54içinde oldukları kabul edilmektedir. 169 Dolayısıyla, muhtemel yetki çatışmalarınaengel olmak için bu kurumlar arasında karşılıklı bilgilendirme mekanizmaları(danışma) oluşturulması yoluna gidilmektedir. 170Bununla beraber, düzenleyici kurullar arasındaki ilişkilerin ileri bazısorunlara yol açması olasılığı vardır. Nitekim 2002 Yılı Programında, “Sektöreldüzenlemelerden sorumlu bağımsız kurumların kendi aralarında ve RekabetKurumuyla olan ilişkileri konusundaki görev, yetki ve sorumluluk paylaşımının sınırve koşullarını belirleyecek iki ve çok taraflı protokoller hazırlanacaktır”denilmektedir. 1711.4.2.4. Yaptırım Uygulama YetkileriBİO’ların görevli oldukları alanlarda idari ve parasal yaptırımlar uygulamakonusunda geniş yetkilerle donatılmış olmaları, bu kuruluşların hukuki statülerininbelirlenmesinde önemli tartışma konularından birini oluşturmaktadır. Uygulanacakyaptırımların niteliği görev alanlarının özelliğine göre değişebilmekle beraber,yaptırım uygulama yetkisi, faaliyette bulundukları alanda düzenleme ve denetlemeyetkilerinin bir uzantısı olarak kabul edilmektedir. 172 Kimi BİO’ların (örneğinRekabet Kurumu) uyguladıkları yüksek para cezaları ön plana çıkarken, kimilerindeiznin iptali gibi idari yaptırımlar önem kazanmaktadır. Örneğin; telekomünikasyonsektörünü düzenleyen 4502 sayılı yasada (m.8), yasanın 2nci maddesinin (a)fıkrasına aykırı olarak imtiyaz sözleşmesi veya görev sözleşmesi yapılmaksızıntelekomünikasyon tesisi kuran ve işletenlerin tesislerinin Kurum’un istemi üzerine169Telekomünikasyon sektörünü düzenleyen 4502 sayılı yasada (m.16) “Rekabet Kurulu,telekomünikasyon sektörüne ilişkin olarak yapacağı inceleme ve tetkiklerde ve birleşme vedevralmalara ilişkin olarak vereceği kararlar da dahil olmak üzere telekomünikasyon sektörüne ilişkinolarak vereceği tüm kararlarda, öncelikle Kurum’un görüşünü ve Kurum’un yapmış olduğu geneldüzenleyici işlemleri dikkate alır” hükmüne yer verilmiştir.170 TAN, a.g.m., s.28.171 RG; 28.10.2001, sayı: 24567 (mükerrer), s.274.172 Danıştay, 2499 sayılı yasaya (m.32 ve 34) göre, sermaye piyasasında faaliyette bulunacakkuruluşların SPK’dan izin almak zorunda olduklarını ve faaliyetlerine ilişkin ilkelerin de yine SPKtarafından belirlendiğini belirttikten sonra, “sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmasına izin vermekyetkisi bulunan davalı idare, gerek bu iznin verilmesi için aranan koşulların kaybedilmesi, gerekseyasanın amacına aykırı eylemlerin belirlenmesi halinde verdiği izni geri almak ya da izin verdiğikurumun faaliyetlerini durdurmak yetkisine sahiptir” demektedir. Danıştay, 10.D;16.12.1998,E.1996/4349-K.1998/6771. Danıştay Dergisi, sayı:100, s.508 vd.
