3 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Nr 1B/2013P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y513dylematów i problemów funkcjonariuszypublicznych, zagadnień związanych z kształtowaniem,rozwijaniem i zwalczaniem konfliktuinteresów pracowników administracjipublicznej, należy posługiwać się prawem jakoczynnikiem i środkiem regulującym stosunkispołeczne. Trzeba zaznaczyć, że państwo niemoże wyłącznie pełnić roli biernego obserwatora,podczas gdy jego funkcjonariusze wchodząw sytuacje kreujące konflikt interesów orazpodejmują działania sprzeczne z prawem.W pracy wykazałam złożoność oraz wielopostaciowośćprocesu kształtującego sytuacjekonfliktów interesów pracowników samorządowych.Dynamiczny charakter tego procesuwynika z ciągłych przeobrażeń, którym poddawanesą współczesne społeczeństwa oraz oczekiwańzwróconych w stronę funkcjonariuszypublicznych. Reakcją na nieustanne zmiany sąstale modyfikowane instrumenty prawne rozstrzygającei zapobiegające konfliktowi interesów.Należy uznać, że państwo powinno kreowaćmechanizmy, które umożliwią zarównozwalczanie i przeciwdziałanie konfliktom interesów,jak również skuteczne zarządzanie nimiw sytuacji, gdy pozbycie się danego konfliktuprzewyższyłoby wielokrotnie koszty poniesionew wyniku zarządzania.Jestem zdania, że trzeba wprowadzać w życienowe inicjatywy, dostosowane do zmieniającychsię warunków społecznych, politycznychi ekonomicznych, służące zapobieganiukonfliktowi interesów. Wdrażanie tzw. „metodetycznych" staje się coraz bardziej popularne.Jednak należy pamiętać, że ciągle obserwujesię rozszerzające zainteresowanie stosowaniemetyki jako sposobu walki polityczneji ośmieszania przeciwników. Takie zachowaniemoże powodować powstawanie wątpliwościnatury moralnej.Z opisanym konfliktem interesów ściślewiąże się powstawanie sytuacji korupcyjnych.Za ich kreowanie w przeważającej mierze odpowiedzialnisą funkcjonariusze administracjipublicznej. Ich zachowanie, brak asertywności,konflikt odgrywanych ról oraz częstobłędne przekonanie o pierwszeństwie danegointeresu sprzyja powstawaniu i szerzeniu siękorupcji. W niniejszym opracowaniu wskazałamna różne pojęcia oraz formy korupcji.Zwróciłam także uwagę na negatywne konsekwencje,jakie niesie za sobą zjawisko korupcji.Jedną z nich jest odpowiedzialność karnai majątkowa funkcjonariuszy publicznych, którakształtuje niekorzystne sytuacje dla pracownikapoddanego określonej odpowiedzialnościoraz jego współpracowników. Omówioneprzeze mnie kwestie przedstawiają praktyczneinstrumenty, które wskazują sposoby poprawyetycznego administrowania sprawamipublicznymi w samorządzie terytorialnym.Podają czynniki determinujące podejmowanieokreślonych działań publicznych, standardyetycznego postępowania, możliwość rozwojuuczestnictwa społecznego oraz jawność dostępudo informacji w samorządzie terytorialnym.Zachowanie odpowiednich standardów,proporcji, kierowanie się przepisami prawai postępowanie zgodnie z przyjętymi regułamii zasadami stanowi podstawowy elementwłaściwie podjętej decyzji, wolnej od jakichkolwieknacisków, w tym ze strony osób trzecich.Współcześnie można nawet pokusić sięo twierdzenie, że etyczne administrowanie stanowiwyzwanie dla samorządu terytorialnegooraz pracowników samorządowych. □1M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka służby publicznej,Warszawa 2010, s. 16.2Tamże, s.16.3Tamże, s. 16–17.4I. Bogucka, T. Pietrzykowski, Etyka w administracjipublicznej, Warszawa 2009, s. 37.5M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka..., s. 17–18.6Tamże, s. 20-21.7Tamże, s. 21.8Tamże, s. 19–20.9Tamże, s. 20.10Tamże, s. 21–22.11I. Bogucka, T. Pietrzykowski, Etyka..., s.38.12M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka.., s. 53.13Tamże, s. 53-54.14Tamże, s. 54.15Etyczne aspekty działalności samorządu terytorialnego,red. J. Filek, Kraków 2004, s. 38–39.16M. Kulesza, M. Niziołek, Etyka..., s. 54–55.17Tamże, s. 55.18Tamże, s. 55.19Wielka Encyklopedia PWN , red. J. Wojnowski,t. XII, Warszawa 2002, s. 186.20Mały słownik języka polskiego, red. E. Sobol,Warszawa 1995, s. 268.21J. Pieńkos, Słownik łacińsko-polski. Łacinaw nauce i kulturze, Warszawa 1996, s. 216.22J. Bartoszewicz, Podręczny słownik polityczny,Warszawa 1923, s. 272.23Źródło: www.wikipedia.org.pl24Nowy Leksykon PWN, red. A. Dyczkowski, Warszawa1998, s. 68425D. Kalisiewicz, Nowa Encyklopedia PowszechnaPWN, t. III, Warszawa 1996, s. 68.5