ACTA AGROPHYSICA

90
7.1. Właściwości paliwa rzepakowego
Właściwości wyprodukowanego paliwa rzepakowego zależą przede wszystkim
od zastosowanego surowca (odmiany rzepaku, jakości nasion względnie zastosowanego
gotowego oleju rzepakowego) i technologii produkcji (wartości
temperatury, ciśnienia, rodzaju i ilości katalizatora, stosunku molowego metanol
– katalizator, czasu reakcji, itp.).
Właściwości fizykochemiczne paliwa rzepakowego, otrzymywanego według
bazowej technologii PIMR, szczegółowo przebadano w Instytucie Technologii
Nafty w Krakowie, a otrzymane wyniki przedstawiono w tabeli 17. Wyniki te porównano
z wymogami austriackiej normy ÖNORM C1190. Stwierdzono, iż
z wyjątkiem dużej pozostałości po koksowaniu, paliwo to spełnia większość wymagań
normy przedmiotowej ÖNORM C1190. Należy nadmienić, że według badań
PIMR – Poznań, przekraczająca normę pozostałość po koksowaniu nie powodowała
zakłóceń pracy silników. Do niewątpliwych zalet otrzymanego biopaliwa,
należy zaliczyć między innymi niską zawartość siarki, która jest 11 razy mniejsza
od dopuszczalnej dla paliwa rzepakowego, oraz ponad 100-krotnie mniejsza od
dopuszczalnej dla paliwa ropopochodnego.
Badania prowadzone przez Instytut Ciężkiej Syntezy Organicznej w Kędzierzynie-Koźlu,
nad otrzymywaniem paliwa pochodzenia roślinnego (z oleju rzepakowego),
pozwoliły już w 1988 roku na przedstawienie „Danych wyjściowych do
opracowania projektu instalacji do wytwarzania estrów metylowych kwasów rzepakowych
metodą transestryfikacji”. Paliwo EMKOR było testowane w Wyższej
Szkole Inżynieryjnej w Radomiu na samochodzie marki Tarpan. Właściwości
tego paliwa potwierdziły m.in. Instytut Technologii Nafty w Krakowie oraz Instytut
Lotnictwa w Warszawie [31].
Autor technologii produkcji biopaliwa o nazwie EPAL, Adamczyk podaje
niektóre z ważniejszych właściwości fizykochemicznych i zaznacza, że jest to
zgodne z wymaganiami polskiej normy, jak i norm zagranicznych dotyczących
paliw letnich do silników wysokoprężnych [112].
Budowa chemiczna cząsteczek olejów roślinnych jest całkowicie odmienna od
oleju napędowego pochodzącego z ropy naftowej. Oleje roślinne są estrami glicerolu
i kwasów tłuszczowych. Kwasy tłuszczowe wchodzące w skład olejów roślinnych
zawierają od 14 do 24 atomów węgla z wyraźną przewagą kwasów z 16-18 atomów
węgla w cząsteczce. Są to m in. kwasy mirystynowy (C 14:0 ), palmitynowy (C 16:0 ),
stearynowy (C 18:0 ), oleinowy (C 18:1 ), linolowy (C 18:2 ), linolenowy (C 18:3 ), arachidowy
(C 20:0 ), behenowy (C 22:0 ), erukowy (C 22:1 ), lignocerynowy (C 24:0 ). Kwasy te różnią się
długością łańcucha węglowego oraz ilością wiązań podwójnych.