55ilgili mülki, amirlerce kapatılacağı ve işletmeye son verileceği; tekerrürü halinde defailleri hakkında iki yüz milyon liradan üç milyar liraya kadar para cezasınahükmolunacağı öngörülmektedir. 173Yaptırım uygulama yetkisi, ceza yargıcına ait olmakla birlikte BİO’lara sahipolduğu toplumsal düzenleme rolü çerçevesinde yasa koyucu tarafından veya kendisitarafından, sektörde düzeni sağlamak amacıyla konulan normlara riayeti sağlamakiçin yaptırım yetkisi tanınmıştır. 174Pazar ekonomisi, iletişim gibi alanlardaki eylemlerin birey özgürlükleriüzerindeki karmaşık ve yoğun baskılarını gidermede BİO’ların etkin roloynayabilmesi yaptırım içeren bir güç kullanımını zorunlu kılmaktadır. 175Kurumların kanunlarında yer alan yaptırımlar farklılıklar içermektedir.Yaptırımlar, para cezası, faaliyetten geçici veya sürekli men gibi yargı benzeriyaptırımlardır. Yaptırım kararını uygulamadan önce ilgilinin uyarılması, yazılı vesözlü savunmasına başvurulması, karar alma sürecinin ayrıntılı olarak düzenlenmesi,sürecin kamuoyunun katılımına açık olması, kararların gerekçeli olarak verilmesi veyargı yolunun açık olması yaptırımın meşruiyeti açısından olmazsa olmazlardır. 176Benzer şekilde BDDK da 4389 sayılı yasanın 17.12.1999 tarih ve 4491 sayılıyasa ile değişik 14. maddesi hükmüne göre; banka öz kaynaklarının sermayeyeterliliğine ilişkin düzenlemelere göre yetersiz kaldığının veya bu durumungerçekleşmek üzere olduğunun saptanması halinde sermaye artırımı veya benzerikaynak sağlanması yoluyla bu durumun düzeltilmesini, zarar doğurduğu saptananfaaliyetlerin sınırlandırılması veya durdurulmasını, verimsiz varlıkların eldençıkarılmasını isteyebilmektedir. Bu önlemlerin alınmaması veya alınmasına karşınmali yapının güçlendirilmesinin olanaksız olduğunun saptanması durumunda daortaklık hakları ile banka yönetim ve denetimini fona devretmeye veya bankacılık173 TAN, a.g.m., s.29.174 PAULIAT, H., “Bağımsız İdari Otoritelerin Yaptırım Yetkisi,” Bağımsız İdari Otoriteler,(çev.Mahmut GÖÇER), İbrahim KABOĞLU (ed.), Alkım Yayınevi, İstanbul, 1998, s.45.175 BEYDİLLİ, a.g.t., s.44.176 TAN, a.g.m., s.29-30.
- Page 6 and 7:
vi1.4.1.3. Denetim ……………
- Page 8 and 9:
viii2.7. ŞEKER KURUMU (ŞK) ……
- Page 10 and 11:
xKısaltmalar:a.g.e. Adı geçen es
- Page 12 and 13:
xiiTABLOLAR DİZİNİSayfaTablo 1.1
- Page 14 and 15:
2Dünyada BİO’lar ilk olarak 188
- Page 16 and 17: 4BİRİNCİ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDAR
- Page 18: 6sektörde düzeni ve hukuka uygunl
- Page 21 and 22: 9şartlarda iyi çalıştığına,
- Page 23 and 24: 111.2.1. Anglo-Sakson Ülke Uygulam
- Page 25 and 26: 13önemli olanlarındandır. ABD’
- Page 27 and 28: 15sözcükler geçebilmektedir. 198
- Page 29 and 30: 17kaçınabilmeleridir. Bu nedenle
- Page 31 and 32: 19Sonuç olarak, AB düzenlemelerin
- Page 33 and 34: 21Otoritesi’nin, Almanya örneği
- Page 35 and 36: 23yönetim yönetilenler ilişkiler
- Page 37 and 38: 25kurulların kurul başkanı ve ü
- Page 39 and 40: 27konularında her türlü sektöre
- Page 41 and 42: 29Geniş Kapsamlı, birden fazla se
- Page 43 and 44: 31Özerklik, merkezden yönetimin s
- Page 45 and 46: 33edilmektedir. Organların oluşum
- Page 47 and 48: 35yasa); bazılarında da “kurul
- Page 49 and 50: 37davranışlar sergilemektedir. Ö
