Na drodze do kultury czynnej Leszek Kolankiewicz - OtwÃ³rz KsiÄÅ¼kÄ

More documents

Recommendations

Info

sposoby pracy aktora nad grą sceniczną i pracy reżysera nad kształtowaniem przedstawień. Poszukiwania te polegają na gromadzeniu umiejętności w formowaniu tworzywa sztuki teatralnej. Granice tej działalności wyznaczają jej cele: stworzenie najlepszych sposobów wypełniania twórczych czynności aktora i reżysera oraz ich pedagogicznego upowszechniania. Na przełomie 1969/70 Grotowski i jego zespół przekroczyli granice teatru w jednym i drugim znaczeniu. Ten radykalny krok nie oznacza propozycji dla innych ludzi teatru, choć wiąże się z pewną diagnozą sytuacji w sztuce z jednej strony i twórczych potrzeb ludzkich — z drugiej. Grotowski przyznaje, że teatr może nadal istnieć jako istotna dziedzina twórcza, choćby w oparciu o dany człowiekowi archaiczny żywioł gry — może z powodzeniem istnieć bez dalszych teatralnych poszukiwań Grotowskiego. Będzie nadal istniał, rozwijał się, wydawał wybitne dzieła. W XX wieku niejeden raz przepowiadano zanik różnych dyscyplin artystycznych: teatru i literatury na rzecz sztuki filmowej, kinematografii na rzecz telewizji. Proroctwa te nie sprawdziły się. Za to za każdym razem powstawała sytuacja, w której jakaś tradycyjna gałąź twórczości — wchodząc w dialog z nową — zmuszona była odsłonić ponownie swoją istotę, niepowtarzalną swoistość. W sumie więc, ten interdyscyplinarny dialog wyzwolił i w literaturze, i w teatrze, i w filmie nowe możliwości, ułatwił każdej z tych ,,odmian kultury" ujawnienie własnego oblicza. Zaprzeczanie błogosławieństwu takiego procesu może być tylko dziełem dogmatyka. W r. 1970 Grotowski mówił o śmierci pewnych słów, takich jak: teatr, przedstawienie, widz, aktor. Mówił o sobie. W okresie zastanawiającego niżu w życiu teatru światowego dobitnie powiadamiał o 10
perspektywie, którą widział dla siebie. Dawał sygnał, wręcz wyzwanie tym, przed którymi otwarła się podobna perspektywa. Co to bowiem znaczy, że Teatr Laboratorium poszerzył swoje poszukiwania Znaczy to, że wyszedł z problematyki skupionej wokół zjawiska komunikacji między aktorem i widzem. Za przebadaną już sprawę uznał także trening aktora. Przeszedł na pole „kultury czynnej"; powrócimy jeszcze do tego pojęcia. Nie przypadkiem jednak mówię tutaj o poszerzeniu a nie — o odrzuceniu, bowiem polem wyjściowym ku działalności parateatralnej, czy szerzej — kulturowej była dla Grotowskiego i jego grupy twórczość teatralna, zwłaszcza ta w latach 1962 — 69. Ostatnia scena ,,Akropolis", postać tytułowa w „Tragicznych dziejach doktora Fausta", „Studium o Hamlecie", postać Don Fernanda w „Księciu Niezłomnym" i zwłaszcza „Apocalypsis cum figuris" — będąc najlepszymi realizacjami „teatru ubogiego" — dawały wstępne przesłanki przekroczenia granic teatru. Powiedzmy, że wzywały do rozważenia możliwości. Ostatnie przedstawienia Grotowskiego z trudem już — na co dobitnie wskazują trudności w znalezieniu kryteriów opisu i interpretacji „Apocalypsis" — mieściły się w teatralnej konwencji. W imię czego wykroczył Grotowski poza teatr Możemy to określić jako twórczość nie sankcjonującą podziału na aktora i widza, afabularną, nie zmierzającą do budowania znaków artystycznych. Przede wszystkim zaś, jako twórczość nie zwróconą ku wytwarzaniu przedstawień. To wszystko jednak mówi tylko o tym, czym taka twórczość nie jest. A czym jest „Grotowski ostatnio uczynił coś, co w pierwszym odruchu można ocenić jako prowokację, choć od dawna to za- 11
