ACTA AGROPHYSICA

More documents

Recommendations

Info

$StronaRedakcyjna 2\374 - Acta Agrophysica$

140 W warunkach glebowo-klimatycznych naszego kraju, rzepak ma realne znaczenie jako surowiec nadający się do przetwarzania na produkty przemysłowe, w tym na nośnik energii do napędu silników wysokoprężnych, zwany biopaliwem. Próby produkcji biopaliwa były w Polsce podejmowane, jednak koszt wytworzenia paliwa z rzepaku nie pozwalał na konkurencyjność z paliwami ropopochodnymi. Szansą na realizację produkcji biopaliwa jest zmniejszenie nakładów na agrotechnikę przy produkcji nasion rzepaku (dobór odmian, nawożenie i mechaniczny zbiór), zmiany organizacyjne przez wykorzystanie i adaptację lokalnej bazy, jak również doskonalenie rozwiązań technologicznych podczas skupu i przechowywania. Rzepak ozimy należy do roślin o bardzo wysokich wymaganiach pokarmowych. Do wytworzenia 3 ton nasion i odpowiedniej ilości słomy musi pobrać 180 kg azotu, 90 kg fosforu (P 2 O 5 ), 240 kg potasu (K 2 O), 150 kg wapnia, 24 kg magnezu i 45 kg siarki. Wysokość dawek nawozowych pod rzepak zależy od kompleksu rolniczej przydatności i kategorii agronomicznej gleb oraz ich zasobności w przyswajalne formy fosforu, potasu i magnezu. Na poziom nawożenia rzepaku – zwłaszcza azotem – wpływa znacząco przedplon, opady zimowe i stosowana ochrona chemiczna. Najwyższa efektywność nawożenia roślin ma zwykle miejsce przy uprawie ich na średnich kompleksach glebowych. Zawodność plonowania rzepaku oraz niskie plony (średnia krajowa ok. 2,2 t ha -1 , przy założeniu, że dopiero plon 2,3 t·ha -1 pokrywa poniesione koszty) nie stwarzają warunków do takiego rozszerzenia areału upraw rzepaku, który zapewniał by wystarczającą ilość surowca zarówno dla potrzeb zakładów tłuszczowych oraz na potrzeby energetyczne do zasilania silników wysokoprężnych. Produkcja takiej ilości nasion wymagać będzie opracowania maksymalnie tanich sposobów produkcji z wykorzystaniem produktów odpadowych. Maksymalizacja plonu wymaga lokalnych strategii nawożenia, najczęściej odmiennych w poszczególnych gospodarstwach. Zbilansowane nawożenie połączone z kompleksową ochroną roślin, wymaga wyższych nakładów. W celu zmniejszenia kosztów produkcji rzepaku, do nawożenia można wykorzystać osady ściekowe. Osady ściekowe są źródłem wielu składników pokarmowych i substancji organicznej. Odwodnione mają konsystencję obornika i mogą być stosowane w podobnych ilościach. Optymalizacja odczynu gleby przy pomocy odpadowego wapna zawierającego siarkę oraz stosowanie w nawożeniu dolomitowanych osadów ściekowych pozwoli na wydatne obniżenie kosztów nawożenia rzepaku. Oszczędności należy także poszukiwać w oszczędnej technologii zbioru kombajnowego, która uwzględni przystosowanie kombajnów do zbioru rzepaku. Nowe odmiany rzepaku często są mniej odporne i łatwo osypują nasiona, stąd zebrany plon bardzo często znacznie odbiega od plonu biologicznego.
