ACTA AGROPHYSICA

16
się odpowiednio: azot – 250-300 kg N·ha –1 , potas – 300-400 kg K 2 O·ha –1 , fosfor –
90-130 kg P 2 O 5·ha –1 , magnez – 30-60 kg MgO·ha –1 , siarka – 60-80 kg S·ha –1 . Należy
pamiętać również o tym, że wymagania pokarmowe rzepaku są wyższe od pobrania
końcowego. W przypadku azotu i potasu pobranie maksymalne jest wyższe od końcowego
o 15-20%, a fosforu o 5-10% [20].
Tabela 2. Końcowe pobranie składników pokarmowych przez rzepak ozimy przy różnych poziomach
plonowania
Table 2. Final uptake of nutrients by winter rape at different cropping levels
Składnik plonu
Crop element
Nasiona Seeds, 2 t
Słoma Straw
Pobranie łączne Total uptake
Nasiona Seeds, 3 t
Słoma Straw
Pobranie łączne Total uptake
Nasiona Seeds, 4t
Słoma Straw
Pobranie łączne Total uptake
Składniki pokarmowe, kg·ha –1
Nutrients
N P 2 O 5 K 2 O Ca Mg S
60 36 20 10 6 10
60 24 140 90 10 20
120 60 160 100 16 30
90
90
180
120
120
240
54
36
90
72
48
120
30
210
240
40
280
320
15
135
150
20
180
200
Potrzeby nawozowe mogą być niższe od potrzeb pokarmowych przy uprawie
rzepaku na glebach bardzo zasobnych i zasobnych w składniki, ale z reguły
są od nich wyższe przy usytuowaniu plantacji na glebach o średniej i niskiej
zasobności.
2.4.2. Potrzeby nawozowe rzepaku ozimego
Nawożenie rzepaku azotem
Rzepak ozimy należy do najbardziej azotolubnych roślin [26,160,164].
Z doświadczeń przeprowadzonych w kraju przez Fotymę [za 20] wynika, że
optymalna dawka azotu pod rzepak wynosi około 240 kg N·ha –1 , chociaż dawki
przekraczające tę wielkość nie powodują załamania plonu nasion (rys. 1).
Efektywność nawożenia azotem rzepaku ozimego zależy od ochrony chemicznej
roślin. Z badań przeprowadzonych przez Budzyńskiego i współautorów [9]
wynika, że na plantacjach niechronionych istotny przyrost plonu nasion obserwowano
tylko do poziomu 120 kg N·ha –1 . W kombinacji chronionej przy najwyższej
zastosowanej w eksperymencie dawce (160 kg N·ha –1 ) obserwowano istotne zwyżki
nasion rzepaku. Podobne zależności wykazał Jankowski [60] w doświadczeniach
z rzepakiem jarym. Stwierdził on mianowicie, że największą opłacalność tej rośliny
9
15
24
12
20
32
15
30
45
20
40
60