Wewe Maisha Yako Ndoto Zako - Family Care International

76
WEWE, MAISHA YAKO, NDOTO ZAKO
Hii inaweza kuwapa wote wewe na wazazi wako hisia za kumthamini kila mmoja wenu na
inaweza kusaidia kujenga uaminifu na uelewa juu ya hali isiyokuwa ya binafsi sana. Lakini
usisaliti uaminifu wa rafiki yako, pia linda siri zake. Kwa mfano unaweza kuongelea tatizo
la rafiki yako kwa wazazi wako, lakini usimtaje kwa jina huyo rafiki yako aliye katika hali
ngumu.
•
Waonyeshe wazazi wako kuwa unayajali
mawazo yao. Waulize wazazi wako
wanafikiria nini na kwa nini wanajihisi
hivyo katika hali fulani. Jaribu kuelewa
mtazamo na wajibu wao. Labda unadhani
wazazi wako hawataki uende disko kwa
sababu ni wakali. Lakini huenda kuna kitu
wanakijua kuhusu disko ambacho wewe
hukijui. Huenda wamesikia kuwa wasichana
hubakwa huko au watu huuza madawa ya
kulevya huko. Wanaweza kuwa na sababu
nzuri sana ya kuhisi hivyo na wangependa
uvutiwe na sababu zao na uyajali mawazo
yao.
Waulize wazazi wako nini wanafikiri na kwa
nini. Wanaweza wakawa na sababu nzuri kuhusu
mienendo yao.
• uwe na heshima. Wazazi wako, ndugu zako na wakubwa zako wanajali sana suala la
heshima. Hivyo hata kama unahisi kukatishwa tamaa, jaribu kutopiga kelele na kufanya
wakuone huna heshima. Pia uwe na heshima kwa maadili yao. Wakati baadhi ya maadili
yanaweza kuwa sawa na ya familia yako lakini mengine yaweza kuwa tofauti. Kama
unataka kuishi katika maadili tofauti na ya wazazi wako ni sawa, lakini usiwakosee
wazazi wako juu ya imani zao hata kama kwako zitaonekana kupitwa na wakati au kuwa
za kijadi mno kwako.
• jenga kuaminika. Waonyeshe wazazi wako kuwa unawajibika na kuwa wanaweza
kukuamini. Wakikuambia kuwa uwe nyumbani wakati fulani, hakikisha kuwa unakuwa
nyumbani wakati huo. Uwe muwazi kwao kwa kitu unachotaka kufanya na elezea
sababu zake. Usijaribu kwenda disko kwa siri wakati umewaambia wazazi wako kuwa
unaenda nyumbani kwa rafiki yako. Ukijaribu kuwadanganya huenda wakagundua na
utakuwa umevunja imani yao kwako.
Wazazi wako wanatakiwa kuheshimu mambo yako ya faragha. Lakini usitumie vibaya
faragha hiyo kwa kuishi maisha ya siri na ya hatari. Wazazi wako pia wanatakiwa
waheshimu uchanguzi wako wa marafiki lakini pia unahitaji kuwaonyesha kuwa unaweza
kuchagua marafiki wazuri. Usijihangaishe na watu ambao hawakujali na ambao maadili yao
kimsingi yanapingana na ya familia yako.
aloysious, kutoka uganda (umri: Miaka 19)
“Unatakiwa kufanya ulichoambiwa hata kama hupendi na
usiwafadhaishe wazazi kwa kufanya vitu ambavyo unajua vita
waumiza moyoni. Kwa kufanya yote haya utakapoongea nao
hawatakukatalia lolote utakalowaambia.”
SURA YA 7 | MAELEWANO NA WAZAZI WAKO
• uwe muwazi kwa wazazi wako. Kumbuka
kuwa unabadilika haraka sana kiasi
kwamba wazazi wako wanaweza kuhisi
kuwa hawakuelewi vizuri. Ni wajibu wako
kuhakikisha kuwa wanakuelewa. Ongea
nao kuhusu ndoto zako, matarajio yako,
na mahitaji yako ili wahisi kujiamini kuwa
wanakufahamu wewe na unachokitaka.
Shirikiana nao katika masikitiko na
mashaka yako. Waulize wangekuwa ndio
wenyewe katika nafasi yako wangefanyaje.
Waruhusu wazazi wako wakutane na rafiki
zako ili wajue ni nani unayekwenda naye
matembezini.
Kwa wazazi wako, watambulishe marafiki zako
ili wajue kuwa wanaweza kukuamini.
Wakati wazazi wako wanapohisi kuwa wanakuelewa vizuri, watajisikia vizuri zaidi
wakikuamini. Itawasaidia kuanza kukukubali kama mtu unayeelekea ukubwani na kuacha
kukuchukulia kama mtoto. Itasaidia pia wakuruhusu ufanye maamuzi mengi mwenyewe.
Prisca, kutoka Kenya (umri: Miaka 14)
“Njia nzuri ya kukabiliana na wazazi wako ni kuwaeleza matatizo
yako na kuwaomba kama wanaweza kukusaidia. Ukiwaomba
hawawezi kukataa kwasababu wana mapenzi na uelewa. Unaweza
kupanga siku ya kukaa nao pamoja na kubadilishana nao mawazo
juu ya vitu unavyotaka kuzungumzia kwa sababu hawawezi
kukataa.”
• Waonyeshe wazazi wako kuwa unawajali. Kama unavyotaka wao wakuonyeshe kuwa
wanakupenda, ni wajibu wako kuwaonyesha kuwa unawajali. Wafanyie vitu vizuri
kuonyesha kuwa unawapenda na unataka kuwafurahisha.
Sherifan, kutoka Ghana (umri: Miaka 15)
“Unatakiwa wakati fulani uwanunulie wazazi wako zawadi. Huwa
wanafurahi sana.”
Ni vigumu sana kuelewana vizuri na wazazi wako, na kumudu ukali wao, kuyakidhi matarajio
yao makubwa, na kuyakubali maadili yao ya kiutamaduni. Itachukua muda na subira kubwa.
Lakini kila dakika itakuwa na thamani kwa juhudi kidogo utakayoifanya. Itakuwa ya
thamani kwa sababu kuna wakati marafiki na wenzako hawawezi kukushauri kama wazazi
wako”.
Gifty, kutoka Ghana (umri: Miaka 14)
“Unapaswa uwaheshimu wazazi wako na uweke aibu kando.
Uwaeleze wazazi wako matatizo yako kwa sababu ndio watu
pekee wa kuwa na majibu kwa matatizo yako. Ongea na wazazi
wako mara kwa mara”.
77