPDK’nın Bağımsızlı
- Page 109 and 110:
97Öte yandan tarımda yaşanan gel
- Page 111 and 112:
99gerektiğinde bu kuruluşlara üy
- Page 113 and 114:
101Kararı ile Tütün, Tütün Mam
- Page 115 and 116:
103hastalık, kaza veya başka bir
- Page 117 and 118:
105Bakanlığınca belirlenecek esa
- Page 119 and 120:
107sektöre eğitim vermek, ihalele
- Page 121 and 122:
109düzenlemelerin yapılmasını s
- Page 123 and 124:
111Tablo 2.2. BİO’ların Kurulu
- Page 125 and 126:
113Tablo 2.4. BİO’ların Bütçe
- Page 127 and 128:
115ŞK 7 5 ETAPDK 7 5 EKİK 10 5 HK
- Page 129 and 130:
117EPDKŞKTAPDKKİK- Hint Teknik ve
- Page 131 and 132:
119TKEPDKDevelopment Research Centr
- Page 133 and 134:
121ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDA
- Page 135 and 136:
123sayılabilir. Bu bağlamda 1980
- Page 137 and 138:
125yararının kamu hizmetlerinin g
- Page 139 and 140:
127Diğer kanunlarda olduğu gibi B
- Page 141 and 142:
129BİO’lar, siyaset yapma sürec
- Page 143 and 144:
131gerçekleştirmelerini kolaylaş
- Page 145 and 146:
133edilen kırsal kesimdeki şebeke
- Page 147 and 148:
135açıkça öngörülmemiş ve d
- Page 149 and 150:
137alınamayacaklarını ve süresi
- Page 151 and 152:
139merkezden yönetimi “merkezi i
- Page 153 and 154:
141yönetim kuruluşlarına nazaran
- Page 155 and 156:
1433.3.2.2. İdarenin Bütünlüğ
- Page 157 and 158:
145BİO’lar, tüm dünyada olduğ
- Page 159 and 160:
147doğrudan yetkiye sahip olmamas
- Page 161 and 162:
149gibi konular yer almaktadır. Y
- Page 163 and 164:
151KAYNAKÇAKitaplar:AKINCI, M., Ba
- Page 165 and 166:
153Makaleler:AZRAK, A.Ü., “Bağ
- Page 167 and 168:
155ODYAKMAZ, Z., “Rekabet Kurumu
- Page 169 and 170:
157Raporlar:RTÜK 2007 Yılı Tahmi
- Page 171 and 172:
159, (12.01.2007).http://www.rtuk.o
- Page 173:
161ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler:Ad