2012 İlerleme Raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

kalitesinin geliştirilmesi. 2011 yılında bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. 2010 yılında %7 olan 15 yaşve üstü okuma-yazma bilmeyenlerin toplam nüfusa oranı 2011 yılında %5,7’ye gerilemiştir. Kadınlariçin bu oran, 2010 ve 2011 yılları için sırasıyla %11,4 ve %9,4 olarak gerçekleşmiştir. 2010 yılında%9,2 olan 15 yaş ve üstü üniversite mezunu nüfusun toplam nüfusa oranı ise 2011 yılında %10,8’eyükselmiştir. İlköğretimde (sekiz yıllık) net okullaşma oranı az da olsa artarken, aynı dönemdeortaöğretimdeki net okullaşma oranı, %65’ten %69’a yükselerek önemli ölçüde artış göstermiştir.Bununla birlikte, önemli sorunlar devam etmektedir. Yükseköğretime katılım, uluslararasıstandartlara göre hâlâ düşük seviyede seyretmektedir. Bazı ilerlemeler kaydedilmesine ve en üstseviyedeki öğrencilerin gösterdiği yüksek performansa rağmen, Türk öğrencilerin büyük çoğunluğu,temel beceriler ve problem çözme alanında düşük seviyededir. 2012-2013 eğitim-öğretimdöneminden itibaren zorunlu eğitim 8 yıldan 12 yıla çıkarılmıştır. Detaylı bir etki değerlendirmesiyapılmadan alınan bu karar, önemli maliyetler doğurabilecek ve genel eğitim kalitesinietkileyebilecektir. Türkiye’de aktif işgücü piyasası politikasına ayrılan kaynaklar önemli ölçüdeartırılmıştır. Sonuç olarak, eğitim harcamalarındaki artış ve gerçekleştirilen reformlar, eğitime erişimve okullaşma oranlarını olumlu yönde etkilemesine rağmen eğitimin kalitesine yönelik önemlisorunlar mevcudiyetini sürdürmektedir.2010 yılında GSYH’nin %15’i olan özel sektör yatırımlarının 2011 yılında GSYH’nin %18,1’ineyükselmesi neticesinde, 2010 yılında %18,9 olan yatırımların GSYH’ye oranı, 2011 yılında %21,9’a yükselmiştir. Türkiye’ye gayrisafi doğrudan yabancı yatırım girişleri, 6,8 milyar avrodan9 milyar avroya çıkmıştır. Hükümet, Ar-Ge harcamalarını GSYH’nin %2’sine çıkarmayıhedeflemiş olsa da, gerçekleşmeler, bu hedefin oldukça altında kalındığını göstermektedir: 2010yılında bu oran GSYH’nin %0,84’ü seviyesindedir (en güncel erişilebilir veri). Toplam elektriktüketimi son beş yılda yıllık bazda ortalama %6 civarında artmış olup, ilave enerji üretimkapasitesi yaratılmamıştır. Altyapıdaki ilerlemeler sınırlıdır. Sonuç olarak, ülkenin fizikisermayesinin geliştirilmesinde sınırlı ilerleme sağlanmıştır.Sektör ve işletme yapısıTarım ve inşaat sektörlerinin istihdam içindeki payı, 2011 yılında sırasıyla %25,5 ve %7seviyesinde sabit kalmıştır. Hizmet ve sanayi sektörlerinde, bir önceki yıla kıyasla daha az sayıdaiş olanakları yaratılmış, bunun neticesinde söz konusu sektörlerin toplam istihdamdaki payları,2011 yılında sırasıyla %48 ve %19,5’e gerilemiştir. Ekonomik büyüme, özellikle yeni işolanaklarının yaratılmasını desteklemiş ve toplam istihdam, 2010 yılında %6,2 seviyesindenbiraz artarak 2011 yılında %6,7’ye yükselmiştir. Ayrıca, hizmet sektörünün GSYH içindeki payı1 puan düşerek %63’e gerilerken, tarım ve sanayi sektörlerinin GSYH içindeki payları, 2011yılında az da olsa artış göstermiş ve sırasıyla %8 ve %26 olarak kaydedilmiştir.Elektrik ve doğal gaz sektörlerinin serbestleştirilmesinde düzensiz bir ilerleme sağlanmıştır.Mevcut kanunu yürürlükten kaldıracak Elektrik Piyasası Kanun Tasarısı, paydaşlarla tartışılmışve onaylanması için Başbakanlığa iletilmiştir. Tekel konumundaki BOTAŞ’ın pazar payınındüşürülmesine yönelik somut bir ilerleme kaydedilmemiş olup, Rusya Federasyonu ile süresibiten sözleşmenin yerini özel sektör sözleşmelerinin almasına yönelik girişimler başarısızolmuştur. Telekomünikasyon piyasasında rekabeti artırıcı adımlara devam edilmiştir. Şubat2012’de başlatılan toptan hat kiralama uygulamaları, özellikle geniş bant ve sabit hatlı telefonpiyasalarında rekabeti daha da artırmıştır. Sonuç olarak, şebeke endüstrilerinde serbestleşme hızkazanmıştır.Devletin rekabet edebilirlik üzerindeki etkisiDevlet destekleri alanında çok sınırlı ilerleme kaydedilmiştir. Devlet Desteklerinin İzlenmesi veDenetlenmesi Hakkında Kanun’a ilişkin uygulama yönetmeliğinin 2011 yılı Eylül ayı sonunakadar çıkarılması planlanmıştır. Ancak Kasım 2011’de çıkarılan kanun hükmünde kararname ilesöz konusu yönetmeliğin Haziran 2013 sonunda yürürlüğe gireceği ifade edilmiştir. DevletDesteklerini İzleme ve Denetleme Kurulu’na ilişkin uygulama yönetmeliği henüzçıkarılmamıştır. 2009 yılında çıkarılan teşvik paketinin yerini, Nisan ayı başında açıklanan yeniTR 42 TR