Page 1: Na drodze do kultury czynnej O dzia
Page 5 and 6: W latach 60 zadał Grotowski teatro
Page 7: Grotowski (...) wraz z rozwianiem s
Page 11 and 12: publikacjach autorzy wyrażają prz
Page 13 and 14: Obserwujemy codziennie tysiące wyd
Page 15 and 16: Święto Proces tworzenia sytuacji
Page 17 and 18: powinna objąć nie tylko ludzi, al
Page 19 and 20: Poszukiwania kulturowe z udziałem
Page 21 and 22: Powstał szereg wyspecjalizowanych
Page 23 and 24: Programem, który skupiał na sobie
Page 25 and 26: wiedząc, że jest niemożliwy). Je
Page 27 and 28: ognia. Znieruchomiali na polanie ż
Page 29 and 30: Spotkanie Ludzi, będzie to tylko z
Page 31 and 32: Każdy inaczej. Na koniec Ryszard z
Page 33 and 34: ścia wszystkiego, jest cierpliwoś
Page 35 and 36: dziej rewolucyjnymi doświadczeniam
Page 37 and 38: ardzo wyraźna różnica między wy
Page 39 and 40: ogłupieni przez środki przekazu,
Page 41 and 42: Staż, który prowadził Gregory tr
Page 43 and 44: weszliśmy na ten dach — tam nigd
Page 45 and 46: Miejscem swoistego ryzyka, wirem, g
Page 47 and 48: ezpieczeństwa czy kryzysu. Przykł
Page 49 and 50: ozdaje pudełka zapałek. (...) Lud
Page 51 and 52: wadzonej pracy, staną się w przys
Page 53 and 54: że chcą się zrozumieć i żyć j
Page 55 and 56: czone. Przyłączyłam się do tych
Page 57 and 58: oczekują!...) Spotkania parateatra
Page 59 and 60:
Ta wspólna zabawa-nie-zabawa kaza
Page 61 and 62:
trze, ogień — i jakąś czynnoś
Page 63 and 64:
jakby jedyne fundamentalne Ja, niby
Page 65 and 66:
Skąd więc obraza Niechęć skąd
Page 67 and 68:
zejść z tej ziemi. Nie chcę tego
Page 69 and 70:
yło to ciekawe. Wszystko zbyt łat
Page 71 and 72:
witalność i realność zrodziła
Page 73 and 74:
drość, że mu wierzyłem. Był pr
Page 75 and 76:
prowadzeniu. Dostałem jedną z nic
Page 77 and 78:
odzajem międzynarodowego Woodstock
Page 79 and 80:
mnie pójście za własnymi głębs
Page 81 and 82:
ski), 3 inne z udziałem 120 osób
Page 83 and 84:
Dwa rodzaje kultury Od roku 1970 na
Page 85 and 86:
wycofuje się kuchennymi schodami,
Page 87 and 88:
możliwa jest i w potocznym życiu,
Page 89 and 90:
wzięcia naukowego lub artystyczneg
Page 91 and 92:
Dwa bieguny kontaktu Jako twórca t
Page 93 and 94:
naszego zrozumienia języka. Język
Page 95 and 96:
(...) Ideologia Laboratorium nigdy
Page 97 and 98:
zwie tego doświadczenia chodzi o d
Page 99 and 100:
Przez Nocne Czuwanie przeszły setk
Page 101 and 102:
potem błyskawicznie odwracam głow
Page 103 and 104:
po locie jego ciała. Jakby on wyty
Page 105 and 106:
ardzo mogą. Daje się możliwość
Page 107 and 108:
odnaleźć, umiejętnie szukając,
Page 109 and 110:
Kiedy jest obcowanie, kiedy się cz
Page 111 and 112:
Na tym miejscu pragnę zwrócić uw
Page 113 and 114:
wydaje mi się tekst kanadyjskiego
Page 115 and 116:
postrzec nawet górę w pobliżu ic
Page 117 and 118:
zawodnictwo. Grotowski jako pielgrz
Page 119 and 120:
obrazy. Aktywna przygoda wędrówki
Page 121:
Instytut Aktora — Teatr Laborator
show all

Na drodze do kultury czynnej Leszek Kolankiewicz - OtwÃ³rz KsiÄ Å¼kÄ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

Na drodze do kultury czynnej Leszek Kolankiewicz - OtwÃ³rz KsiÄÅ¼kÄ