Wewe Maisha Yako Ndoto Zako - Family Care International

10
WEWE, MAISHA YAKO, NDOTO ZAKO
Wavulana na wasichana wengine hukua haraka sana wakati wa balehe kiasi cha kwamba ngozi
yao inashindwa kustahimili ukuaji haraka wa mifupa. Wakati mwingine inapotokea hivyo alama
za misitari hutokea kwenye ngozi. Alama hizi zinaweza kupotea au zisionekane kiurahisi mtu
anavyoendelea kukua, lakini zinaweza zisipotee moja kwa moja.
Hata kama unajiona kukua haraka,bado balehe ni kitendo
cha taratibu mno. Itachukua muda mrefu kabla hujawa
mtu mzima kimwili na kifikra. Kwa wakati huu yafuatayo ni
mambo ya kuzingatia.
Kila Mtu YuKO tOFauti
Kila mtu hufikia balehe kwa wakati tofauti na kwa kiwango
tofauti. Matiti yako yanaweza kuchelewa kukua kuliko ya
rafiki zako lakini wewe unaweza ukavunja ungo mapema
au unaweza kuyapata yote haya baadaye sana. Matiti
yanaweza yakakua na ukavunja ungo akiwa na umri wa
miaka 12 na wewe matiti yanaweza kukua na ukavunja ungo
ukiwa na umri wa miaka 15.
Au kama wewe ni mvulana unaweza ukawa na rafiki yako
ambaye sauti yake ili badilika kuwa nzito akiwa na umri wa
miaka 13. Anaweza akawa ameota mavuzi na misuli wakati
wewe hujakua hata sentimeta moja!
Wavulana hawa wote wana umri wa miaka
13,lakini wanakua kitofauti
Wasichana hawa wote wana umri wa
miaka 13,lakini wanakua kitofauti
Kumbuka kila mtu yuko tofauti na kila yanapokutokea mabadiliko huu ndio wakati muafaka
kwako.
Kila Mtu ana MabaDiliKO YaKe
Kwa kutumia kigezo cha afya, haitegemei kama mwili
wako unakua haraka au taratibu kuliko rika lako.
Mwili wako utabadilika muda utakapofikia. Hakuna
unachoweza kufanya kuhusu muda wa mabadiliko.
Wasichana na wavulana wengine wenye afya nzuri
huchelewa kukua kuliko wenzao wa rika moja.
Wasichana na wavulana wengine wanakua mapema
kuliko wenzao wa rika moja na wala hawana kasoro
yoyote na wana afya nzuri pia.
Lakini hata hivyo unaweza kupata matatizo kama
utakuwa tofauti na wengine.Kwa mfano: inaweza kuwa
vigumu kwa msichana kuwa wa kwanza kuwa na matiti
darasani, au mvulana kuwa wa mwisho kubadilika sauti.
Hii inaweza kusababisha kutaniwa na unaweza kujisikia
upo tofauti sana na kundi rika lako.
SURA YA 2 | MABADILIKO YA MWILI
Sherifan, kutoka Ghana (umri wa miaka 15)
“Nilianza kuona mabadiliko katika mwili wangu nikiwa na miaka 11. Matiti
yalianza kuota, nywele zikaota kwapani na kwenye via vya uzazi. Nilijisikia
vibaya sana kwa sababu nilipata mabadiliko haya mapema sana na
nilijiona niko tofauti sana na wenzangu wa rika moja”
Sherry, kutoka Ghana (umri wa miaka 19)
“Nilikuwa darasa la sita(6), sifahamu kama marafiki zangu walikuwa
wanachelewa kukua au mimi nilikuwa nimewahi kukua, lakini nilijisikia
vibaya matiti yalipoanza kukua. Niliwahi kumsikia mama akisema jinsi
walivyokuwa wakitumia tapoli, “kifaa kidogo cha ubao kilichotumika kusaga
pilipili”, kujaribu kuondoa uvimbe kwenye matiti wakati wa enzi zao.
Kwa hiyo nilijaribu, kama mara tatu hivi. Lilikuwa ni jambo la kuchekesha,
lakini hata hivyo haikusaidia kitu. Lakini sasa hivi waliokuwa wananitania
wana matiti makubwa kuliko ya kwangu.”
Kumbuka kuwa mambo haya yanaisha kadri muda unavyopita. Utakapofikisha miaka 20
hakutakuwa na tofauti yoyote kwako au kwa mtu mwingine, iwapo sauti yako ilibadilika ukiwa na
miaka 13 au miaka 17. Hakutakuwa na tofauti iwapo ulivunja ungo ukiwa na miaka 11 au miaka 16.
Sherry, kutoka Ghana (umri; miaka 19)
“Ebu tuyaache mambo yaende kama yalivyopangwa kwani hata kama
hupendi huwezi kubadili kitu isipokuwa kujikubali tu.”
Ingawa huwezi kuubadili mwili wako yapo mambo yanayokuhusu ambayo unaweza
kuyabadili:
1. Unaweza kuhakikisha kuwa wewe ni mtu mzuri. Hakikisha kuwa unafanya kazi kwa
bidiii katika lolote utakalokuwa unafanya (shuleni, kazini na nyumbani). Unaweza
ukakuza haiba yako, ucheshi wako,pia na tabia yako. Angalia kuwa wewe ni nani na
unataka uweje baadaye na wala sio vile unavyoonekana.
2. Jitahidi sana kutotilia maanani utani jaribu kupuuza na usiwaruhusu wanaokutania
waone umefadhaika. Mwishowe watachoka kukutania.
3. Heshima na kukubalika na rafiki zako visije vikakushawishi kufanya mambo ambayo
sio mazuri kwako. Usiruhusu marafiki zako kukulazimisha kufanya mambo ambayo
unajua sio sahihi, kama vile kutania watu wengine, kutumia madawa ya kulevya au
kujiingiza kwenye mambo yanayoweza kukudhuru.
4. Jielimishe mwenyewe kwa kutafuta taarifa sahihi. Hakihisha unafahamu wapi utapata
taarifa unazozihitaji na majibu ya maswali yako yote wakati unapoupitia ujana
11