- Page 51 and 52: 39kuruluşlar, üçlü bir denetimi
- Page 53 and 54: 41BDDKKurulSalt Çoğunluk (lisansi
- Page 55 and 56: 43davaları, normal olarak kanunun
- Page 57 and 58: 45sorumluluklarını ne kadar fazla
- Page 59 and 60: 47çerçevesinde, yönetimin mali f
- Page 61 and 62: 49özerklikleri açısından önem
- Page 63 and 64: 511.4.2.1. Düzenleme YetkileriDüz
- Page 65: 53açıklama isteyebilir, teşebbü
- Page 69 and 70: 57Bunun gibi, İstanbul Menkul Kıy
- Page 71 and 72: 59geçmişte yarattığı sorunlara
- Page 73 and 74: 61ihtiyaç duyulmuştur. Öte yanda
- Page 75 and 76: 63tablo ve raporlar ile diğer belg
- Page 77 and 78: 65aykırılık halleri, AB kurumlar
- Page 79 and 80: 67altı yıldır ve yeniden seçile
- Page 81 and 82: 69yeniden değerlendirmek, birleşm
- Page 83 and 84: 71Cumhurbaşkanlığınca, Anayasa
- Page 85 and 86: 73Üst Kurulun üyelerinin seçimin
- Page 87 and 88: 75Tablo 2.1. Karasal Televizyon Kur
- Page 89 and 90: 77istenerek (yapılan yayınların
- Page 91 and 92: 79piyasalardan düşük maliyetle a
- Page 93 and 94: 81ve finansal kiralama şirketlerin
- Page 95 and 96: 83Kurumun kendisine tahsis edilen m
- Page 97 and 98: 85idari düzenleme yapma ve işletm
- Page 99 and 100: 872.5.2. Kuruluş AmaçlarıDüzenl
- Page 101 and 102: 89telekomünikasyon şirketinde his
- Page 103 and 104: 91düzenlemelerin yapılması gerek
- Page 105 and 106: 93denetlenmesinden ve piyasada Kanu
- Page 107 and 108: 952.6.5. EPDK’nın Bağımsızlı
- Page 109 and 110: 97Öte yandan tarımda yaşanan gel
- Page 111 and 112: 99gerektiğinde bu kuruluşlara üy
- Page 113 and 114: 101Kararı ile Tütün, Tütün Mam
- Page 115 and 116: 103hastalık, kaza veya başka bir
- Page 117 and 118:
105Bakanlığınca belirlenecek esa
- Page 119 and 120:
107sektöre eğitim vermek, ihalele
- Page 121 and 122:
109düzenlemelerin yapılmasını s
- Page 123 and 124:
111Tablo 2.2. BİO’ların Kurulu
- Page 125 and 126:
113Tablo 2.4. BİO’ların Bütçe
- Page 127 and 128:
115ŞK 7 5 ETAPDK 7 5 EKİK 10 5 HK
- Page 129 and 130:
117EPDKŞKTAPDKKİK- Hint Teknik ve
- Page 131 and 132:
119TKEPDKDevelopment Research Centr
- Page 133 and 134:
121ÜÇÜNCÜ BÖLÜMBAĞIMSIZ İDA
- Page 135 and 136:
123sayılabilir. Bu bağlamda 1980
- Page 137 and 138:
125yararının kamu hizmetlerinin g
- Page 139 and 140:
127Diğer kanunlarda olduğu gibi B
- Page 141 and 142:
129BİO’lar, siyaset yapma sürec
- Page 143 and 144:
131gerçekleştirmelerini kolaylaş
- Page 145 and 146:
133edilen kırsal kesimdeki şebeke
- Page 147 and 148:
135açıkça öngörülmemiş ve d
- Page 149 and 150:
137alınamayacaklarını ve süresi
- Page 151 and 152:
139merkezden yönetimi “merkezi i
- Page 153 and 154:
141yönetim kuruluşlarına nazaran
- Page 155 and 156:
1433.3.2.2. İdarenin Bütünlüğ
- Page 157 and 158:
145BİO’lar, tüm dünyada olduğ
- Page 159 and 160:
147doğrudan yetkiye sahip olmamas
- Page 161 and 162:
149gibi konular yer almaktadır. Y
- Page 163 and 164:
151KAYNAKÇAKitaplar:AKINCI, M., Ba
- Page 165 and 166:
153Makaleler:AZRAK, A.Ü., “Bağ
- Page 167 and 168:
155ODYAKMAZ, Z., “Rekabet Kurumu
- Page 169 and 170:
157Raporlar:RTÜK 2007 Yılı Tahmi
- Page 171 and 172:
159, (12.01.2007).http://www.rtuk.o
- Page 173:
161ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler:Ad