2012 İlerleme Raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Hocalı katliamının (Azerbaycan) yirminci yıldönümü vesilesiyle 26 Şubat’ta İstanbul Taksimmeydanında gerçekleştirilen anma törenleri, ırkçı ve Ermeni karşıtı sloganlarla gölgelenmiş veAgos önünde yürüyüş yapma teşebbüsüne dönüşmüştür.Misyonerlik karşıtı veya azınlıklara karşı söylemler, zorunlu ders kitaplarının bazılarında hâlâyer almaktadır.Malatya’daki Ermeni mezarlığında bulunan birçok önemli yapı, Malatya belediyesi tarafından 2Şubat’ta yıkılmıştır.Sonuç olarak, Hükümet ve azınlıklar arasındaki diyalog devam etmiştir. Azınlık temsilcileri,Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonuna yeni Anayasa hakkındaki görüşlerini sunmuşlardır.Bununla birlikte, Türkiye’nin azınlıklara yönelik yaklaşımı kısıtlayıcı olmaya devam etmiştir.Avrupa standartlarına uygun şekilde, dil, kültür ve temel haklara saygı gösterilmesi ve bunlarınkorunması henüz sağlanamamıştır. Azınlıklara yönelik hoşgörü ve güvenliğin güçlendirilmesi vekapsayıcılığın teşvik edilmesi için kapsamlı bir yaklaşım ve daha fazla çaba sarf edilmesigerekmektedir. Yürürlükteki mevzuatın revize edilmesi, ayrımcılıkla mücadele etmek içinkapsamlı bir mevzuatın oluşturulması ve ırkçılık, yabancı düşmanlığı, anti-Semitizm vehoşgörüsüzlük ile mücadele edecek koruma mekanizmalarının veya özgün yapılarınoluşturulması gerekmektedir. İlgili sözleşmeler uygulanmalıdır.Kültürel haklarla ilgili olarak, ana dilde eğitim tartışmaları devam etmiştir. Çeşitli Kürtgrupları, diğer dil grupları ve sivil toplum kuruluşları, yeni Anayasa üzerinde çalışan MeclisAnayasa Uzlaşma Komisyonuna ana dilin kullanılması önündeki tüm kısıtlamalarınkaldırılmasını da içeren talepler sunmuşlardır.Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), Zaza ve Kırmançi Kürtçesini de kapsayan Doğu Dilleri veEdebiyatları Bölümünün kurulması için Tunceli Üniversitesi tarafından yapılan başvuruyu Aralıkayında onaylamıştır. Bölümün tam olarak faaliyete geçmesi için daha fazla akademik personelinistihdam edilmesi gerekmektedir.Milli Eğitim Bakanlığı, Haziran ayında ilkokullar için, en az 10 öğrencinin başvurması halinde,okullara, Kürtçe ve Çerkezce gibi yaşayan dil ve lehçelere yönelik bir ders eklemeyükümlülüğünün getirilmesini de içeren yeni bir müfredat yayımlamıştır.Mardin Artuklu Üniversitesi, Zaza ve Kırmançi Kürtçesinde lisansüstü eğitim vermeye devametmiştir. Muş Alparslan Üniversitesindeki Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü, Kürt dili dersini lisansdüzeyinde seçmeli ders olarak vermeye devam etmiştir. Yeterli sayıda öğretim görevlisibulunmadığı için, lisansüstü dersler açılmamıştır.Türkiye’de ilk Süryanice aylık gazete Mart ayında yayımlanmıştır.TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu, cezaevlerinde, görüş günlerinde vemektuplaşmada Kürtçenin kullanımına ilişkin kısıtlamaların azaldığını bildirmiştir. Bununlabirlikte, Anayasa ve Siyasi Partiler Kanunu da dâhil olmak üzere, bazı mevzuatta hâlâ Türkçedışındaki dillerin kullanımı kısıtlanmaktadır. Siyasetçilere ve insan hakları savunucularına karşıaçılan bazı davalarda Türkçe dışındaki dillerin kullanımına izin verilmemiştir.Belediye meclislerinin, kamu hizmetini sunarken elverişli hallerde Türkçe dışındaki dillerikullanmalarına izin verilmesi ve bu doğrultuda Belediye Kanununda reform yapılmasına ilişkinAvrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresinin 2007 yılı 229 sayılı Tavsiye Kararıuygulanmamıştır.Kars’ta Türk-Ermeni uzlaşmasına ithafen yapılmış insanlık heykelinin yıkılması hakkındaki idaridava sonuçlanmıştır. AİHM, Şubat ayında davanın kabul edilebilir olduğunu açıklamıştır.TR 32 TR