141 Nasiona rzepaku są bardzo wrażliwym materiałem reagującym spadkiem swojej jakości również pod wpływem sposobu i warunków obróbki pozbiorowej, a szczególnie suszenia, czyszczenia, transportu i przechowywania. Tak znaczna ilość czynników warunkująca cechy jakościowe nasion rzepaku wynika między innymi z ich budowy morfologiczno-anatomicznej oraz składu chemicznego. Przeprowadzona ocena wartości technologicznej nasion wykazała, że zarówno technologia zbioru, warunki suszenia jak i przechowywania wywierają bardzo znaczny wpływ na te cechy nasion rzepaku, które warunkują ich przydatność dla przemysłu tłuszczowego oraz paszowego. Decydujące znaczenie ma niewątpliwie właściwa dojrzałość nasion w momencie zbioru. Wpływają na to zarówno czynniki meteorologiczne, obrana technologia zbioru jak i stan fizyczny łanu (dojrzałość, wyrównanie, wilgotność). Odpowiednio dobrane parametry obróbki pozbiorowej powinny uwzględniać te czynniki. Suszenie i magazynowanie tak wrażliwego towaru jakim są nasiona rzepaku odbywa się z pewnym ryzykiem i to znacznie większym niż suszenie i magazynowanie np. zbóż. Wartość technologiczna nasion jest uzależniona zarówno od cech odmianowych, jak i od właściwego doboru parametrów technicznych w obróbce pozbiorowej. Prognozowane granicznego – bezpiecznego czasu składowania nasion ma kapitalne znaczenie zarówno dla producentów, jak i przetwórców, gdzie nasiona są przechowywane przez rok, a nawet dłużej w celu stworzenia pewnych zapasów. Takie składowanie powinno bowiem nie tylko zapewnić ciągłości produkcji, ale również zabezpieczyć przed importem w przypadku znaczącego spadku produkcji w roku następnym, co jest związane z małą wiernością plonowania rzepaku. Monitorowanie warunków suszenia i przechowywania oraz opis procesów zachodzących w składowanym materiale, pozwala na poznanie wpływu wymienionych czynników na jakość uzyskiwanego oleju oraz umożliwia opracowanie technologii, która ze względu na skalę produkcji nasion rzepaku, może przynieść wymierne korzyści ekonomiczne. Niska opłacalność produkcji rzepaku zmusza do poszukiwania technologii oszczędnościowych w całym cyklu produkcyjnym rzepaku. Taką przyszłościową, energooszczędną technologią suszenia i przechowywania jest niskotemperaturowa konserwacja nasion o dużej wilgotności. Jej stosowanie do suszenia i przechowywania nasion rzepaku jest związane z opisaniem reakcji (zachowania) uprawianych odmian na zmianę warunków, które mają wpływ na wartość technologiczną nasion. W opracowaniu przedstawiono zagrożenia związane z produkcją nasion rzepaku o najwyższych walorach użytkowych, jak również zastosowanie optymalnych rozwiązań, które przyczynią się do ograniczenia strat ilościowych i jakościowych nasion w procesach uprawy, zbioru, suszenia i przechowywania.
Page 1 and 2:
ISSN 1234-4125 Acta Agrophysica 99
Page 3 and 4:
3 SPIS TREŚCI WYKAZ WAŻNIEJSZYCH
Page 5:
5 WYKAZ WAŻNIEJSZYCH OZNACZEŃ LK
Page 8 and 9:
8 − nadprodukcję żywności i wz
Page 10 and 11:
10 również na glebach żytnich po
Page 12 and 13:
12 rośliny pobudzone zostaną do i
Page 14 and 15:
14 Jednym z głównych warunków do
Page 16 and 17:
16 się odpowiednio: azot - 250-300
Page 18 and 19:
18 wyższa w stanowiskach po zboża
Page 20 and 21:
20 nawożenia azotem. Wyraża się
Page 22 and 23:
22 wystąpił przy dawkach 0,2 i 0,
Page 24 and 25:
24 Rys. 3. Rozmieszczenie gleb bard
Page 26 and 27:
26 Tabela 6. Niektóre dane dotycz
Page 28 and 29:
28 Tabela 8. Skład chemiczny osad
Page 30 and 31:
