Tuyệt phẩm công phá Giải nhanh theo chủ đề trên kênh VTV2 môn Vật Lý Tập 3 (FULL TEXT)

Ví dụ 1: Giao thoa giữa hai nguồn kết hợp S 1 và S 2 trên mặt nước có phương trình lần lượt là
u = a cos ωt
1 1 và cos ⎛ π ⎞
u2 = a2 ⎜ωt
+ ⎟. Trên đường nối hai nguồn, trong số những điểm có
⎝ 6 ⎠
biên độ dao động cực đại thì điểm M gần đường trung trực nhất cách đường trung trực một
khoảng bằng
1
A.
2 4 bước sóng và M nằm về phía S 1.
B. 1
12 bước sóng và M nằm về phía S 2.
1
C.
2 4 bước sóng và M nằm về phía S 2.
D. 1
12 bước sóng và M nằm về phía S 1.
Hướng dẫn:Chọn đáp án A
π π π
ϕ ( α
2
α1 ) ( 1 2 )
λ
6 λ
2 2
∆ = − + d − d = + .2 x
−λ
Để tìm cực đại gần đường trung trực nhất cho ∆ ϕ = 0 ⇒ x = < 0 cực đại này lệch về phía
24
S 1 .
Ví dụ 2: Giao thoa giữa hai nguồn kết hợp S1 và S2 trên mặt nước có phương trình lần lượt
= ω và u a cos ( ωt
α )
2 2
là u a cos t
1 1
Trang117
= + . Trên đường nối hai nguồn, trong số những điểm có
biên độ dao động cực đại thì điểm M gần đường trung trực nhất (nằm về phía S 1 ) cách đường
trung trực một khoảng bằng 1 6
A. 2 π
.
3
Hướng dẫn:Chọn đáp án A
bước sóng. Giá trị α có thể là
π
π
B. − .
C. .
3
2
π
D. − .
2
λ λ
* Điểm M cách đường trung trực của S 1 S 2 là và M nằm về phía S1 nên x = −
6 6
* Độ lệch pha hai sóng kết hợp tại M:
( ) 2π 2 1 ( d1 d
2 )
2π −
ϕ α α α λ α
2π
λ
λ 3 3
∆ = − + − = + = −
2π
* Để tìm cực đại gần đường trung trực nhất cho ∆ ϕ = 0 ⇒ α =
3
Chú ý: Sau khi nhuần nhuyễn, chúng ta có thể rút ra quy trình giải nhanh:
2 π
∆ =
2
−
1
+ .2x
= 0
λ
Từ ϕ ( α α )
λ
⇒ x = ( α1 − α
2 )
4π
Trang118
⎧ x > 0 ⇒ d1 > d
2
: N»m vª phia nguån 2
⎨
⎩ x < 0 ⇒ d1 < d
2
: N»m vª phia nguån 1
Từ đây ta hiểu rõ tại sao cực đại giữa dịch về phía nguồn trễ pha hơn.
Ví dụ 3: Ở mặt thoáng của một chất lỏng có hai nguồn sóng kết hợp A và B, dao động theo
⎛ π ⎞
phương thẳng đứng với phương trình u1 = 2cos ⎜20π
t + ⎟
⎝ 2 ⎠ và u2 = 3cos20 πt
( u
1 và u
2
tính bằng mm, t tính bằng s), tốc độ truyền sóng 80 cm/s. Điểm M trên AB gần trung điểm I
của AB nhất dao động với biên độ cực đại cách I một khoảng bao nhiêu?
A.0,5 cm. B.0,2 cm. C.1 cm. D.2 cm.
Hướng dẫn:Chọn đáp án C
Bước sóng: 2 π 2 π
λ = vT = v ( cm )
ω
= 20π
=
80. 8 .
λ ⎛π
⎞ 8
x = ( α1 − α2
) = ⎜ − 0⎟
= 1 ( cm)
> 0: Điểm M nằm về phía B và cách đường trung
4π
⎝ 2 ⎠ 4π
trực là 1 cm
Ví dụ 4: Giao thoa giữa hai nguồn kết hợp S 1 và S 2 trên mặt nước có phương trình lần lượt là
u = a cos ωt
1 1 và u cos ( )
2
= a ωt
α
2
+ . Trên đường nối hai nguồn, trong số những điểm có
biên độ dao động cực đại thì điểm M gần đường trung trực nhất (nằm về phía S 2 ) cách đường
trung trực một khoảng bằng 1 8
A. 2 π
.
3
Hướng dẫn:Chọn đáp án D
bước sóng. Giá trị α có thể là
2 π
π
B. − .
C. .
3
2
λ λ λ π
( α1 α
2 ) ( 0 α ) α
4π
8 4π
2
x = − ⇒ = − ⇒ = −
π
D. − .
2
Ví dụ 5: Giao thoa giữa hai nguồn kết hợp S 1 và S 2 trên mặt nước có phương trình lần lượt là
u = a cos ωt
1 1 và u cos ( )
2
= a ωt
α
2
+ . Trên đường nối hai nguồn, trong số những điểm có
biên độ dao động cực tiểu thì điểm M gần đường trung trực nhất (nằm về phía S 2 ) cách đường
trung trực một khoảng bằng 1 6
bước sóng. Giá trị α là
π 5 π
π
A. hoặc − .
B. − hoặc 5 π
.
3 3
3 3