3 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

538B. PotwardowskaA. HusseinTransformacja MECHANIZMY KORUPCJOGENNE ustrojowa a pola – cztery korupcji grzechy główne władz publicznychWykres 2. Osobisty stosunek respondentów do ujawnienia agentów SB i odsunięcia ich odwpływania na sprawy kraju6i odsunięciu ich od wpływania na sprawy kraju.Przyjrzyjmy się wynikom.W przypadku tego zagadnienia wyraźniewidać przewagę chęci społeczeństwa do usunięciaagentów SB z życia politycznego, zaczym opowiedziało się łącznie 73% ankietowanych:zdecydowanie za opowiedziało się43%, raczej za – 30% respondentów. Raczejprzeciw i zdecydowanie przeciw opowiedziałosię odpowiednio 9% i 4%. Podobnie jakw przypadku poprzedniego pytania odnośnierozliczania przeszłości, 14% ankietowanychwykazało brak zdania.Gdy badamy stosunek Polaków do szerokopojętego zjawiska korupcji w PRL, niezwykleciekawym materiałem stają się wyniki porównawczepochodzące z różnych krajów. Materiałutakiego, niezwykle istotnego z punktuwidzenia poznawczego, dostarcza opraco-wanie prof. dr hab. Jerzego Kwaśniewskiegodotyczące stosunku społeczeństwa wobecdewiacji 31 . Badacze (J. Kwaśniewski, A. Kojder)podjęli bowiem trud zainicjowania badańw kilku krajach równocześnie, a następnie porównaniaich wyników. Badanie zostało rozpoczętew 1973 r. pod auspicjami InternationalCentre Of Comparative Criminology. Najpierwprzeprowadzono badania pilotażowe w Polsce,Kanadzie i Brazylii, by finalnie opracowaćostateczną wersję kwestionariusza w Pradzew roku 1975.Badaniem zostali objęci mieszkańcy wielkichaglomeracji miejskich. Dążono do ich reprezentatywnościi dokonania badań w wielumiejscach równocześnie, jednak na rok 1983,z powodów różnych problemów organizacyjnych,badania przeprowadzono w Polsce(1976; 487 osób), Wenezueli (1976; 800 osób),Tabela1. Odsetek respondentów deklarujących silne potępienie wobec zachowań wedługkrajówRodzajzachowaniaPolska(Warszawa)Odsetek respondentów deklarujących SILNE POTĘPIENIEwobec zachowaniaWłochy (łącznie:Rzym, Turyn,Messyna, Calgiari)RumuniaJugosławia(Belgrad)Wenezuela(Maracaibo)Kanada(Ottawa)Kradzież własnościprywantej92% 69% 86% 98% 33% 85%Kradzież własnościpaństwowej61% 56% 70% 95% 17% 57%Łapownictwo 40% 57% 68% 96% 12% 68%