30 w wyniku czego powstanie roślin
Page 32 and 33:
32 granicach i mogą dochodzić naw
Page 34 and 35:
34 opłacalności plonowania, że w
Page 36 and 37:
36 są w stanie zmienić diametraln
Page 38 and 39:
38 Przeprowadzone badania, których
Page 40 and 41:
40 Z danych zamieszczonych na rysun
Page 42 and 43:
42 Przeprowadzone badania [16,93] w
Page 44 and 45:
44 bądź też wpływa na jakość
Page 46 and 47:
46 300 Wilgotność Moisture 200 Cz
Page 48 and 49:
48 Ten gwałtowny spadek wyznacza k
Page 50 and 51:
50 Zbiór dwuetapowy Two-stage harv
Page 52 and 53:
52 Suszenie ogrzanym powietrzem, na
Page 54 and 55:
54 i suszenia nasion jest więc cor
Page 56 and 57:
56 60 Wysokość złoża Deposit he
Page 58 and 59:
58 Powietrze o temperaturze otoczen
Page 60 and 61:
60 (przekroczenie punktu rosy przy
Page 62 and 63:
62 nasiona podlegają również obc
Page 64 and 65:
64 [74] wykazały znaczne ilości k
Page 66 and 67:
66 14 12 10 Chlorofil Chlorophill L
Page 68 and 69:
68 Rys. 24. Nasiona rzepaku całkow
Page 70 and 71:
70 Najwyższą wytrzymałość mech
Page 72 and 73:
72 6.2. Metody produkcji estrów Is
Page 74 and 75:
74 1 6 7 2 5 3 Metanol Methanol Est
Page 76 and 77:
76 Obejmuje ona pięć etapów prod
Page 78 and 79:
78 Tabela 13. cd. Table 13. Cont. 5
Page 80 and 81:
80 zneutralizowanie katalizatora al
Page 82 and 83:
82 i schłodzenie do temp. około 4
Page 84 and 85:
84 Tabela 14. Specyfikacja urządze
Page 86 and 87:
86 Wytłok rzepakowy powstaje w pro
Page 88 and 89:
88 Tabela 16. Ocena techniczna spal
Page 90 and 91: 90 7.1. Właściwości paliwa rzepa
Page 92 and 93: 92 Tabela 18. Parametry biopaliwa E
Page 94 and 95: 94 niskotemperaturowe. Wyższa temp
Page 96 and 97: 96 Zwiększenie lepkości powoduje
Page 98 and 99: 98 zawierają się w zakresie 160-3
Page 100 and 101: 100 konwersji tłuszczów w paliwie
Page 102 and 103: 102 czynników: pożywki i wody. Ze
Page 104 and 105: 104 Badania parametrów energetyczn
Page 106 and 107: 106 spalin. W większości badań d
Page 108 and 109: 108 Zawartość toksycznych składn
Page 110 and 111: 110 Tabela 22. Graniczne temperatur
Page 112 and 113: 112 Technicznej w Warszawie stwierd
Page 114 and 115: 114 poważne konsekwencje, zarówno
Page 116 and 117: 116 Tabela 25. cd. Table 25. Cont.
Page 118 and 119: 118 Tabela 25. cd. Table 25. Cont.
Page 120 and 121: 120 Koszty uprawy rzepaku są wysok
Page 122 and 123: 122 w obszarach wrażliwych środow
Page 124 and 125: 124 powiatach rzepakiem obsiewano w
Page 126 and 127: 126 w mniejszym stopniu w południo
Page 128 and 129: 128 czterokrotnie niższe niż w UE
Page 130 and 131: 130 poprawę opłacalności jego pr
Page 132 and 133: 132 ludzką pracą maszyn i narzęd
Page 134 and 135: 134 Tabela 29. Przykładowe wskaźn
Page 136 and 137: 136 − energochłonność siewu (b
Page 138 and 139: 138 Tabela 32. Nakłady energetyczn
Page 142 and 143: 142 Tak kompleksowe badania obejmuj
Page 144 and 145: 144 24. Davison E., Meiering A.G.,
Page 146 and 147: 146 70. Kobosko A.: Systemy pomiaro
Page 148 and 149: 148 115. Roczniki Statystyczne. GUS
Page 150 and 151: 150 166. Zbiorowa red. Bujoczek K.:
Page 152 and 153: 152 13. SUMMARY Rape is a plant wit
show all

ACTA AGROPHYSICA

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?