Wewe Maisha Yako Ndoto Zako - Family Care International

130
WEWE, MAISHA YAKO, NDOTO ZAKO
Kumbuka kuwa mimba inaweza kutokea kama utafanya ngono isiyo salama mara moja tu.
Mimba inaweza kutokea kama mwanamume atakojoa shahawa zake karibu na uke hata kama
hamkujamiiana! Shahawa zikimwagwa nje ya mlango wa uke bado zinaweza kuogelea hadi
kwenye mlango wa mfuko wa uzazi hadi kwenye tumbo la uzazi na kwenye mirija ya kupitisha yai.
Utadhani hakuna uwezekano, lakini inatokea.
Dalili Za MiMba
Dalili ya wazi kuwa mimba imetungwa ni kukosa kupata hedhi. Hii ni kwa sababu ukuta wa mfuko
wa kizazi hautoi damu mwanamke akiwa na mimba. Utando laini unabaki ndani ya mfuko wa
kizazi na unatengeneza kiota laini kwa ajili ya mtoto kukua. Kukosekana kwa hedhi haina maana
kuwa umepata mimba. Wasichana waliobalehe wanaweza kuwa na hedhi isiyo ya kawaida. Kwa
miaka mingi siku za hedhi kwa baadhi ya wasichana balehe, zinaweza kuchelewa au zikakosekana
mwezi mzima bila sababu yoyote.
Dalili nyingine za mimba:
•
•
•
•
•
Matiti kuwa laini
Kichefuchefu (hali ya kutaka kutapika) na kuwa na mate mdomoni.
Uchovu (kujisikia umechoka sana)
Kutaka kukojoa mara kwa mara
Kupendelea kula vitu fulani,wakati mwingine visivyo vya kawaida.
Wanawake wachache huwa hawaoni dalili zozote kati ya hizo hapo juu. Kwa mfano, wanawake
wengine hutoa damu kidogo sana wakati wa miezi mitatu ya mwanzo ya mimba zao na hivyo
wanaweza kufikiri hedhi imekuwa na damu kidogo kuliko kawaida.
Kama huna uhakika kuwa umepata au hujapata mimba, unaweza kufanya kipimo cha mimba.
Katika sehemu nyingine, unaweza kununua kipimo cha mimba kwenye maduka ya dawa. Vilevile,
unaweza kufanyiwa kipimo cha mimba kwenye kliniki. Mara nyingine kipimo kinafanywa kwa
kupima mkojo na unaweza kugundua viini fulani ambavyo vinatengenezwa na mwili wakati wa
mimba. Dakitari au nesi wa kituo cha afya anaweza vilevile akakufanyia uchunguzi wa mwili ili
kuona kama una mimba au la.
Mimba inachukuwa wiki 40 kabla ya mtoto kuzaliwa(toka mwanzo wa hedhi yako ya mwisho).
Hadi utakapokosa hedhi yako - kama siku 28 baada ya siku ya mwisho ya siku zako za hedhi
iliyopita - kibonge cha seli nyingi, yaani kiinitete kitakuwa kinakua katika mfuko wa kizazi kwa
karibu wiki nzima.
Kiinitete kinakua haraka sana. Wiki sita baada ya hedhi yako ya mwisho, ubongo na uti wa
mgongo vinakuwa vimeanza kutengenezwa na moyo unaanza kupiga. Katika wiki 9 kiinitete
kinaitwa fitasi. Katika wiki ya 12 fitasi inatambulika kama binadamu ila inakuwa na kichwa
kikubwa. Katika wiki 20 (miezi 5) mwanamke anaweza akajisikia fitasi inachezacheza au
kuzunguka ndani ya tumbo lake. Fitasi inaweza kugeuka au kusogea na inaweza pia ikashituka
kukiwa na kelele zenye sauti ya juu.
SURA YA 11 | MIMBA NA UZUIAJI WA MIMBA
Ukuaji na maendeleo ya mtoto ndani ya tumbo la uzazi
hataRi Za MiMba na uZaZi KWa WaSichana balehe
Mimba ni hatari kwa kila mwanamke lakini ni hatari zaidi kwa wasichana balehe. Tatizo kubwa
kwa wasichana chini ya miaka 20 ni nyonga. Mifupa inayozunguka mfereji wa kutolea mtoto
haujakua vizuri. Wasichana wanaopata mimba katika umri mdogo wanapata taabu katika kuzaa
kwa sababu mlango wa uzazi kwenye mifupa ya nyonga ni midogo mno na mtoto hawezi kupita.
Tatizo hili linaitwa uzazi wa kukwama.
Kama mtoto hawezi kutoka nje inabidi mtoto atolewe kwa njia ya upasuaji. Vijijini, wanawake
wengi wenye matatizo kama haya huwa hawawezi kufika hospitali kwa muda unaotakiwa. Mtoto
anaweza kufia tumboni. Isitoshe mfuko wa kizazi unaweza kuchanika kwa sababu ya kipindi
kirefu cha uchungu na mwanamke anaweza kufa kwa kuvuja damu nyingi. Hii ni sababu mojawapo
inayowafanya wasichana balehe wengi wadogo kufa wakati wa kuzaa.
131