Tuyệt phẩm công phá Giải nhanh theo chủ đề trên kênh VTV2 môn Vật Lý Tập 3 (FULL TEXT)

α −α = − π . Những điểm nằm trên đường trung trực có d1 = d2
nên độ lệch pha
Hoặc ( 2 1)
3 / 2
của hai sóng kết hợp đúng bằng độ lệch pha của hai nguồn kết hợp, tức là ∆ϕ = + π / 2 hoặc
∆ϕ = −3 π / 2 . Áp dụng:
2 2 2 2
1 2 1 2 1 2
Trang185
( )
A = A + A + 2 A A cos ∆ ϕ = A + A = 5 cm
Chủ đề 4. SÓNG ÂM
1.CÁC BÀI TOÁN LIÊN QUANG ĐẾN CÁC ĐẶC TÍNH VẬT LÝ CỦA ÂM
Phương pháp giái
1) Sự truyền âm
* Thời gian truyền âm trong môi trường 1 và môi trường 2 lần lượt là ( v < v )
⎧ l
t1
=
⎪ v1
1 1
⎨ ⇒ ∆ t = t2 − t1
= −
⎪ l v2 v1
t2
=
⎪⎩ v2
2l
* Gọi t là thời gian từ lúc phát âm đến lúc nghe được âm phản xạ thì t =
v
2 1
Ví dụ 1: Người dùng búa gõ vào đầu một thanh nhôm. Người thứ hai ở đầu kia áp tai vào
thanh nhôm nghe được âm của tiếng gõ hai lần (một lần qua không khí, một lần qua thanh
nhôm). Khoảng thời gian giữa hai lần nghe được là 0,12 s. Hỏi độ dài của thanh nhôm bằng
bao nhiêu? Biết tốc độ truyền âm trong thanh nhôm và trong không khí lần lượt là 6260 (m/s)
và 331 (m/s)
A. 42 m B. 299 m C. 10 m D. 10000
Hướng dẫn:Chọn đáp án A
l l
0,12
k n
42
331 6260
( s) = t − t = − ⇒ l ≈ ( m)
Ví dụ 2: Một người dùng búa gõ nhẹ vào đường sắt và cách đó 1376 m, người thứ hai áp tai
vào đường sắt thì nghe thấy tiếng gõ sớm hơn 3,3 s so với tiếng gõ nghe trong không khí. Tốc
độ âm trong không khí là 320 m/s. Tốc đọ âm trong sắt là
A. 1238 m/s B. 1367 m/s C. 1336 m/s D. 1348 m/s
Hướng dẫn:Chọn đáp án B
1376 1376
3,3 = ts
− tk
= − ⇒ v ≈ 1376 m / s
320 v
Trang186
( )
Chú ý: Tốc độ âm phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường tuân theo hàm bậc nhất:
⎧ v
λ =
⎧
⎪
⎨
⇒ ⎨
⎩v = v + aT ⎪ v
λ =
⎪⎩ f
1
1
v1 = v0 + aT ⎪
1 f
2 0 2 2
2
Ví dụ 3: Từ một điểm A sóng âm có tần số 50 Hz truyền tới điểm B với tốc độ 340 m/s và
khoảng cách từ A đến B bằng một số nguyên lần bước sóng. Sau đó, nhiệt độ môi trường tăng
0
thêm 20 K thì khoảng cách từ A đến B bằng một số nguyên lần bước sóng nhưng số bước
sóng quan sát được trên AB giảm đi 2 bước sóng. Biết rằng, cứ nhiệt độ tăng thêm 1K 0 thì tốc
độ âm tăng thêm 0,5 m/s. Hãy tìm khoảng cách AB.
A. 484 m. B. 476 m. C. 714 m. D. 160 m.
Hướng dẫn:Chọn đáp án B
⎧ v1
λ1
= = 6,8
⎧v1 = v0 + aT1
= 340
⎪ f
⎨
⇒ ⎨
⎩v2 = v0 + aT2 = 340 + 0,5.20 = 350 ⎪ v2
λ2
= = 7
⎪⎩ f
( m)
( m)
( m)
( m)
⎧⎪ k = 70
⇒ AB = kλ1 = ( k − 2 ) λ2
⇒ AB = k.6,8 = ( k − 2 ).7
⇒ ⎨
⎪⎩ AB = 476
Ví dụ 4(ĐH – 2007): Một sóng âm có tần số xác định truyền trong không khí và trong nước
với tốc độ lần lượt là 330 m/s và 1452 m/s. Khi sóng âm đó truyền từ nước ra không khí thì
bước sóng của nó sẽ
A. tăng 4,4 lần. B. giảm 4 lần. C. tăng 4 lần. D. giảm 4,4 lần.
Hướng dẫn:Chọn đáp án D
λn
vnT
1452
4,4
λ = v T
= 330
=
k
k
Ví dụ 5(ĐH – 2008): Một lá thép mỏng, một đầu cố định, đầu còn lại được kích thích để dao
động với chu kì không đổi và bằng 0,08 s. Âm so lá thép phát ra là
A. âm mà tai người nghe được B. nhạc âm
C. hạ âm D. siêu âm
Hướng dẫn:Chọn đáp án C
* Sóng âm nghe được là sóng cơ học có tần số trong khoảng từ 16 Hz đến 20000 Hz.