Na drodze do kultury czynnej Leszek Kolankiewicz - Otwórz KsiÄ Å¼kę

wzięcia naukowego lub artystycznego,
uważa się właściwy dobór ludzi za rzecz
fundamentalną. Ale gdy to robi Grotowski,
wypada temu przypisywać prymitywne i
niskie intencje (...)"
Tadeusz Burzyński, „Anty-anty-Grotowski",
Literatura, Warszawa, 11 grudnia 1975, nr 50(200).
Na zarzuty zareagowali zresztą nie tylko publicyści,
lecz także czytelnicy w listach do prasy. Dla wielu ludzi
znających sprawę z bezpośredniej recepcji tak
sformułowana krytyka była nie do przyjęcia.
Celem poszukiwań kulturowych Grotowskiego nie
jest wyparcie „tradycyjnej" twórczości, likwidacja
dzieł, na przykład teatralnych. Jej celem jest przygotowanie
swoistego zrównoważenia „kultury biernej"
przez „kulturę czynną". W wywiadzie dla „Trybuny
Ludu" Grotowski sformułował to następująco:
„Działanie w kulturze czynnej, takie,
które daje uczucie wypełniania życia, poszerzenia
jego wymiaru, bywa potrzebą
wielu, ale pozostaje domeną bardzo nielicznych.
Kulturę czynną uprawia np. pisarz,
kiedy pisze książkę. Myśmy ją uprawiali,
przygotowując przedstawienia.
Kulturą bierną — zresztą bardzo doniosłą
i bogatą w aspekty, o których trudno tu
szerzej mówić — jest obcowanie z tym,
co jest wytworem kultury czynnej, więc:
czytelnictwo, odbiór przedstawienia, filmu,
muzyki. We właściwych, powiedzmy
laboratoryjnych wymiarach, pracujemy
nad poszerzaniem strefy kultury
czynnej. To, co jest przywilejem nielicznych,
może stać się także udziałem innych.
91