Wewe Maisha Yako Ndoto Zako - Family Care International

44
WEWE, MAISHA YAKO, NDOTO ZAKO
Sura ya Nne
Wasichana
Wakati wa kubalehe, msichana ategemee mabadiliko mengi ya mwili. Yafuatayo ni baadhi
tu ya mabadiliko yanayoweza kutokea:
•
•
•
•
Mwili utaongezeka urefu; nyonga itapanuka, mifupa ya mikono, miguu itarefuka.
Msichana atapata umbo la mviringo la kike.
Matiti yatakua na chuchu itaongezeka ukubwa na kuwa na rangi nyeusi.
Sehemu za siri zitakomaa na kuta za uke zitaanza kutoa majimaji.
Damu ya hedhi itaanza kuonekana kila mwezi.
Dalili hizi hutokea kwa muda muafaka ambao ni tofauti kwa kila msichana. Wakati
mabadiliko haya yanatokea, kuna vitu vichache vya kuzingatia:
•
•
•
•
•
Kwamba matiti yana ukubwa unaotofautiana kwa kila mwanamke. Matiti yote
yanavutia hivyo yalivyo na ni muhimu kwa kunyonyesha watoto.
Safisha sehemu za siri- ila sio ndani ya uke- kila siku. Vaa chupi zilizotengenezwa kwa
kitambaa cha pamba.
Ni muhimu kuifahamu harufu na hali ya kawaida ya majimaji ya uke ili inapotokea
mabadiliko ujue kuwa ni dalili za maambukizi.
Siku za hedhi kwa msichana anayebalehe hubadilika badilika hivyo hakuna “siku
salama’ za kutopata mimba wala hakuna siku salama ambazo hutaambukizwa VVU au
magonjwa mengine ya ngono.
Ingawa wakati wa hedhi ni kawaida kuumwa tumbo, kuvimba au kujisikia vibaya,
hali hii isifanye msichana akakosa raha. Mazoezi na vyakula vyenye chumvi kidogo
husaidia kupunguza maumivu. Kama maumivu yanakuwa makali na damu nyingi sana
inatoka, kamuone mhudumu wa afya.
Mabadiliko Ya Msingi
Katika Kutunza Mwili
Sura hii inazungumzia jinsi ya kutunza afya ya mwili wako kwa ujumla. Hili linaweza kuonekana
kama sio muhimu ukilinganisha na mambo mengine yaliyomo katika kitabu hiki, lakini ni muhimu
kujua jinsi ya kuishi na afya njema. Kwa kweli matatizo mengi ya afya yanaweza kuepukwa kama
ukila vizuri, ukifanya mazoezi, ukiwa msafi na ukijisikia vizuri.
Ni wajibu wako kuangalia mambo haya kila siku, na kuonekana na kujisikia vizuri iwezekanavyo.
Mwili wako ndio utakaokuwa nao katika kipindi chote cha uhai wako. Kwa hiyo unatakiwa
kuutunza kweli kweli!
jiWeKe MSaFi, nuKia ViZuRi.
Kila mtu anataka kuonekana msafi,
lakini kujihisi kuwa na mvuto
inaonekana ni muhimu hususani katika
kipindi cha ujana balehe kwa sababu
ya mabadiliko makubwa yanayotokea
katika mwili. Sio tu mwili unabadilika
umbo wakati wa balehe, lakini vilevile
unaanza kutoa harufu mpya, majimaji
mapya na hofu mpya hasa kwa vijana.
Hivyo kujizoesha kuwa msafi inaweza
kuwa ni njia nzuri ya kujisikia raha ili
kukabiliana na mabadiliko haya yote
yanayotokea.
Oga angalau mara moja kwa siku ili kujisikia
vizuri na safi.
Sandra, kutoka uganda (umri ; miaka 13)
“Siku zote oga, fua na piga pasi nguo ili uonekane nadhifu.”
Usafi mzuri wa mwili hususani wakati wa balehe ni muhimu kwa sababu ngozi yako inaanza
kutoa majimaji zaidi kuliko ilivyokuwa wakati ukiwa mtoto, na baadhi ya haya majimaji yanaweza
kusababisha harufu mbaya kama huogi.
Majimaji utakayoyaona zaidi ni ya jasho. Jasho linatokana na tezi zilizopo kwenye ngozi. Tezi za
jasho zinakuwa hai zaidi wakati unapofikia balehe.
45
SURA YA 5