2012 İlerleme Raporu - Avrupa Birliği Bakanlığı

Türkiye, Kayıt Dışı Ekonomi ile Mücadele Stratejisi Eylem Planı’nın ikincisini (2011-2013)kabul etmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu, kayıtlı istihdamı teşvik etmek ve çeşitli vesilelerlekayıt dışı istihdamı tespit etmek için çabalarını artırmıştır. TÜİK, kayıt dışı işçilerin toplamçalışan sayısına oranında %3,3 azalma olduğunu belirlemiştir; ancak, bu oran hâlâ %40’ayakındır. Stratejik tedbirlerin etkilerinin izlenmesi ve değerlendirilmesi zayıftır.İşsizlik sigortası ve ücret garanti fonu gibi mekanizmaların yanı sıra, iş piyasası politikalarınailişkin bağımsız değerlendirmelerin sağlanmasına da ihtiyaç bulunmaktadır. İstihdam politikalarıkonusunda Türkiye ile AB arasında politika tartışması devam etmiştir, ancak bu tartışmanın dahaaçık bir şekilde yapılandırılması ve geliştirilmesi gerekmektedir.Avrupa Sosyal Fonu (ASF) hazırlıklarına ilişkin bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. IPA İnsanKaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programının yönetiminden sorumlu Program Otoritesiolan ÇSGB, AB tarafından finanse edilen ilgili operasyonların ihale, sözleşme ve mali yönetimkonularına ilişkin olarak akredite edilmiştir. 2011 yılında otomatik taahhüdün kaldırılmasıkuralıyla hiçbir fon kaybedilmemiştir. Ancak, bir proje havuzunun oluşturulması sorun teşkiletmeyi sürdürmekte ve bu durum, fonların gelecekte kullanılamama riskini artırmaktadır. Dahaetkili ve sürdürülebilir bir izleme ve değerlendirme sisteminin kurulması gerekmektedir.Program seviye göstergeleri göz önünde tutularak, istihdam ve eğitim alanlarında tamamlanmışoperasyonların değerlendirilmesine özel önem göstermek gerekmektedir.Sosyal içerme konusunda az ilerleme kaydedilmiştir. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, tekbir çatı altında daha etkin sosyal hizmetler sağlanması çalışmalarına devam etmiştir. Bununlabirlikte, sosyal yardım ve yoksulluğun azaltılması için net bir politika çerçevesi henüzoluşturulmamıştır. Özellikle kırsal kesim ve çocuklar olmak üzere, ülke nüfusu yüksek yoksullukriskine maruz kalmaya devam etmektedir. Çalışan yoksulluğu sorun olmaya devam etmektedir.Sosyal hizmetler ve kamu istihdam hizmeti arasındaki bağların güçlendirilmesi gerekmektedir.İlgili bakanlıklar arasında imzalanan işbirliği protokolü, bu yönde atılan olumlu bir adımdır.Engelliler ve yaşlılar için evde bakım hizmetleri yaygınlaşmaktadır. Engelli kişilerin istihdamedilebilirliğinin artırılması sorun olmaya devam etmektedir. Korunmaya muhtaç gruplaraulaşmak için hedeflenen politikalar da dâhil, politikaları şekillendirme, uygulama, izleme vedeğerlendirme kapasitesinin artırılması gerekmektedir. Türkiye ile AB arasında sosyal içerme vesosyal koruma politikaları hakkındaki politika tartışması devam etmiştir, ancak bu tartışmanındaha açık bir şekilde yapılandırılması ve geliştirilmesi gerekmektedir.Sosyal koruma konusunda bazı ilerlemeler kaydedilmiştir. Mayıs 2011 ilâ Mayıs 2012 arasında,aktif sigortalıların sayısı %9’dan fazla artmıştır. Aynı dönemde sosyal güvenlik sistemininkapsamı, %84 seviyesinden %86’ya yükselmiştir. Zorunlu Genel Sağlık Sigortası Sistemi, Ocak2012 itibarıyla tamamen uygulanmaya başlamıştır. Yeni sistem, sağlık sigortasının kapsamını,bireyler ya da devlet tarafından ödenen katkılarla, gelir testi sonuçlarına dayanmak suretiylenüfusun tamamına yaymaktadır. Yoksul vatandaşları kapsamak amacıyla getirilen “yeşil kart”sisteminin adil dağılımı konusunda tartışmalar başlamış ve bunun sonucunda da yeşil kartsistemi kaldırılmıştır. Bununla birlikte, sosyal güvenlik sistemi, büyük ölçüde artan sağlıkgiderleri nedeniyle artmakta olan açıkları rapor etmiştir. Emeklilik sistemindeki açıkla mücadeleetmek amacıyla, aktif yaşlanma politikalarının kullanılması da dâhil olmak üzere, kayıt dışıişçilerin kayıt altına alınması, maaşların olduğundan düşük beyan edilmesinin önlenmesi vesistemin etkinliğinin artırılması için çaba sarf edilmesi gerekmektedir. Genel olarak, Türkiye,sağlık sigortasının yeterliliği ve sürdürülebilirliği konusunda ilerleme kaydetmiştir. Bu alandakiçabalar devam etmelidir ve sosyal korumanın diğer unsurları için bu çabaların artırılmasınaihtiyaç bulunmaktadır.Ayrımcılıkla mücadele konusunda ilerleme kaydedilmemiştir. Kanun tasarısı, ABmüktesebatında kapsanan ayrımcılığın bütün türlerini ele almamaktadır.TR 66 TR